طرح ۷ ماده‌ای مجلس برای کنترل پوشش زنان
روزنامه هفت صبح| مجلس در دوره یازدهم روزهای سه‌شنبه جلسه نظارتی دارد و هر هفته بر یکی از بخش‌های قوه مجریه یا نحوه اجرای قوانین موجود در این حوزه نظارت می‌کند و گزارشی از سوی کمیسیون مربوطه خوانده می‌شود. بهارستان دیروز در یکی از آخرین جلسات خود در سال 1401، گزارش نظارتی کمیسیون فرهنگی مجلس در خصوص مصوبات عفاف و حجاب را بررسی کرد و همزمان برخی نمایندگان خبر دادند که این کمیسیون، یک طرح هفت ماده‌ای را در خصوص حجاب بررسی کرده‌اند.
یک: پیش از هر چیز باید بگوییم که کمیسیون ارائه‌دهنده این گزارش یعنی کمیسیون فرهنگی پایگاه اصلی جبهه پایداری در مجلس است و پیش از این هم طرح‌های جنجالی مثل خانواده و افزایش جمعیت و نیز طرح صیانت فضای مجازی از همین کمیسیون بیرون آمد. رئیس این کمیسیون هم مرتضی آقاتهرانی است که دبیرکل جبهه پایداری است و البته معلم اخلاق هیات وزیران دولت احمدی‌نژاد در دوره نخست او. نکته جالب توجه دیگر هم اینکه، قالیباف، مثل اکثر روزهایی که چنین دستورهای جنجالی قرار است در مجلس مطرح شود، ریاست مجلس را به نایب رئیس خود یعنی عبدالرضا مصری واگذار کرد و از مجلس رفت.
دو: و اما در جلسه دیروز چه گذشت؟ گزارش را احمد راستینه هفشجانی خواند. نماینده شهرکرد، بن و سامان از استان چهارمحال و بختیاری که پیش از انتخاب به عنوان نمایندگی مجلس، معاون بازرسی سپاه استان بوده است.
سه: متن گزارش کمیسیون در این زمینه 1600 کلمه است. در این گزارش متوجه می‌شویم که مصوبه اصلی عفاف و حجاب در کشور، سه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است که به ترتیب در تاریخ‌های 13 دی 84 در دولت احمدی‌نژاد، 12 شهریور 98 در دولت روحانی و 25 مرداد 1401 در دولت رئیسی تصویب شده است و بر اساس آن «32 دستگاه در این زمینه وظایف ایجابی و فرهنگی دارند و تنها دستگاهی که تکلیف سلبی در این امر دارد، فراجا است.» (منظور از برخورد سلبی در اینجا یعنی برخورد قهری، انتظامی یا قضایی)
چهار: نکته جالب توجه این است که بنا به این گزارش، کمیسیون فرهنگی در دو تاریخ 24 آذر 1400 و 12 مهر 1401 (یعنی روزهای نخست اعتراضات پاییز) طی مکاتبه‌ای از 31 دستگاه به‌طور مستقیم و از طریق نامه به وزارت کشور دعوت کرده تا گزارش عملکرد خود در این زمینه را بدهند ولی فقط 12 دستگاه این کار را کردند و 19 دستگاه اساسا به این کمیسیون در این زمینه گزارشی ندادند.
پنج: در میان دستگاه‌هایی که گزارشی ارائه ندادند نام‌های جالبی دیده می‌شود: معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری، قوه قضائیه، بسیج مستضعفین، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم و حتی وزارت اطلاعات.
