تبارشناسی رنو۵ در ایران و دنیا
روزنامه هفت صبح، گروه خودرو | رنو۵ برای ما اصالت عجیب و غریبی دارد. تاریخ و خاطره دارد. کدام‌مان اصلا تا گواهینامه گرفتیم خانواده یک رنو۵ برایمان نخرید و چون حسابی بیچاره سن و سال‌دار بود همیشه در حال هل دادن و رفتن به تعمیرگاه نبودیم. همه‌مان یک خاطره دسته‌جمعی از رنو۵ و سفر به شمال و نشستن روی پای یکدیگر در پیچ‌های کذایی جاده چالوس را داریم.
حالا رنو۵ به پنجاه سالگی رسیده و شرکت خودروسازی فرانسوی رنو به مناسبت پنجاهمین سالگرد رونمایی از خودروی جمع و جور و نمادین خود موسوم به «رنو ۵» که در سال ۱۹۷۲ رونمایی شد و تولید آن تا سال ۱۹۹۶ ادامه داشت، از نسخه بازطراحی شده و برقی آن رونمایی کرده است که «رنو ۵ دیامانت» نام دارد. گفتنی است که کلمه «دیامانت» در زبان فرانسوی به معنای «الماس» است. به همین منظور (پنجاه سالگی رنو۵) این خودرو را در ایران و جهان برای شما تبارشناسی می‌کنیم تا خاطره پی کی و سپند و غیره باز زنده شود.
رنو ۵ کلاسیک فرانسوی / ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۵/- قیمت نامشخص
«سلام. من رنو ۵ هستم، مردم مرا ابرخودرو هم صدا می‌زنند»؛ این جمله‌ای بود که در یکی از تبلیغات رنو ۵ گفته می‌شد. این آگهی تبلیغاتی به اندازه خود رنو ۵ خلاقانه و نوآورانه بود. رنو ۵ یک خودرو هاچ‌بک در کلاس سوپرمینی‌ها بود که توسط رنو طراحی و تولید شد که توانست انقلابی در این کلاس خودرویی برپا کند. این خودرو برای اولین‌بار و به طور رسمی در ژانویه سال ۱۹۷۲ رونمایی شد. رنو این محصول خود را در دو نسل در طی سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۵ با نام R5 و سال‌های ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۶ با نام سوپر ۵ یا سوپرنیک(Supernic ) تولید کرد.
حدود ۵.۵ میلیون دستگاه از این خودرو توسط رنو ساخته و در سرتاسر دنیا فروخته شد. پای رنو ۵ حتی به ایران هم باز شد و در زمان عرضه به بازار ایران به محبوبیت فراوانی دست پیدا کرد. رنو ۵ یک خودروی دیفرانسیل جلو بود که مشخصات و ویژگی‌های مکانیکی رنو ۴ محبوب را به ارث برده بود ولی طراحی بدنه به کلی تغییر کرده و بسیار متمایز و پیشرو شده بود. رنو ۵ از نخستین خودروهای دنیا بود که سپرهایش از جنس پلاستیک ساخته شده بودند و پس از آن بود که استفاده از سپرهای پلاستیکی به استانداردی در صنعت خودروسازی تبدیل شد. رنو ۵ تبدیل به موفقیت تجاری بزرگی برای شرکت خود شد و توانست جایگاه دومین خودروی پرفروش اروپا را از آن خود کند. این محصول رنو در سال ۱۹۸۰ تبدیل به ستاره‌ای بین‌المللی شد و مقام دوم پرفروش‌ترین خودروهای دنیا را کسب کرد.
رنو۵ در ایران / آغاز تولید ۱۳۵۶/ قیمت ۳۰ تا ۷۰ میلیون تومان
رنو۵ یکی از مطرح‌ترین خودروهای بازار ایران در سال‌هایی است که پیکان رقابت بسیار جدی با آن داشت! رنو۵ با ظاهری اسپرت و هاچ بک بیشتر محبوب جوانان و افرادی بود که دنبال مالکیت خودرویی خاص بودند و در مقابل پیکان یک جان سخت تمام عیار بود که خیلی راحت‌تر از رنو۵ هم می‌شد آن را به پول نقد تبدیل کرد. در سال ۱۳۵۵ (نمونه اولیه) و ۵۶ رنو ۵ رسما در ایران به تولید رسید. این خودرو با پیشرانه ۹۰۰ سی‌سی راهی خطوط تولید شد. نمونه موردنظر ما یکی از ساخته‌های سال ۱۳۵۸ است که به خوبی توسط مالک نگهداری می‌شود.
