مهدعلیای سلطان صاحبقران | درباره ایرن ستاره بزرگ سینما که آرایشگر شد
برگی از تاریخ؛ امروز 20 مرداد سالروز تولد ایرن زازیانس با نام هنری «ایرن» است
هفت صبح| بازیگر برازنده ایرانی و ارمنی‌تبار که حدود 27 فیلم بازی کرد. ایرن با درخشش در جمع بازیگران تئاتر سعدی، در نمایش‌های «بادبزن خانم وندرمیر» و «شنل قرمز» و «چراغ گاز» درخشید اما نقش‌آفرینی او در نقش مهدعلیا مادر ناصرالدین شاه در سریال سلطان صاحبقران ساخته علی حاتمی از آثار به یادماندنی کارنامه اوست.
دلهره/1341
از فیلم‌های سینمایی او هم می‌توان به چشمه آب حیات سیامک یاسمی، خروس ساخته شاپور قریب، خداحافظ رفیق ساخته امیر نادری، بلوچ ساخته مسعود کیمیایی و قاصد بهشت اشاره کرد. اما قاصد بهشت؛ ایرن درباره این فیلم می‌گوید: «آن زمان سینماها در تسخیر فیلم‌های ایتالیایی بود و مردم برای دیدن فیلم‌های سیلوانا منگانو و سوفیا لورن سر و دست می‌شکستند. با نمایش فیلم قاصد بهشت، برای مدتی فیلم‌های ایتالیایی از رونق افتاد. استقبال از فیلم به حدی بود که اکثر سینماها به اجبار دو نوبت بیشتر فیلم را نمایش می‌دادند.»
بلوچ/ 1351
از او چه می‌دانیم؟
ایرن زازیانس سال ۱۳۰۶ در بابلسر متولد شد. او تا دیپلم درس خواند. ایرن در دوران دبیرستان در نمایش‌های مدرسه بازی و از 19 سالگی به طور رسمی فعالیت هنری خود را شروع کرد.دختری ۱۶ساله بود که با محمد عاصمی شاعر و روزنامه‌نگار جوان و چپگرا ازدواج کرد و بعد به تهران مهاجرت کردند. ایرن نخست در سال ۱۳۲۵ با محمدعلی وثیقی، مدیر تئاتر فردوسی در خیابان لاله‌زار، قرارداد کاری امضا می‌کند.
خروس / 1352
نگاهش به بازیگری
ایرن در بریده‌ای از جراید، درباره نگاهش به بازیگری گفته بود: «بازی من در نقش‌های مختلف، متفاوت بود. هر نقش ویژگی‌های خودش را داشت و من تلاش می‌کردم زنانی را که بازی می‌کنم، بفهمم. برایم بسیار جالب بود که سعی کنم این زنان را درک و آنها را مطالعه کنم. همیشه گفته‌ام که ایفای نقش زنان دیگر، به من کمک کرد تا به‌عنوان یک بازیگر رشد کنم.»
سلطان صاحبقران/ 1354
کارمند شریف
اولین هنرنمایی او سال 1329 در نمایش «کارمند شریف» به کارگردانی استفانیان بود. عبدالحسین نوشین، کارگردان تئاتر، پس از تیراندازی به شاه در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ به همراه برخی از سران حزب توده ایران دستگیر شد.
بادبزن خانم وندرمیر
چندی بعد شاگردان نوشین تئاتر سعدی را در خیابان شاه‌آباد تأسیس کردند. اداره این تئاتر به‌طور رسمی با لرتا، همسر نوشین و حسین خیرخواه، از همکاران نزدیک او بود. زمانی که تئاتر سعدی قصد داشت نمایشنامه «بادبزن خانم وندرمیر» اثر اسکار وایلد را روی صحنه بیاورد، یک هنرپیشه زن کم داشت و توجه لرتا به ایرن جذب شد که در تئاتر فردوسی بازی می‌کرد.
ایرن خود ماجرا را اینچنین شرح داده است:«موفقیت من در تئاتر فردوسی به گوش خانم لرتا رسید که قصد داشت در افتتاحیه تئاتر سعدی نمایشنامه بادبزن خانم وندرمیر را اجرا کند. قرار شد خانم لرتا با راهنمایی همسرش آقای نوشین که در زندان قصر بود، این نمایش را کارگردانی کند. بنابراین به نصرت کریمی و محمدعلی جعفری مأموریت داد که یک شب به تئاتر فردوسی بیایند و بازی مرا ببینند. بعد از اجرا، بازی مرا پسندیدند.»
شرکت در دوره‌های آموزشی زیبایی و پوست
ایرن بعد از این ماجرا برای دیدن نوشین به زندان قصر رفت و با او دیدار کرد. ایرن در ۲۰ سال حضور در سینما در ۲۷ فیلم ظاهر شد. ایرن پس از انقلاب و در دورانی که هنوز تکلیف سینمای ایران معلوم نبود، در دو فیلم «جایزه» ساخته علیرضا داودنژاد و «خط قرمز» ساخته مسعود کیمیایی بازی کرد. ایرن که ممنوع‌الکار شده بود، در دوره‌های آموزشی زیبایی و پوست شرکت کرد و این کار را برای امرار معاش در پیش گرفت. او ۷ مرداد ۱۳۹۱ در سن ۸۵ سالگی به علت بیماری سرطان ریه در بیمارستان دی تهران درگذشت.