شش: با این حال این کمیسیون از پا ننشسته و در این خصوص جلساتی برگزار کرده است مثلا برای: ساماندهی مجتمع‌های بین راهی (ماجرای پلمب مجتمع بین راهی مهر و ماه را به یاد بیاورید)
هفت: به عقیده این کمیسیون اقدامات سلبی و ایجابی معین شده در قوانین موجود به هفت دلیل اثر بخش نبوده است:
* عدم درجه بندی مجازات
* سهل و ممتنع بودن اعمال مجازات در قوانین مرتبط با عفاف و حجاب
* عدم قاطعیت در اجرای قوانین
* نبود ملاک و معیار مصرح و دقیق جهت اجرا و تعیین مجازات‌ها
* اشکال به جایگاه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در نظام تقنینی کشور
* بی‌اعتنایی و اهمال قابل توجه بعضی از دستگاه‌ها به اجرای مصوبات که از نظر کمیسیون خودش دو دلیل داشته است: الف) نداشتن برنامه منظم و راهکارهای متنوع و اثر بخش، جهت اجرایی نمودن مصوبات ب) ضعف باور و اندیشه‌های عمیق دینی در سطوح مختلف اداری و کارشناسی در راستای اجرای مصوبات
* بلا اثر بودن نظارت به‌دلیل عدم پیش‌بینی ضمانت‌های اجرایی لازم در اجرای قوانین
هشت: بعد از آن کمیسیون پیشنهاداتی در این زمینه بیان کرده که مهم‌ترین آن این است: ظرف 3 هفته لایحه‌ای دو فوریتی توسط قوه قضائیه جهت اثربخش‌تر نمودن قانون به مجلس ارائه گردد.
9 : با این حال، کمیسیون منتظر قوه قضائیه ننشسته و خودش نیز دست به کار شده است. آن طور که بیژن نوباوه، دیگر عضو این کمیسیون گفته:
«در این گزارش ۷ ماده پیشنهادی درخصوص برخورد غیرمستقیم و هوشمند آمده به شکلی که هیچگونه برخورد فیزیکی در اعمال قانون صورت نگیرد و در عین حال حجاب ملت حفظ شود و قانون گریزان نیز متنبه شوند.»نکته مهم این است که نوباوه می‌گوید این بخش از گزارش در مجلس قرائت نشد و گفته: «نمی‌دانم چرا قرائت نشد.»
نوباوه خبرهای دیگری هم در این زمینه دارد: «تمامی سران قوا با مواد پیشنهادی در این گزارش موافقت کامل دارند و در شورای عالی امنیت ملی نیز در این خصوص بحث شده است.»از سوی دیگر در حالی که در گزارش کمیسیون انتقاداتی تلویحی به جایگاه قانونگذاری شورای عالی انقلاب فرهنگی هم شده و ضمنا از قوه قضائیه خواسته شده که در این زمینه لایحه بدهد؛ نوباوه به ما خبر می‌دهد که «تنها مجلس شورای اسلامی حق قانونگذاری دارد و رهبری نیز در این خصوص تذکر داده‌اند.»
10: اما طرحی که نوباوه از آن صحبت کرده چیست؟
در مواد این طرح آمده که در راستای اجرای ماده ۱ بند (د) مصوبه ۳۳۰۶۱۸ مورخ ۲۰ آذر ۱۴۰۱ شورای عالی امنیت ملی (تاکنون گفته نشده بود که شورای عالی امنیت ملی در این خصوص اصلا جلسه‌ای داشته) و ماده (د) بند ۲ مصوبه ۸۶۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی و در راستای مواجهه هوشمند و غیرمستقیم با معضل کشف حجاب و بدن نمایی در اماکن و انظار عمومی، مواردی تقدیم می‌شود.
فراجا و ضابطین قضایی تحت نظارت دادستانی‌ها از طریق دوربین و سایر ابزار فنی نسبت به جمع‌آوری ادله و شناسایی افرادی که در دستگاه‌ها و ارگان‌های موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده ۲۹ برنامه ششم توسعه از قبیل معابر، اماکن عمومی، وسایل نقلیه و فضای مجازی، کشف حجاب یا بدن نمایی می‌کنند، حسب جداول اقدام به مجازات متخلفین می‌کنند.
در ماده ۱ آمده است افرادی که در وسایل نقلیه اعم از هوایی، زمینی، ریلی و دریایی اقدام به کشف حجاب یا برهنگی کنند مطابق بند ۱ جدول اعمال قانون می‌شوند.
