برای مقابله با کرونا، واکسن آنفلوآنزا بزنیم؟
روزنامه هفت صبح | دیگر کمکم فصل تزریق واکسن آنفلوآنزا میرسد و افراد زیادی هستند که از خود میپرسند:« آیا با تزریق واکسن آنفلوآنزا دیگر کرونا هم نمیگیرم؟» با اینکه علائم این دو بیماری شبیه یکدیگر هستند اما جواب سرراستی هم نمیتوان به این سوال داد.
در هر دو بیماری آنفلوآنزا و کرونا افراد تب میکنند، به سرفه میافتند، گلودرد میگیرند و با سردرد و بدن درد روبهرو میشوند اما ویروسی که در کرونا به بدن آسیب میزند عملکرد متفاوتی نسبت به خانواده آنفلوآنزا دارد. واقعیت این است که نتایج متناقضی درباره تاثیرگذار بودن یا نبودن این واکسن بر ابتلای کرونا وجود دارد.
محققان یک دانشگاه در استرالیا اعلام کردهاند که تنها ویژگی زدن واکسن آنفلوآنزا برای بدن این است که ایمنی بدن را تقویت میکند اما تضمین نمیدهد که ویروس کووید-۱۹ وارد بدن نشود. برای مثال محققان سازمان جهانی بهداشت مصرانه معتقدند واکسن آنفلوآنزا اثری بر کرونا ندارد.
با این حال تحقیق دیگری در برزیل با بررسی حدود ۹۲ هزار بیمار مبتلا به کووید-۱۹ نشان داده که تزریق واکسن آنفلوآنزای سهظرفیتی اخیر احتمال ابتلا به بیماری شدید کرونا، نیاز به دستگاه تنفس مصنوعی و مرگومیر را کاهش میدهد. همچنین گزارش دیگری در نیویورک تایمز با ارجاع به تحقیقی نشان داده افرادی که واکسنآنفلوآنزا دریافت کرده بودند در مقایسه با افرادی که نکرده بودند کمتر مبتلا به ویروس کرونا شدهاند.
*** واکسن آنفلوآنزا؛ فقط با ارائه کارت ملی
واکنسن آنفلوآنزا بر ابتلا به کرونا تاثیرگذار باشد یا نباشد مسئولان وزارت بهداشت محدودیتهای سختگیرانهای برای گرفتن آن تصویب کردهاند که پیش از این سابقه نداشته است. از جمله این محدودیتها این است که هر فرد فقط با مراجعه به داروخانه و ارائه کارت ملی میتواند این واکسن را تهیه کند.
روند آن هم اینگونه است که هر کد ملی در داروخانه ثبت و در قابل هر کد یک دوز واکسن تحویل داده میشود. اگرچه مسئولان سازمان غذا و دارو میگویند میزان واردات این واکسن نسبتبه سال گذشته شش برابر بیشتر شده و به ۱۱ تا ۱۲ میلیون دوز رسیده است اما با این حال این به معنای واکسیناسیون همگانی نیست. به احتمال زیاد آنها با پیشبینی استقبال همگانی از واکسن آنفلوآنزا با تصور محافظت دربرابر کرونا، پیشاپیش محدودیتها برای خرید آن را هم افزایش دادهاند تا از نشت آن به بازار غیر رسمی جلوگیری کنند.
*** چه کسانی باید واکسن آنفلوآنزا بزنند؟
سخنگوی سازمان غذا و دارو چند روز پیش تاکید کرد که همه افراد نباید از این واکسن تزریق کنند. رئیس این سازمان هم روز گذشته در یک نشست خبری به خبرنگاران گفت: « سال گذشته ۲۵۰هزار عدد واکسن را برای گروههایی که تزریق این واکسن برایشان ضروری است، مانند افراد مسن، بیماران پیوندی، قلبی-تنفسی، زنان باردار و… پیشبینی کردیم که امسال به ۲.۵میلیون عدد رسیده است.»
از نگاه وزارت بهداشت افراد دارای سنین بالا مانند افراد ۶۵ سال به بالا، مبتلایان به بیماریهای قلبی و عروقی مزمن، افرادی که بیماری زمینهای و نقص ایمنی دارند زنان باردار، افرادی که داروی شیمیدرمانی مصرف میکنند، افراد مبتلا به چاقی و کادر درمان جزو گروه در معرض خطر هستند که باید در اولویت تزریق قرار بگیرند.
*** چه زمانی واکسن آنفلوآنزا را بزنیم؟
بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا اواخر شهریور و اوایل مهر ماه است تا مصونیت در بدن فرد ایجاد شود و ایمنی واکسن در بدن تا اوایل بهار باقی بماند. محمدرضا شانهشاز، رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرد همه واکسنهای وارداتی هنوز به ایران نرسیده اما تا مهر و آبان ماه برای تزریق این واکسن هنوز وقت هست و تا آن زمان این دارو به داروخانهها خواهد رسید.
او توضیح داد: «اگر ارز داده شود واکسن به موقع در کشور وارد و توزیع خواهد شد. البته در حال حاضر به میزانی واکسن را وارد کردهایم و در کشور موجود است اما برای واردات مابقی واکسنها به تخصیص ارز نیاز داریم. بالاخره زمان مصرف واکسن آنفلوآنزا عمدتا مهر و آبان است که در این بازه زمانی آن را وارد میکنیم.»
*** برای مقابله با کرونا واکسن آنفلوآنزا بزنیم؟
با تمام این توصیفها اگرچه هنوز اثبات نشده که واکسن آنفلوآنزا میتواند تاثیری در ایمنی بدن دربرابر کرونا داشته باشد اما موضوع این است که در فصل پاییز و زمستان سیستمهای بهداشتی بیشازپیش تحت فشار قرار میگیرند. مسئولان وزارت بهداشت هم همواره هشدارهایی نسبت به افزایش آمار مبتلایان کرونا در فصل سرما دادهاند. دکتر مردانی عضو کمیته کشوری مقابله با کرونا به روزنامه هفت صبح میگوید: «واکسن زدن میتواند ریسک ابتلا به آنفلوآنزا را تا ۷۰درصد کاهش دهد.
در نتیجه احتمالا رفت و آمد افراد در محیط پرخطری مثل بیمارستان کاهش پیدا میکند. اولویت با گروههای در خطر است اما اگر در روزهای آخر آبان، یعنی زمانی که دیگر همه گروههای پرخطر واکسن مورد نیاز را دریافت کردند واکسن باز هم در داروخانهها باقی ماند افراد دیگر هم میتوانند برای خرید این دارو مراجعه کنند تا حق فرد نیازمندتری را زیر پا نگذارند.»
*** وضعیت واکسن کرونا
رئیس سازمان غذا و دارو همچنین روز گذشته توضیحاتی هم درباره واکسن کرونا ارائه کرد. او گفت: «تلاش اصلی ما در حوزه واکسن کرونا، تولید داخلی آن است. چند شرکت دانش بنیان در کشور در تلاش هستند و با روشهای متفاوت تولید به موازات یکدیگر پیش میروند تا واکسن کرونا را تولید کنند. هدفگذاری ما تامین از تولید داخل است.»
او درباره تلاش کشورهای خارجی برای تولید واکسن این بیماری هم توضیح داد: «هنوز هیچ کمپانی و شرکتی تولید نهایی و قابل عرضه واکسن کرونا را انجام نداده و عمدتا در حال انجام مطالعات بالینی هستند. برخی هم تاریخهایی را برای تولید واکسن کرونا اعلام میکنند که بیشتر کاربرد سیاسی دارد تا کاربرد داروسازی.»