قاب تاریخ| ملکه رانیا در بم، اولین فوتبالیست خارجی لیگ ایران، راهپیمایی‌های دهه۵۰ و پوران فرخزاد
عکس‌هایی از مشاهیر تاریخ معاصر ایران، شهرهای ایران، خودروهای نوستالژیک، عکس‌های فوتبالی و...
هفت صبح| با قاب تاریخ به ایران قدیم سفر و یادی از گذشته می کنیم. در تهیه این مجموعه، از تصاویر کمتر دیده شده‌ای استفاده شده که تماشای آنها خالی از لطف نیست.
قاب مشاهیر 1
به یاد پوران فرخزاد در هشتمین سالروز درگذشت او در نهم دی ماه 1395؛ پوران در ۱۴ بهمن ۱۳۱۰ در تهران محله امیریه انتهای بن‌بست خادم آزاد به دنیا آمد. او فرزند توران وزیری‌تبار زاده تهران و سرهنگ محمدباقر فرخزاد ستوان جوان و تحصیل‌کرده شعردوستی از دهکده بازرگان تفرش بود. دیگر اعضای خانواده او خواهر کوچک‌ترش، فروغ فرخزاد و برادرش، فریدون فرخزاد هستند. پوران کودکی خود را در نوشهر و شهرهایی دیگر گذراند و در تهران بزرگ شد. پس از وقایع شهریور ۱۳۲۰ پدرش از نوشهر به تهران منتقل شد و پوران در دبستان ژاله و سروش درس خواند و در این دوره استعداد ادبی او آشکار شد.
همچنین از ۹ سالگی زبان انگلیسی را با آموزگار در خانه آموخت و در انجمن فرهنگی پروین و انجمن ایران و آمریکا ادامه داد. او فروردین 1395در 83 سالگی در گفتگویی با نشریه کتاب هفته خبر، درباره کودکی خود گفته: خیلی بچه بودم؛ شاید کلاس سوم ابتدایی، انشا می‌نوشتم. آن زمان انشاها همه به نوعی تشریفاتی و البته فرمایشی بود. یعنی معلم‌ها یکسری سوالاتی می‌کردند و یکسری جواب‌های بچگانه‌ای می‌گرفتند. ولی من همیشه از گله بیرون می‌زدم. زیر بار این سوالات نمی‌رفتم و چیزهای دیگری را می‌گفتم و می‌نوشتم.
یک روز انشایی نوشته بودم که الان موضوعش را به خاطر ندارم اما هر‌چه بود، با آن سن کم، خیلی فضل فروشانه نوشته بودمش و با کلی چیزهای نوآورده بودم. آموزگارمان که دختر جوانی بود، کمی به من نگاه کرد، خیلی هم مرا دوست داشت. همیشه مرا نوازش می‌داد. گفت به من راست می‌گویی؟ گفتم بله. گفت اینها را چه کسی می‌نویسد؟ مامانت؟ گفتم نه. گفت بابات؟ گفتم نه، خودم. به من هم برخورده بود که چرا چنین سوالی می‌پرسد اما او گفت که آخر اینها از سن و سال تو بیشتر و بزرگ‌تر است.
گفتم نه، خودم می‌نویسم. گفت قسم می‌خوری؟ گفتم بله، قسم خوردم. گفت خب، من به تو یک مژده می‌دهم، اگر همینطور که هستی، دختر خوبی بمانی و زندگی‌ات را درست ادامه دهی و کار کنی و تجربه کنی، می‌توانی یک روز یک نویسنده بزرگ شوی. او درباره خانواده خود هم می‌گوید: ما هفت نفر بودیم؛ ۳- ۴ نفرمان میان راه ناپدید شده بودند و درواقع چهار فرزند از خانواده ما به شهرت رسیدند اما من فکر می‌کنم همه‌شان به نوعی نبوغ داشتند. البته الان دیگر فقط یکی‌شان هست و بقیه نیستند. (لبخند تلخی می‌زند.)
می‌خواهم بگویم که به جز یکی‌شان (به خودش اشاره می‌کند) بقیه همه اهل ذوق بودند. علتش مامان بود یا بابا، نمی‌دانم. ولی بیشتر پدرم تاثیرگذار بود، چون خیلی ژنی بود. شعر می‌گفت و اهل خواندن بود. کتابخانه وسیعی داشت و ما در آن کتابخانه بزرگ شدیم. بنابراین همه بچه‌ها استعداد داشتند، ولی استعداد همیشه باید با تجربه و با پیگیری، ادامه پیدا کند وگرنه فایده ندارد و حرام می‌شود. بچه‌های دیگر حرام شدند... پوران فرخزاد پس از تحمل ۱۴ روز کما، سرانجام صبح روز پنجشنبه ۹ دی ۱۳۹۵ در سن ۸۳ سالگی بر اثر ایست قلبی درگذشت.
قاب نوستالژی
در حاشیه یکی از راهپیمایی‌های ضد رژیم پهلوی - سال 1357. عکس: قاسم حاج‌محمدی.
قاب مشاهیر 2
در جریان سفر یک روزه ملکه رانیا به بم چه گذشت؟ در دی ماه سال ۸۲ زلزله مهیبی در شهرستان بم در استان کرمان رخ داد که خسارات زیادی وارد کرد و از سراسر دنیا برای به کمک ایران آمدند. اولین بار بعد از انقلاب بود که فردی از خانواده سلطنتی انگلیس به ایران می‌آمد. در آن زمان همچنین ملکه رانیا اردن و نخست‌وزیر اسپانیا به ایران آمدند.
