یک قرن مراوده فوتبال ایران و بلژیک؛ از صدقیانی تا جهانبخش

به گزارش هفت‌ورزشی، علیرضا جهانبخش بیستمین بازیکن ایرانی است که در طول تاریخ به تیمی از فوتبال بلژیک می‌پیوندد. او که مدتی بدون تیم بود سرانجام با تیم دندر به توافق رسید و با این تیم باشگاه قراردادی یکساله امضا کرد.

مراوده تاریخی فوتبال ایران و بلژیک

دکترحسین صدقیانی نخستین بازیکن ایرانی فوتبال است که در یک لیگ اروپایی بازی کرده است. او در تیم‌های پایه فنرباغچه و راپید وین بازی کرد و سپس به ایران بازگشت و باشگاه فردوسی مشهد را تأسیس نمود، اما اقامتش در آنجا کوتاه بود و یک سال بعد به تهران بازگشت. صدقیانی در ۲۶ سالگی برای ادامه تحصیل به اروپا رفت و در سال ۱۹۲۹ وارد دانشگاه فنی-حرفه‌ای شارلوا  در بلژیک شد. او به تیم مارشین مونسو، یکی از تیم‌های دسته دوم استانی، پیوست. صدقیانی بازیکنی بسیار بااستعداد بود و به‌سرعت در لیگ دسته دوم بلژیک (۱۹۳۰ تا ۱۹۳۲) و سپس در دسته سوم (۱۹۳۲ تا ۱۹۳۳) با تیم  رویال شارلوا در دو فصل موفق، نامی برای خود دست و پا کرد.

او که به خاطر طاسی سرش لقب "شیشه شکسته" را در فوتبال بلژیک داشت بعد از پایان دوران حضورش در این تیم، به ترکیه رفت. پس از یکسال بازی در فنرباغچه، او دوباره به بلژیک بازگشت و در لیگ دسته سوم با شارلوا حضور پیدا کرد. او در سال 1936(1315) فوتبال بلژیک را ترک کرد و به ایران بازگشت.

این نشان می‌دهد رابطه فوتبال ایران و بلژیک در زمینه انتقال بازیکن، به حدود صدسال پیش بازمی‌گردد و تا امروز نیز ادامه داشته است.

دهه‌های 70 و 80

رضا ترابیان مهاجم و هافبک پرسپولیس در دهه هفتاد، در سال 1377 به استانداردلیژ بلژیک پیوست. او یک نیم فصل در فوتبال بلژیک حضور داشت و تنها در 3 بازی به میدان رفت که البته دقایق زیادی هم نبود. در اولین حضورش او ده دقیقه برابر اوستنده به میدان رفت و این تنها حضورش در لیگ حرفه‌ای بلژیک بود. ترابیان دو بازی دیگر در جام حذفی و یک تورنمنت برای استاندارد لیژ  52 و 9 دقیقه به میدان رفت و سپس به ایران بازگشت.

موج سوم حضور بازیکنان ایرانی در فوتبال بلژیک با انتقال داریوش یزدانی و محمدرضا مهدوی به رویال شارلوا آغاز شد. یزدانی که سه سال در شارلوا حضور داشت در 75 بازی برای این تیم به میدان رفت، 7 گل زد و 13 پاس گل هم داد. محمدرضا مهدوی که مدافع بود نیز دو فصل را در شالروا (2-2000) بازی کرد و آمار 23 بازی و 1 پاس گل را به جا گذاشت.

علیرضا امامی‌فر هافبک تهاجمی برخلاف یزدانی و مهدوی که از استقلال به بلژیک رفتند، از پرسپولیس راهی لیگ این کشور شد. امامی‌فر در طول سه فصل حضورش در شارلوا 18 بازی کرد و آمار 2 گل و 1 پاس گل را از خودش به جا گذاشت.

مرحوم مهرداد میناوند نیز در همان دوران یکی از ایرانی‌هایی بود که به شارلوا در لیگ بلژیک پیوست اما تنها در دو بازی برای این تیم به میدان رفت.