در ماده ۲ نیز آمده است که مالکان، متصدیان یا مشتریانی که در اماکن صنفی یا مراکز خرید و مال‌های تجاری اقدام به کشف حجاب یا برهنگی کنند، مطابق بند ۲ جدول اعمال قانون می‌شوند. مسئولیت رعایت حجاب و اجرای قوانین حجاب در مراکز خرید و مال‌ها برعهده مالکان و متصدیان این مراکز می‌باشد.
براساس ماده ۳ افرادی که در معابر و اماکن عمومی اقدام به کشف حجاب یا برهنگی کنند، مطابق بند ۳ جدول مجازات می‌شوند.
مطابق ماده ۴ نیز افرادی که در فضای مجازی اقدام به کشف حجاب یا برهنگی کنند، مطابق بند (۴) جدول اعمال قانون می‌شوند.(این توضیح را باید از طرف هفت صبح بدهیم که این طرح مجلس به همین شکل توسط نوباوه مطرح شده و بندهای دیگر و جداول آن منتشر نشده است)
11: اما دیروز در مجلس، سایر نمایندگان عضو کمیسیون فرهنگی و جبهه پایداری نیز در این خصوص حرف‌هایی زدند که برای اطلاع شما از ذهنیت این نمایندگان خلاصه آن را اینجا می‌نویسیم:
مرتضی آقاتهرانی: دشمن در این جهت برنامه‌ریزی کرده تا این نماد جمهوری اسلامی ایران را خراب کند…با توجه به در پیش بودن ماه مبارک رمضان امیدواریم که این مهم بهتر در کشور پیاده شود. مردم باید قوانین عفاف و حجاب را رعایت کنند و حتی کسی هم كه مسلمان نیست بايد ملزم به قانون و ضوابط جمهوری اسلامی باشد. متأسفانه امر به معروف و نهی از منکر در کشور یک مقدار سست شده است و برخی از افراد می‌گویند تأثیر ندارد
در حالی که اینگونه نیست و حتماً باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد و بحث عفاف و حجاب در کشور ما باید جدی‌تر گرفته شود. از همه کسانی که طومار فرستادند و یا به مجلس آمدند و خواستار اجرای قانون عفاف و حجاب شدند تشکر می‌کنم و امیدوارم قوه قضائیه هم به این قضیه ورود کند. ممکن است در برخی از قوانین مربوط به عفاف و حجاب نیاز به جرم انگاری باشد که مجلس آمادگی اصلاح این قوانین را دارد و به دولت و قوه قضائیه کمک می‌کند تا قانون عفاف و حجاب بهتر و بیشتر عملیاتی شود.
زهره لاجوردی، نماینده تهران: متاسفانه در سال‌های اخیر نفوذی‌های داخلی با پشتیبانی سرویس‌های جاسوسی با عملیات روانی، الزام حجاب را به چالش کشیده‌اند. متاسفانه اکثر مسئولان طی چند ماه اخیر در این مسئله کاملا منفعل رفتار کردند، به طوری که صدای عموم جامعه بالا آمده است. دشمن به خوبی دانسته است در کشوری مانند جمهوری اسلامی باید خانواده را از هم بپاشد. ادامه این روند سلامت روحی جامعه را از بین می‌برد و جمهوری اسلامی را به جامعه‌ای سکولار تبدیل می‌کند، در حالی که فلسفه تشکیل حکومت اسلامی اقامه شریعت است و کمیسیون فرهنگی نیز طرح 7 ماده‌ای را تهیه کرده است.
محمدحسین فرهنگی، نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس: زیرمجموعه این دستگاه‌ها نیز ولو اینکه خصوصی باشد باید بر رعایت این مهم هم حین کار و هم خارج از محیط کار نظارت داشته باشند و چنانچه این موضوع را رعایت نکردند باید مجوزشان لغو شود و تنها به مجموعه‌هایی مجوز داده شود که شئونات جمهوری اسلامی را رعایت می‌کنند.