تقریبا باید گفت رنو ۵ در کنار پیکان یکی از اصلی‌ترین خودروهای دهه ۵۰ تا ۷۰ شمسی در ایران بودند که برای مبتدیان در رانندگی جزو اولین انتخاب‌ها به‌شمار می‌رفتند. ضمن اینکه به دلیل وزن پایین این خودرو بسیاری از قهرمانان مسابقات اتومبیلرانی در کشور اقدام به تیونینگ این خودرو می‌کردند. رنو ۵ پس از سروصدایی که در دنیا کرد بالاخره در سال ۱۳۵۵ شمسی توسط شرکت سایپا وارد ایران شد و از سال ۱۳۵۶ شمسی، مونتاژ آن در دو نوع سه در و ۵ در آغاز شد. قیمت تقریبی این خودرو به نقل از مجله ماشین در آن زمان، حدود ۲۷ الی ۳۰ هزار تومان بوده که با توجه به پایه حقوق ۱۲۰۰ تومانی یک کارمند تا حدی توجیه‌پذیر است.
رنو سپند/ مدل ۱۳۷۶/ قیمت ۲۶ تا ۶۰ میلیون تومان
در سال ۱۳۷۶ شمسی، خط تولید رنو ۵ توسط شرکت پارس‌خودرو خریداری و متعاقب آن پروسه داخلی‌سازی این خودروی فرانسوی آغاز شد؛ به‌طوری‌که پارس خودرو در ابتدا نام این خودرو را از رنو ۵ به «سپند» تغییر داد و اولین نمونه از آن نیز با نام سپند ۱ روانه بازار شد. طی سال‌های بعدی، نسخه‌های اصلاح شده سپند به نام‌های سپند ۲ و نیز جوانان روانه بازار شد. رنو سپند ۲ یک خودرو تولید شده توسط شرکت پارس خودرو است که در واقع همان رنو ۵ است و فقط اندکی در نمای ظاهری با آن تفاوت دارد. تولید این خودرو در سال ۱۳۷۸ (۲ سال بعد از آغاز تولید سپند) به عنوان جانشین سپند آغاز شد و چهل هزار و ۵۰۱ دستگاه از این خودرو تولید شد.
این خودرو به دلیل ظاهر زشت‌تر بعدها توسط بسیاری از مالکان با تعویض قطعات ظاهری به سپند معمولی تغییر یافت. نمونه‌ای از این خودرو تحت نام سپند جوانان در بین سال‌های ۷۹ تا ۸۱ در تیراژ ۲۰۲۲ دستگاه تولید شد. تولید این خودرو در چند سال بعد متوقف شد و این خودرو جای خودرا به خودروی پی‌کی داد. سپند موتور ضعیف‌تری نسبت به رنو ۵ داشت. قدرت موتور رنو در این خودرو از ۴۸ اسب بخار به ۳۷ اسب بخار رسیده بود افزون بر این موضوع، مشکلات کیفی گوناگون و ضعف در مونتاژ نیز سبب می‌شود بسیاری از مشتریان در آن سال‌ها ، خرید مدل‌های دست دوم رنو ۵ را به سپند صفر کیلومتر ترجیح دهند. نمونه جوان پسند سپند ۲ با طرح برف پاک‌کن‌های متفاوت، سپرهای همرنگ بدنه، آیینه‌های همرنگ بدنه، برف پاک‌کن‌های عقب، رینگ‌های سه پره آلومینیومی و نوشته‌های GT بدون تغییرات فنی بود.
رنو پی کی/ ۱۳۸۰/ قیمت ۲۰ تا ۶۰ میلیون تومان
پی‌کِی یکی از محصولات شرکت پارس خودرو است که از اواخر سال ۱۳۸۰ وارد بازار ایران شد. این خودرو در اصل برای مشتریانی طراحی شده بود که از طبقه کم درآمد جامعه بودند موتور این خودرو موتور پراید و بدنه آن مربوط به رنو (سپند) بود در ابتدا پی کی با موتور ۱۱۰۰ سی‌سی هیوندای آتوس ارائه شد و به دلیل عدم پشتیبانی از موتور ۱۱۰۰ هیوندای، موتور ۱۳۰۰ سی‌سی پراید جایگزین آن شد، که در ابتدا به صورت کاربراتوری و بعد به صورت انژکتوری تولید می‌شد. بیشتر اسکلت و قطعات به کار رفته در این خودرو مانند شاسی، موتور، گیربکس، چرخ‌ها، رادیات و… مربوط به پراید است.
با توجه به اینکه طول اکسل پراید بیشتر از رنو بود در نتیجه چرخ‌های این خودرو از بدنه بیرون می‌زد که مهندسان پارس خودرو با اضافه کردن زائده‌ای بر روی گلگیر این سعی کردند ایراد را پنهان کنند. تولید این خودرو کم مصرف و مناسب سفرهای شهری تا ابتدای سال ۱۳۸۶ ادامه یافت. مدل جدید این خودرو با نام نیو پی‌کی تولید شد هر چند این خودرو مورد استقبال مردم قرار گرفت در نهایت شاید به دلیل قیمت پایین و استقبال قشر ضعیف جامعه از پی‌کی، تهدیدی برای پایین آوردن فروش پراید محسوب می‌شد و با توجیه‌های مختلف از جمله استاندارد نبودن تولید پی‌کی به نفع پراید متوقف شد و هیچ جایگزینی برای آن تولید نشد. نیو پی کی هم با استقبال چندانی مواجه نشد چون به هرحال پراید گزینه بهتری برای مشتریان بود.