شاهزاده چارلز (پادشاه فعلی بریتانیا) به دیدار رئیس‌جمهور وقت، محمد خاتمی رفت و سپس به بم سفر کرد. او در ۱۹ بهمن به ایران آمد و تصمیم داشت در بازسازی بم به مسئولین کمک کند. به نقل از ایرنا،17 دی 1382 خانم رانیا عبدالله همسر پادشاه اردن صبح روز چهارشنبه به همراه جمعی از مسئولان سازمان‌های اجتماعی و امدادی این کشور وارد فرودگاه بم شد. خانم رانیا در فرودگاه بم از سوی معاون استاندار کرمان، فرماندار بم و رئیس دفتر همسر خاتمی رئیس‌جمهوری مورد استقبال قرار گرفت.
ملکه رانیا در جریان سفر یک روزه خود به بم از بیمارستان صحرایی اردن، بنای ارک تاریخی بم، اردوگاه سبز وزارت کشور و ستاد حوادث مستقر غیرمترقبه مستقر در بم دیدن می‌کند. ملکه رانیا در بدو ورود به بم در گفتگو با ایرنا با اظهار تاسف از وقوع زمین لرزه بم گفت: «این حادثه برای منطقه و کل دنیا بسیار سخت و تاسفبار بود. عمق این فاجعه تاسفبار همکاری‌های انسانی بدون در نظر گرفتن قومیت و زبان را طلب می‌کند و ما احساس می‌کنیم که این مشکل برای همه پیش آمده و همه انسان‌ها برای جبران آن باید تلاش کنند.
خوشبختانه دنیا در جهت رفع خسارات و کمک به زلزله‌زدگان همکاری‌هایی نشان داده و اطمینان داریم که با ادامه این همکاری‌ها در آینده نزدیک شهر بم دوباره آباد خواهد شد.» هواپیمای ملکه رانیا حامل ششمین محموله کمک‌های کشور اردن به وزن 20 تن شامل دارو، پتو و لوازم گرمایشی برای کمک به زدگان بم بود که در فرودگاه این شهر تخلیه شد.
قاب مشاهیر 3
درباره ویلی، اولین فوتبالیست خارجی که در یک تیم ایرانی توپ زد! شاید خیلی‌ها تصور کنند اولین خارجی باشگاه پرسپولیس درطول تاریخ آلن ویتل معروف باشد اما اینطور نیست. پیش از او پسرک جوان و دو ملیتی پا به ایران گذاشت و اولین خارجی لیگ تخت‌جمشید شد. به نقل از اطلاعات آنلاین، چند دهه طول کشید تا فوتبال باشگاهی ایران استفاده از بازیکنان خارجی را شروع کند. اولین تیم باشگاهی ایرانی که اقدام به خرید بازیکن خارجی کرد، پرسپولیس بود.
سرخ‌های تهران در سال ۱۳۵۵ در چهارمین دوره جام تخت‌جمشید که لیگ کشوری فوتبال در آن دهه بود، نایب‌قهرمان شدند. پرسپولیس وضعیت اسفباری در خط حمله داشت و ۹ گل کمتر از پاس، تیم قهرمان زده بود. مهراب شاهرخی که به‌تازگی هدایت پرسپولیس را به‌عهده گرفته بود، در یک ایده جسورانه برای تقویت خط حمله، به دنبال یک بازیکن جوان انگلیسی بود. علی عبده مدیر وقت پرسپولیس با همین ذهنیت راهی بندر لیورپول شد. ویلیام جیمز مک کلور ۱۹ ساله که برای تیم دوم لیورپول بازی می‌کرد، با قراردادی سه‌ماهه به پرسپولیس اضافه شد.
اگرچه هر دو طرف رضایت داشتند قرارداد ۲ ساله تمدید شود. مک کلور تیر ماه ۱۳۵۶ با استقبال زیادی وارد پرسپولیس شد و بازیکنان هم حسابی با او رفیق شدند. در یک بازی دوستانه، این مهاجم جوان، با تشویق گرم هواداران مواجه شد. ایرانی‌ها، به او ویلی می‌گفتند، برخلاف نام بیلی که در انگلیس استفاده می‌شد. او در ۲۴ تیر ۱۳۵۶ در اواخر بازی با سپاهان در حالی که پرسپولیس با ۳ گل پیش افتاده بود وارد زمین شد اما فرصت پیدا نکرد خودی نشان دهد.
روز درخشش او در تهران، در بازی بعدی با یک تیم اصفهانی نصیبش شد؛ در ۳۰ تیر ۱۳۵۶ در بازی با ذوب‌آهن، در حالی که بازی کسل‌کننده شده و با تساوی یک – یک در جریان بود، مک کلور در دقیقه ۷۰ وارد بازی شد. او قدر این فرصت را دانست و گل برتری پرسپولیس را به ثمر رساند و محبوب هواداران شد. اما این درخشش کافی نبود و مک کلور در پی خرید یک ستاره خارجی دیگر، جایگاهش را از دست داد و قراردادش تمدید نشد. او تهران را با دو بازی ترک کرد و به نیوزیلند رفت و سال‌ها در این کشور فوتبال بازی کرد. مک کلور در مجموع ۳۰ بازی ملی هم برای نیوزیلند انجام داد و در سال ۱۹۸۷ کفش‌هایش را آویخت.
در عکس، پوستر مجله جوانان از ویلیام جیمز مک کلور در اولین حضورش در تمرین تیم پرسپولیس را می‌بینید.