یک دهه رکود

تقریبا یک دهه طول کشید تا بعد از حضور بازیکنان ایرانی در اوایل دهه هشتاد، گروهی دیگر از ایرانیان به لیگ بلژیک بروند. رضا قوچان‌نژاد ستاره وقت تیم ملی ایران، در سال 90 به سن‌ترویدن پیوست. قوچان نژاد دو فصل در سن‌ترویدن و یک فصل در استانداردلیژ حضور داشت و عملکرد خوبی داشت. او در دو سال حضورش در سن‌ترویدن 38 بازی کرد 21 گل زد و 9 پاس گل به هم‌بازیانش داد. او سپس به استانداردلیژ پیوست و در بیش از یک فصل حضورش در این تیم، 18 بازی انجام داد، 5 گل زد و 1 پاس گل هم داد.

چندسال بعد کاوه رضائی و رامین رضائیان نیز به جمع لژیونرهای ایرانی حاضر در فوتبال بلژیک پیوستند اما رامین برخلاف کاوه خیلی زود به ایران بازگشت. رامین در 25 بازی با اوستنده بازی کرد و 2 گل هم به ثمر رساند اما کاوه رضائی یکی از باثبات‌ترین بازیکنان ایرانی در فوتبال بلژیک است. کاوه در فصل حضورش در شارلوا در 39 بازی 16 گل به ثمر رساند و سپس راهی کلوپ بروژ شد.  او سپس دو فصل در شارلوا بازی کرد و در 46 مسابقه 22 گل هم زد. رضائی سپس به اود هورلی لوون پیوست و بعد از انجام 13 بازی برای این تیم به فوتبال ایران بازگشت.

موج پنجم با بیرو و قلی زاده

دهه 90 را باید اوج مراودات فوتبال ایران و بلژیک دانست. از نیمه دوم دهه 90 موج تازه‌ای از بازیکنان ایرانی به بلژیک رفتند. علی قلی‌زاده، میلاد محمدی، یونس دلفی، الهیار صیادمنش و علیرضا بیرانوند گروه بعدی از بازیکنان ایرانی بودند که به فوتبال بلژیک رفتند هرچند همه آن‌ها موفق نبودند.

علی قلی‌زاده موفق‌ترین بازیکن در این گروه بود که توانست 5 فصل پیراهن شارلوا را به تن کرده و در 134 بازی 21 گل برای این تیم به ثمر برساند.

علیرضا بیرانوند دروازه‌بان شماره یک تیم ملی ایران نیز در سال 1399 تصمیم به بازی در فوتبال اروپا گرفت و به تیم آنتورپ بلژیک پیوست. او بعد از انجام 10 بازی برای این تیم به بوآویشتا در پرتغال قرض داده شد.

یونس دلفی که به عنوان یک بازیکن جوان و مستعد در فوتبال ایران مطرح شد سه فصل در عضویت شارلوا بلژیک بود اما تنها در 6 بازی برای این تیم به میدان رفت و البته دو سال از این سه فصل را به طور قرضی در گوریتسا کرواسی بازی کرد.

الهیار صیادمنش نیز یکی دیگر از ایرانی‌هایی است که سابقه بازی در فوتبال بلژیک را دارد. او 63 بار با پیراهن شارلوا به میدان رفت 7 گل زد و 9 پاس گل هم به نام خودش ثبت کرد. امیرحسین حسین‌زاده ستاره خط حمله تراکتور نیز سه فصل پیش به قصد بازی در اروپا به شارلوا بلژیک پیوست. او در 23 بازی برای این تیم 2 گل هم زد.

علیرضا جهانبخش در فوتبال بلژیک

علیرضا جهانبخش دوران حرفه‌ای خود را در تیم داماش  آغاز کرد و در سال ۲۰۱۳ به تیم ان‌ای‌سی نیمیخن هلند پیوست. او در فوتبال هلند درخشش زیادی داشت و همین باعث شد که باشگاه آزد آلکمار (AZ) او را به خدمت بگیرد. در سال ۲۰۱۸، آزد او را با مبلغ ۲۲.۵ میلیون یورو به تیم انگلیسی برایتون فروخت. سه سال بعد، این بازیکن ایرانی دوباره به هلند بازگشت و به فاینورد پیوست. فصل گذشته، او پیراهن هیرنفین را بر تن داشت و در بیست بازی، سه گل به ثمر رساند. جهانبخش از تابستان امسال بازیکن آزاد بوده است.