رنو۵ توربو/ ۱۹۸۰/- قیمت نامشخص
به رغم حضور موفق رنو۵ در بازار ایران؛ متاسفانه هیچگاه مدل ها توربوی آن وارد نشد و مورد توجه خطوط تولید داخلی نیز قرار نگرفت و در نهایت محصولاتی مانند سپند و پی کی وارد فاز تولید انبوه شدند که نه اصالت طراحی رنو۵ را داشتند و نه هماهنگی مناسبی میان پیشرانه و شاسی را ارائه می‌دادند.رنو۵ توربو طی دورانی، عنوان قدرتمندترین خودروی تولید فرانسه را به خود اختصاص داده است. رنو۵ توربو سال ۱۹۸۰ میلادی و به منظور حضور در مسابقات رالی معرفی شد. این مدل که با نمونه استاندارد رنو۵ تفاوت‌هایی را به نمایش گذاشته بود به سرعت مورد توجه محافل خودرویی و همچنین مخاطبان مسابقات قرار گرفت و زمینه تولید نمونه خیابانی آن را با نام توربو ۲ فراهم آورد.
براساس آمار موجود؛ مجموعا ۵ هزار رنو۵ توربو از خط تولید رنو خارج شد که ۳۲۰۰ دستگاه از آن مدل توربو ۲ بود. یکی از مهمترین تفاوت‌های رنو توربو با نمونه‌ای که در کشورمان عرضه شد به محل قرارگیری پیشرانه مربوط می‌شود زیرا به قسمت میانی خودرو و دقیقا پشت سر راننده انتقال یافته بود. بدین ترتیب رنو توربو در کلاس محصولات موتور وسط عقب- محور قرار گرفت. پیشرانه ۱٫۴ لیتری توربوشارژ استفاده شده در توربو ۲ خروجی برابر با ۱۵۸ اسب بخار (گشتاور ۲۲۰ نیوتن متر) داشت که طبیعتا افزایش بازده موتور مشکل افزایش گرما را نیز به همراه داشت. اگرچه توربو به ایران نیامد اما رنو۵ در مسابقات ریس و رالی در ایران خوش درخشیده است.
رنو ۵ دیاموند/ معروف به الماس/قیمت نامشخص
رنو به مناسبت پنجاهمین سالگرد رونمایی از خودروی رنو ۵ از نسخه بازطراحی شده و برقی آن رونمایی کرده است که رنو ۵ دیاموند نام دارد. این خودروی نمایشی با همکاری رنو و یک طراح فرانسوی به نام «پیر گونالون» ساخته شده است. به گفته «رنو»، «گونالون» در زمره ۱۰۰ خالق برجسته و نماینده هنرها و صنایع دستی فرانسه قرار دارد. اگرچه مشخصات فنی کمی در مورد این خودروی جدید ارائه شده است، اما ما می‌دانیم که این خودرو با یک موتور الکتریکی حرکت می‌کند که در جلوی آن قرار دارد و جای موتور احتراق داخلی آن قرار گرفته است.
نحوه دسترسی راننده به خودرو، از طریق یک اسکنر اثر انگشت خارجی امکان‌پذیر است و دارای یک دنده سه موقعیتی برای جابه‌جایی بین حالت‌های رانندگی رو به جلو، ساکن و رو به عقب است.سرعت، میزان شارژ و ساعت نیز در سه صفحه دیجیتال گِرد و مجزا نمایش داده می‌شوند که گفته می‌شود به نوعی به هنر ساعت‌سازی ادای احترام شده است. این خودرو به جای داشتن یک صفحه نمایش لمسی برای مسیریابی و دستیابی به اطلاعات و سرگرمی، دارای یک پایه اختصاصی روی داشبورد است که برای قرار دادن گوشی هوشمند طراحی شده است.
بدنه «رنو ۵ دیامانت» به مانند یک «رنو ۵» صیقل داده شده است و دارای چراغ‌های جلو و عقب شبیه گوهر و نگین انگشتری است. ضمن اینکه بدنه آن دارای یک رنگ‌کاری سه لایه است که رنگ طلایی آن شامل رنگدانه‌های طلایی است که روی پایه صورتی اعمال شده و با جلای مات پوشانده شده است. این رنگ آمیزی، جلوه‌های بصری شامل تلالوهای طلایی هنگام مشاهده در نور خورشید تا بازتاب رنگ‌های آبی‌تر در شرایط تاریک‌تر را ایجاد می‌کند. این خودرو از فرمانی از جنس مرمر روی فیبر کربن، یک روکش پارچه‌ای بافته شده از موی اسب روی داشبورد، فرش‌های پشمی موهر و دستگیره‌ها و دکمه‌های ساخته شده از موادی مانند برنج و طلا. «رنو ۵ دیامانت» پس از چند نمایش عمومی طی چند ماه آینده، در نهایت به حراج گذاشته خواهد شد که البته احتمالا به قیمت گزافی فروخته خواهد شد.
