خطر «پلاسکو پلاس» در کمین شهر
فهرست ساختمان‌های ناایمن نشان می‌دهد ایمن‌سازی مدارس در اولویت است که بودجه و همت فراوان می‌خواهد
هفت صبح| با وجودی که فشارهای ناشی از وقوع چندین حادثه بزرگ حریق در ساختمان‌های عمومی مانند پلاسکو یا بیمارستان سینای اطهر و بیمارستان گاندی، باعث شده بود تا سال گذشته مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی تهران اعلام کند که تا پایان سال با تمامی ساختمان‌های دولتی و عمومیِ ناایمن تهران برخورد خواهد شد اما، وی اخیرا اذعان داشته که هم اکنون 40 تا ۵۰ ساختمان پرخطر در شهر تهران وجود دارد که می‌تواند همچون حادثه تلخ پلاسکو حادثه‌آفرین باشد.
از علاءالدین تا پلاسکو
گفته می‌شود که پاساژ علاءالدین، هم اینک نا ایمن‌ترین ساختمان پایتخت است. ساختمانی که سابقه‌ای دیرینه در شهرداری تهران داشت و حتی سال گذشته با گذاشتن نیوجرسی برابر این پاساژ (که البته بعد از چند ساعت برداشته شد!) دوباره به صدر خبرها آمد.
آن زمان شهردار ناحیه۱ منطقه۱۱ با اشاره به پیشینه ماجرا‌ها و دلایل تخلف و عدم همکاری مالک علاءالدین گفته بود:« طبق گفته مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی، ساختمان علاءالدین در کمتر از سه دقیقه می‌سوزد و به خاکستر تبدیل می‌شود. جدا از مشکل کامپوزیت، در داخل ساختمان، پله‌برقی‌ها استاندارد نیستند، پله‌های فرار ایمن نیستند و اگر کسی بخواهد از آنها فرار کند، به احتمال زیاد در حین فرار آسیب می‌بیند.»
گرچه حالا سید جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی به هفت‌صبح می‌گوید که مشکلات مرتبط با ایمنی ساختمان حل شده و فقط این سازه مشکل پارکینگ دارد که آن به آتش نشانی ارتباطی ندارد! به گفته وی نزدیک به 33هزار ساختمان نا ایمن در تهران داریم که با احتساب شمار ساختمان‌های دولتی و غیردولتی، نیمی از ساختمان‌های دولتی و بعضا ساختمان‌های خودِ شهرداری هم در این فهرست قرار دارند که حدود 18 هزار مورد از این سازه‌ها، احتیاج فوری به ایمن‌سازی دارند.
آمار‌های متفاوت، تصویری سردرگم
اخیرا قدرت‌الله محمدی؛ مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران آماری را اعلام کرده که نشان می‌دهد ایمن‌سازی سازه‌ها، بخصوص ساختمان‌های بزرگ و دولتی پیشرفت چندانی نداشته است. وی با بیان اینکه در بخش ایمن‌سازی مراکز آموزشی و مدارس تهران با آمار بسیار ضعیفی روبه‌رو هستیم گفته که به دلیل هزینه‌های سنگین، آموزش و پرورش به تنهایی از عهده این بار سنگین مالی بر نمی‌آید. به همین دلیل باید در این زمینه از سوی متولیان اقدامات جدی صورت گیرد، وجود حتی یک خاموش‌کننده دستی در مدارس می‌تواند از حادثه ناگوار جلوگیری کند.
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که سازمان آتش‌نشانی شهر تهران پس از بازدیدهای میدانی و تخصصی تعداد ۱۲۹ ساختمان ناایمن را شناسایی کرد که البته به گفته محمدی، روند ایمن‌سازی ساختمان‌ها چند ماهی است تغییر چندانی نکرده است.
وی در این مورد می‌گوید: برخی از این ساختمان‌ها در محدوده بازار تهران قرار دارد. به هرحال روزانه ۱.۵ میلیون نفر در بازار تردد دارند و با هر اتفاق در این محدوده، وضعیت ناگواری رخ می‌دهد و از همه مهمتر بازار تهران قلب اقتصادی کشور است. در مجموع در موضوع ایمن‌سازی ۳۵۰ اماکن ناایمن را شناسایی کردیم که البته تعدادی از این اماکن با همکاری مالکان ایمن‌سازی را شروع کردند؛ اما بخشی از پاساژها و سراهای تجاری همچنان ناایمن است.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی همچنین پا را از این نیز فراتر گذاشته و گفته است؛ امروزه ۴۰ تا ۵۰ ساختمان پرخطر در شهر تهران وجود دارد که می‌تواند همچون حادثه تلخ پلاسکو حادثه‌آفرین باشد و در عین ناباوری مالکان اصلا همکاری لازم را در خصوص ایمن‌سازی این اماکن ندارند.
