دنیـای پیکـسلی| موانع ساختاری بازی در ایران
۳۴ میلیون‌گیمر‌ایرانی، قدرت نوظهور بازی‌های ویدیویی‌که بزرگ‌ترین کاربران شبکه‌های اجتماعی در‌کشور را تشکیل داده‌اند
هفت صبح| ۳۴ میلیون گیمر در ایران؛ یعنی از هر چهار ایرانی، دو نفر بازی دیجیتال انجام می‌دهند. این رقم ایران را در رده کشورهای پیشرو منطقه در حوزه بازی‌های ویدئویی قرار می‌دهد. این جمعیت بزرگ‌تر از بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی است و نشان‌دهنده یک تحول فرهنگی و نسلی در سبک زندگی دیجیتالی ایرانیان است.
۴۰ درصد جمعیت کشور بازی می‌کنند. این آمار از گزارش رسمی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای استخراج شده و نشان می‌دهد بازی دیگر فقط یک سرگرمی نیست؛ بلکه رسانه‌ای جمعی، ابزار ارتباطی و بستر مشارکتی است. جامعه گیمرها امروز از بسیاری از کاربران خدمات بانکی و شبکه‌های اجتماعی فعال‌تر هستند.
۲۳ سال، میانگین سنی گیمرهای ایرانی است. این عدد نشان می‌دهد جامعه بازی‌کنندگان به‌ویژه در میان جوانان و نوجوانان حضور فعالی دارد، اما نکته جالب‌توجه این است که ۳ درصد از گیمرها را افراد میان‌سال تشکیل می‌دهند. حضور نسل‌های مختلف در این فضا، نقش بازی را به‌عنوان بخشی از فرهنگ عمومی تثبیت کرده است.
۴۱ درصد از گیمرهای کشور را زنان تشکیل می‌دهند. برخلاف تصور عمومی، زنان نه‌تنها بازی می‌کنند، بلکه در بسیاری از پلتفرم‌ها نقش فعالی دارند. این تحول، هم بازار بازی را متنوع‌تر کرده و هم گفتمان فرهنگی درون آن را زنانه‌تر، عاطفی‌تر و چندصداتر کرده است.
۹۶ درصد گیمرهای ایرانی با موبایل بازی می‌کنند. دسترسی ساده، ارزان‌بودن و قابلیت حمل دائمی باعث شده موبایل محبوب‌ترین ابزار بازی در ایران باشد. پس از آن، کنسول‌های خانگی با ۸۸ درصد، رایانه‌های شخصی با ۵۹ درصد و لپ‌تاپ با ۴۸ درصد قرار دارند.
۹۵دقیقه، میانگین زمانی است که هر گیمر ایرانی در روز به بازی اختصاص می‌دهد. این عدد در مردان به ۱۱۵ دقیقه و در زنان به ۶۴ دقیقه می‌رسد. ۵۶ درصد گیمرها هر روز بازی می‌کنند و ۵۸ درصد آنها ترجیح می‌دهند بازی‌های آنلاین را تجربه کنند.
استان البرز در صدر؛ قم در انتها
بیشترین نسبت گیمر به جمعیت در استان البرز و کمترین آن در قم گزارش شده است. این آمار ثابت می‌کند که بازی دیجیتال صرفاً در کلان‌شهرها جریان ندارد و حتی در استان‌های کوچک یا کم‌برخوردار نیز بخشی از فرهنگ روزمره شده است.
۱۹ میلیارد تومان، رقمی است که گیمرهای ایرانی تنها در سال ۱۴۰۰ برای سخت‌افزار و نرم‌افزارهای مرتبط با بازی هزینه کرده‌اند. عددی که نشان می‌دهد اقتصاد بازی در ایران، دیگر جنبه تفننی ندارد و بازار پرظرفیتی است که می‌تواند به رونق اقتصاد دیجیتال کشور کمک کند.
۱۴۵۷ میلیارد تومان، سهم صنعت بازی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته بوده است. باتوجه‌به رکود بسیاری از صنایع سنتی، این حوزه می‌تواند یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد خلاق در ایران باشد.
۳۸درصد گیمرهایی که از بازی درآمد دارند، از طریق استریم در یوتیوب پول درمی‌آورند. ۲۹ درصد از طریق آپارات و ۶ درصد از طریق توییچ درآمدزایی می‌کنند. بسیاری از جوانان بازی‌کردن را به‌عنوان شغل دوم یا حتی اول برگزیده‌اند.
موانع ساختاری بازی در ایران
یکی از مهم‌ترین موانع پیش روی گیمرهای ایرانی، نبود سرورهای داخلی، فیلترینگ بازی‌های جهانی و تحریم‌های بین‌المللی است. تجربه بازی آنلاین برای بسیاری با اختلال و محدودیت همراه است. نبود پلتفرم‌های رسمی فروش، آموزش بازی‌سازی و زیرساخت‌های قانونی نیز مانع بزرگی برای توسعه است.
صفر درصد حمایت رسمی؛ تولید داخلی مغفول مانده
در مقایسه با سهم بالای بازی‌های خارجی، سهم بازی‌های ایرانی از بازار بسیار ناچیز است. به دلیل نبود سرمایه‌گذاری، تولید بازی‌های بومی با مضامین فرهنگی، تاریخی و آموزشی در اولویت قرار نگرفته‌اند. فرصت‌های ارزآوری صادرات بازی نیز به طور کامل نادیده گرفته شده است.
چه باید کرد؟
برای استفاده از این ظرفیت عظیم، سه اقدام اساسی ضروری است:
* تدوین سیاست‌های حمایتی برای تولید بازی‌های داخلی با داستان‌ها و قهرمان‌های ایرانی.
* ایجاد زیرساخت‌های فنی، حقوقی و اقتصادی برای توزیع، آموزش و درآمدزایی از بازی‌ها.
* توسعه دیپلماسی فرهنگی با استفاده از بازی‌های ایرانی در کشورهای منطقه.
بازی، فقط بازی نیست؛ آینده را می‌سازیم
جامعه گیمرهای ایران، با ۳۴ میلیون نفر، پتانسیلی بی‌نظیر برای آموزش، فرهنگ‌سازی و توسعه اقتصاد دیجیتال دارد. این جمعیت دیگر در حاشیه نیست، بلکه در قلب تحولات اجتماعی، فرهنگی و فناورانه ایران قرار دارد. اکنون زمان آن رسیده که به این « شهروندان دیجیتال» نه به‌عنوان مصرف‌کننده، بلکه به‌عنوان موتور محرک آینده نگاه کنیم.
