مقایسه میزان شهرت دکتر کاظمیآشتیانی و کریستیانو رونالدو
روزنامه هفت صبح | دیروز در دیدار رهبری و تعدادی از معلمان و فرهنگیها از دو نفر نام برده شد که به نظر اهالی شبکههای اجتماعی جالب آمد و بازتاب زیادی پیدا کرد. گویا وزیر آموزش و پرورش در صحبتهایش از دکتر سعید کاظمی آشتیانی نام میبرد و بعد این اسم در صحبتهای رهبری در مقایسه با یکی از فوتبالیستهای معروف خارجی تکرار میشود:
«از عمق جان کودک ما با افتخارات کشور آشنا بشود. این چیزی است که امروز وجود ندارد… حالا ایشان اسم مرحوم آقای کاظمی آشتیانی را آوردند شما بین بچههای مدرسهتان نظرخواهی کنید ببینید چند درصد کاظمی آشتیانی را با آن همه خدمات، با آن ارزش وجودی که این مرد، این جوان، جوان هم بود داشت میشناسند و رونالدو را چند درصد میشناسند، ما چرا افتخارات ملی خودمان را نمیشناسیم؟»
کاظمی آشتیانی که بود؟
خیلی از کسانی که دانش آموز نیستند هم از دیروز توجهشان به اسم سعید کاظمی آشتیانی جلب شده است. او کسی است که اسم پژوهشکده رویان با اسم او گره خورده برای همین اگر نام «پژوهشکده رویان»، «سلولهای بنیادین»، «درمان ناباروری»، «بانک بند ناف» و اینجور چیزها را جستوجو کنید، در نتایجی که به دست میآید، قطعا جایی نام سعید کاظمی آشتیانی را خواهید دید.
او با مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه توانبخشی در سال ۶۱ با همکاری دو نفر از همکارانش، جهاد گروه پزشکی را در دانشگاه علوم پزشکی ایران تأسیس کرد. این گروه، هسته اولیه جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران بود که ۴ سال بعد شکل و سامان گرفت و سعید کاظمی تا سال ۷۰ مسئول بخش طرحها و تحقیقات آن بود. از سال ۷۱ با تغییرات ساختار مدیریتی جهاد دانشگاهی، رئیس جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی ایران شد و تا آخر عمرش، در این مسئولیت باقی بود.
او در همه این سالها مراکز درمانی متعددی تأسیس و گروههای مختلف پژوهشی را راهاندازی کرد اما مهمترین جایی که راه انداخت، «پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی» در خرداد سال ۷۰ بود؛ جایی که در طول حدود ۳۰سال گذشته، هزاران زوج نابارور را خوشحال و صاحب فرزند کرده و تحقیقات گستردهای را در زمینه ناباروری و بیماریهای مادرزادی مدیریت کرده است. کاظمی آشتیانی در همین دوران، درسش را در رشته علوم تشریح با گرایش «جنینشناسی» در دانشگاه تربیت مدرس پی گرفت و سال ۷۶ با رتبه ممتاز، شد «دکتر» سعید کاظمی آشتیانی و تا سال ۸۴ که در سن ۴۴ سالگی به شکل عجیب و غم انگیزی از دنیا رفت.
ترور یا مرگ طبیعی؟
مرگ دکتر کاظمی در بین اهالی دنیای پزشکی سر و صدای زیادی کرد و وقتی پیام رهبری به همین مناسبت منتشر شد توجههای بیشتری به این اتفاق ناگوار جلب شد. اینطور که در خبرهای رسمی آمده بود او وقتی برای تستهای پزشکی مراجعه کرده بود بر اثر سکته قلبی درگذشت اما همان موقع هم تردیدهایی در مورد دلیل مرگ او وجود داشت.
برخی رسانهها به نقل از بعضی منابع اعلام کردند که در سال ۸۳ یعنی یک سال قبل از درگذشت سعید کاظمی، نام او به عنوان یکی از تاثیرگذارترین دانشمندان غرب آسیا که با توسعه دانش سلولهای بنیادی دست برتر علمی را برای ایران ایجاد کرده بود، در فهرست ترور موساد قرار گرفته است دقیقا بعد از این که از او به عنوان چهره ماندگار تقدیر شده بود.
این گمانهزنی، فرضیهها درباره ترور بیولوژیک او را تقویت کرد اما چنین تصوری باز هم رو به فراموشی بود تا اینکه آیتالله خامنهای در سخنرانی نوروزی خود در فروردین سال ۹۵ و در جمع زائران و مجاوران حرم رضوی، برای سعید کاظمی آشتیانی از لفظ «شهید» استفاده کرد و با آوردن نام او در کنار نام دانشمندانی مانند شهید طهرانیمقدم گفتند:
«کاری که شهدای هستهای ما در زمینههای هستهای که بسیار هم حسّاس است پیشاهنگش بودند، کاری که شهید طهرانیمقدّم پیشاهنگش بود، کاری که شهید کاظمی در زمینه سلّولهای بنیادی پیشاهنگش بود، کارهای بسیار بزرگی است.» به محض انتشار این سخنرانی گمانه زنیها درباره دلیل فوت دکتر کاظمی قوت گرفت در حالی که سایت رسمی رهبری در پانوشت این بخش را اصلاح کرده بود و بعد از آن هم بارها پیشوند «مرحوم» برای دکتر کاظمی شنیده شد.
کاظمی پرایز
چهار سال بعد از فوت دکتر کاظمی جایزهای با اسم جایزه کاظمی یا «کاظمی پرایز» راه افتاد که هر سال به دانشمندی اعطا میشود که پیشرفت قابل توجهی در زمینه علوم زیستی داشته است. ساز و کار جایزه به این شکل است که کمیته داوری که از دانشمندان برجسته ملی و بینالمللی تشکیل شده است هر سال نامزدهای دریافت جایزه را تعیین و ارزیابی میکنند و به شورای علمی پژوهشگاه معرفی میکنند.
شورای علمی مسئولیت انتخاب نهایی برنده جایزه را به عهده دارد. اولین بار کاظمی پرایز در سال ۱۳۸۹ به پروفسور رادولف یانیش از آمریکا یکی از خلاقترین دانشمندان در زمینه زیستشناسی تکوینی، تنظیمات ژنی، زیست شناسی سلولهای بنیادی و درمان توسط سلولهای بنیادی اعطا شد. دومین جایزه به پروفسور هانس شولر از آلمان در سال ۱۳۹۰ تعلق گرفت. این جایزه در سال ۱۳۹۴ به پروفسور رابرت لنگر از آمریکا اهدا شد.