مالکان زیر بار نمی‌روند
اما تهران تنها شهری نیست که با چالش ساختمان‌های نا ایمن مواجه است، کمااینکه چندی قبل معاون عمران و توسعه شهری و روستایی وزیر کشور نیز گفته بود که به غیراز تهران بیش از ۱۳۴ هزار ساختمان ناایمن در ایران وجود دارد. وی گفته در کل کشور 2هزار و۳۹ بلوک ساختمانی که به لحاظ ساختمانی تعداد ۱۳۴ هزار ساختمان می‌شود، به‌عنوان ساختمان‌های ناایمن شناسایی شده است.
اما چرا هیچ قانون و نهادی نمی‌تواند مالکان ساختمان‌ها و پاساژهای بزرگ را وادار به ایمن‌سازی آنها کند؟ سوالی که زهرا نژادبهرام، عضو کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر پنجم، در پاسخ به آن به «هفت صبح» می‌گوید: «چه بخواهیم و چه نخواهیم قوانین حوزه شهرداری‌ها و حتی وزارت کشور به گونه‌ای نیستند که بتوانند مالکان آنها را مجبور به ایمن‌سازی کنند.»
به گفته وی در دوران شورای پنجم لیستی از ساختمان‌های ناایمن تهیه شد که به‌دلیل همان مصالحی که گفته شد، اجازه ندادند منتشر شود. در آن لیست نام بیش از هزار مدرسه هم آمده بود که فرسوده و ناایمن بودند. حالا شما حساب کنید اگر در یکی از این مدارس خدای ناکرده آتش‌سوزی اتفاق بیفتد چه فاجعه‌ای رخ خواهد داد!
وی با ذکر اینکه اصل این موضوع را باید در نبود هماهنگی دستگاهی جست‌وجو کرد، می‌گوید: براساس ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور، ارزیابی ایمنی ساختمان‌های مهم و بلندمرتبه دولتی و عمومی مثل مدارس، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، برعهده مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی است، اما ظاهرا به‌دلیل آنکه این مسئله فعلا در اولویت نیست، تقریبا اقدامی هم در این زمینه صورت نگرفته است.
نژادبهرام به نمونه‌ای عینی در این زمینه اشاره کرده و می‌گوید: در شورای پنجم توافقی بین شهرداری و وزارت کشور برای اجرایی شدن شناسنامه فنی ساختمان‌ها صادر شده بود که عملا به مرحله اجرا نرسید. درحالیکه این نوع دستورالعمل‌ها تلاشی برای کاهش ناامنی است اما این مهم میسر نمی‌شود مگراینکه اراده عمومی با آنها همراه شود.
۴۰ تا ۵۰ ساختمان پرخطر در شهر تهران وجود دارد
زهرا نژادبهرام: در شورای شهر پنجم فهرستی از ساختمان‌های ناایمن تهیه شد که با مصلحت‌اندیشی اجازه ندادند منتشر شود. در آن فهرست نام بیش از هزار مدرسه هم آمده بود که فرسوده و ناایمن بودند. حالا شما حساب کنید اگر در یکی از این مدارس خدای ناکرده آتش‌سوزی اتفاق بیفتد چه فاجعه‌ای رخ خواهد داد! در حال حاضر ۴۰ تا ۵۰ ساختمان پرخطر در شهر تهران وجود دارد که می‌تواند همچون حادثه تلخ پلاسکو حادثه‌آفرین باشد و در عین ناباوری مالکان اصلا همکاری لازم را در خصوص ایمن‌سازی این اماکن ندارند برخی از ساختمان‌های ناایمن در محدوده بازار تهران قرار دارد که روزانه ۱.۵ میلیون نفر در بازار تردد دارند و با هر اتفاق در این محدوده، وضعیت ناگواری رخ می‌دهد و از همه مهمتر بازار تهران قلب اقتصادی کشور است
