چالشهای اخلاقی و حقوقی هوش مصنوعی در بازسازی چهرههای درگذشته
شبیهسازی خسرو شکیبایی با هوش مصنوعی در جشنواره فجر با انتقاد خانوادهاش روبهرو شد.
با گسترش تواناییهای هوش مصنوعی در شبیهسازی صدا و تصویر، موضوع حقوقی و اخلاقی استفاده از چهرههای مشهور—خصوصاً هنرمندان درگذشته—به یکی از بحثهای مهم تبدیل شده است. این دغدغه پس از افتتاحیه جشنواره فیلم فجر امسال و شبیهسازی خسرو شکیبایی بیش از پیش مطرح شد.
هوش مصنوعی پیشتر در بازآفرینی صدای خوانندگان درگذشته مورد استفاده قرار گرفته بود، اما ورود آن به حوزه تصویر واکنشهای بیشتری به دنبال داشته است. در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر، در بخش یادبود هنرمندان درگذشته، ویدیویی به نمایش درآمد که در آن نسخهای شبیهسازیشده از خسرو شکیبایی با اشاره به پوستر جشنواره، مخاطبان را به مهربانی دعوت میکرد.
پس از این اتفاق، پوریا شکیبایی، فرزند زندهیاد خسرو شکیبایی، با انتشار ویدیویی در فضای مجازی، نسبت به این اقدام اعتراض کرد. او با بیان اینکه این ویدیو باعث ناراحتی مادرش شده، تأکید کرد که در تولید چنین محتواهایی باید صداقت و امانتداری رعایت شود. وی همچنین اظهار داشت که هیچ هماهنگی قبلی با خانواده شکیبایی صورت نگرفته بود، در حالی که مشورت با آنها میتوانست به خلق اثری بهتر کمک کند.
انتقادها نسبت به کیفیت این شبیهسازی از همان شب افتتاحیه مطرح شد، اما به نظر میرسد استفاده از هوش مصنوعی در تولید چنین محتواهایی به روندی رایج تبدیل خواهد شد، چراکه این فناوری هم در دسترستر است و هم امکان بروز خلاقیت بیشتری را فراهم میکند. بااینحال، شاید لازم باشد که در بهرهگیری از چهرههای خاص، اصول اخلاقی و حقوقی بیشتری رعایت شود.