جنگلهای گوشهشهنشاه را دعواهای طایفهای آتش زد؟ | حریق به دنبال قتل یا لجبازی با سازمان دولتی؟
کشاورزان میگویند سازمان منابع طبیعی کمکاری خود را به گردن مردم میاندازد
هفت صبح، کیمیا منصوری| «گوشه» اسم طایفهشان است. همان طایفهای که گفته میشود به دلیل اختلافهای درونی جنگل را آتش زدند. اما بررسیهای هفت صبح نشان میدهد ماجرا آنقدر هم ساده نبوده؛ مردم روستا، دهیار و مسئولان، سه احتمال درباره علت آتشسوزیها میدهند: اول این که آتشسوزی به دنبال وقوع یک قتل در روستا رخ داده باشد. دوم اینکه برخی از مردم به خاطر قطع همکاری سازمان منابع طبیعی خرمآباد دست از محافظت از جنگلها کشیدهاند و سوم هم اینکه آتش کار افرادی بوده که به خاطر قاچاق چوب، در دادگاه محکوم شده بودند.
چهارشنبه 17 مرداد جنگلهای اطراف روستای گوشهشهنشاه در جنوب شهرستان خرمآباد دچار آتشسوزی گسترده شد. در اولین برخورد رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری خرمآباد درگیری طایفهای را عامل وقوع آتشسوزی در این جنگلها معرفی کرد. هفت صبح درجستوجوی چرایی وقوع این آتشسوزی گسترده که اطفای آن دو روز به طول انجامید با رئیس منابع طبیعی خرمآباد، دهیار روستای گوشه شهنشاه و اهالی روستا گفتوگویی داشت تا ابعاد ماجرا را روشنتر کند. بررسیها نشان داد که ارتباط این آتشسوزی با دعوای طایفهای آنقدرها هم درست نیست.
فرضیه اول: حریق به دنبال قتل یا درگیری طایفهای
بیرانوند، رئیس منابع طبیعی خرمآباد در گفتوگو با هفت صبح میگوید: «حدود یک ماه قبل فردی برای سرکشی و آبیاری باغ خود رفته بود که به ضرب گلوله یک ناشناس کشته میشود. پس از آن بود که درگیری و نزاع درون طایفهای آغاز شد. شنیدهها حاکی از این است که خانواده مقتول پیش از وقوع آتش سوزی اقدام به شکافتن و خراب کردن قبور خانوادههای مشکوک به قتل کردهاند.»
از ابتدای مرداد ماه سال جاری آتشسوزی جنگلهای اطراف این روستا آغاز شده و تاکنون بیش از 6 مورد آتشسوزی که همگی عامل انسانی و عمدی داشتهاند اطفا شده است. با وجود چنین استدلالی چند ساکن این روستا میگویند ادعای طایفهای بودن اختلافات غلط است چرا که این روستا فقط محل زندگی یک طایفه است. اگر اختلافی بوده، نه بین طایفهها بلکه بین چند خانواده رخ داده.
خادمی، دهیارروستا احتمال آتشسوزی بر اثر دعواهای طایفهای را رد میکند و به هفت صبح میگوید: «قتل و نزاع بیش از یکماه پیش اتفاق افتاده و قاتل هنوز شناسایی نشده است. قبلا هم چندین بار چند ناشناس دست به تیراندازی و آسیب به زیرساختهای برق روستا زده بودند. اما معمولا خانواده مقتول برای انتقام به سراغ اموال شخصی خانواده قاتل میرود نه اینکه کوه و جنگل را به آتش بکشند.»
فرضیه دوم: لج بازی با سازمان دولتی
به گفته رئیس منابع طبیعی خرمآباد، داخل جنگل، مناطقی وجود دارد که در آن بدون مجوز و غیرقانونی کشاورزی میشود. این مزارع غیر قانونی عمدا به آتش کشیده شدند و سپس آتش به جنگل سرایت کرد و گسترده شد. به جز این مورد دلایل دیگری هم برای این آتشسوزیها آورده شده. بیرانوند میگوید: «این انتقام است. مناطقی دچار حریق شدهاند که به صورت طبیعی امکان وقوع آتشسوزی طبیعی در آن وجود ندارد. این احتمال هست که افرادی با پروندههای قضایی در منابع طبیعی برای لجبازی این آتش را به پا کرده باشند. یعنی افرادی که به خاطر تولید زغال، چوببری، تخریب مراتع و قاچاق موسیر و… محکوم شده بودند.»
فرضیه سوم: سازمان منابع طبیعی پول نداد
اینطور که سازمان منابع طبیعی توضیح میدهد هر سال در جنگلهای این منطقه آتشسوزی رخ میدهد. اما تا قبل از این منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان به صورت قراردادی یا داوطلبانه با همکاری مردم محلی برنامههای پیشگیری و جلوگیری از آتشسوزی را اجرا میکرد که شامل دیدهبانی و گشتزنی، شخم زدن با تراکتور شخصی و ریختن آتشبُر میشد. طبق گفته برخی از ساکنین روستا این همکاری امسال قطع شد و سازمان دیگر بودجهای برای حفاظت از زمینها به مردم نداد. درنتیجه مردم هم دست از همکاری با منابع طبیعی کشیدند و همین موضوع منجر به فراگیر شدن حریق شد.
گوشه شهنشاه یک منطقه تفریحی و گردشگری است که یک غفلت کوچک در حد انداختن تهسیگار روشن یا جا گذاشتن بطری میتواند موجب آتشسوزی بزرگی در آن شود.این بار هم آتش از جنگل به سمت مزارع گسترش پیدا کرد. چند کشاورز این ناحیه به هفت صبح میگویند که با آوردن دلایلی مثل دعواهای طایفهای منابع طبیعی سعی دارد تا کمکاری خود را به گردن مردم محلی بیندازد.
سالانه در فصل تابستان دهها مورد آتشسوزی در جنگلهای زاگرس رخ میدهد که بیشتر آنها به علت عوامل انسانی است و درختان جنگلی باارزش این منطقه نظیر بلوط و بادام کوهی از بین میروند و آسیبی جدی به محیط زیست وارد میشود. این بار هم اینطور که یک فعال حوزه گردشگری در این روستا توضیح میدهد انتشار این خبرموجب کم شدن گردشگران تابستانی روستا و لغو شدن رزروهای اقامتگاههای ییلاقی در این جنگلها شده است.