شعبدههای جذاب سعید| چرا برنامه عمارت مورد توجه بینندگان قرار گرفته؟
«عمارت» از معدود برنامههای خوب حال حاضر تلویزیون است
هفت صبح| عزم تلویزیون جزم است تا بعد از یک دوره رخوت که بخشی از آن حاصل اتفاقات اجتماعی بوده، حال مردم را خوب کند. متاسفانه اغلب محصولات جدید و نیز چند مورد قبلی، فاقد توان برای تحقق این هدف هستند. درباره ناکامی برخی، پیشتر نوشتیم و راجع به بقیه هم خواهیم نوشت. در این میان نباید از «عمارت» غافل شد که از معدود محصولاتی است که مسیری نسبتا خوب پیش گرفته و تماشای آن با همه ضعفها و ایراداتی که دارد، مخاطب را سرگرم میکند.
مورد اول| فضای کلی
شعبده یا تردستی جزو هنرهایی است که همیشه مخاطبان فراوانی داشته. برنامهسازان نیز سعی کردهاند از جذابیت آن بهره ببرند اما به دلایلی دورخیزها جواب نداده است. شاید یک دلیل نگاه سختگیرانه برخی مدیران تلویزیون بوده باشد و دلیل دیگر عدم وجود هنرمندی که در کنار اجرای خوب و متنوع، قواعد اجرا را بداند. «عمارت» اما برنامهای است که از حضور سعید فتحیروشن بهره میبرد.
ضمن آنکه برنامه زیرساختی قابل قبول دارد و جمع اینها باعث میشود بینندگان شبکه سه با تماشای آن سرگرم شوند و لذت ببرند. از یاد نبریم که سهم شعبده در تلویزیون همواره کم بوده و در مناسبتهای شاد بخشی کوتاه از برنامهها به این هنر اختصاص مییافت. خاطرتان هست که در دهه 60 و 70 شعبده معدود به پراندن کبوتر از کلاه و اتفاقاتی در همین اندازه میشد؟ حالا «عمارت» در هر قسمت چند تردستی خاص و مهیج دارد.
مورد دوم| درباره میزبان
مهمترین عامل جذابیت «عمارت» به حضور سعید فتحیروشن برمیگردد. کسی که با شعبدهبازی در مسابقه «عصر جدید» صاحب شهرت شد و در فصلهای بعد مشاور برنامه و کمککننده به شرکتکنندگان بود. او برای شبکه سه مسابقه «بازیمون» را بر مبنای اتاق فرار ساخت که نتیجهای درخور به همراه نداشت.
فتحیروشن سال پیش تردستی را محور تولید «منتالیست» قرار داد که تبدیل به یکی از محصولات محبوب پلتفرم فیلیمو شد. او حالا با تجربهای بیشتر به صحنه «عمارت» پا گذاشته است. فتحیروشن در قامت میزبان، آداب برخورد درست با مهمانان، تماشاچیان سالن و مخاطبان تلویزیون را میداند. یعنی میداند مسیر هر قسمت را چطور پیش ببرد تا همه را درگیر کند. انتخاب واژگان درست و واکنشهای به قاعده از جمله ویژگیهای مثبت اوست.
مورد سوم| دست پُر سعید
وقتی خبر پخش «عمارت» منتشر شد، سوال مهم این بود که آیا فتحیروشن ایدههای کافی برای تردستی دارد یا به مرور کارش رنگ تکرار خواهد گرفت. آیا نیاز نبود تا یک شعبدهباز دیگر کنارش قرار گیرد؟ حالا اما میتوان اعتراف کرد که او در هر قسمت چند اجرای جذاب دارد که تماشای آنها توام با شگفتی است. طبعا این احساس از سمت مخاطبی میآید که با فن و فوت شعبده آشنا نیست.
راستش هرچه گشتیم نظر تخصصیِ ایجابی یا سلبی درباره کار فتحیروشن نیافتیم. عجالتا او از نظر مخاطبان، هنرمندی است که تردستی را در نهایت دقت و همراه با غافلگیری و هیجان به سرانجام میرساند. حتی اگر کسی پیگیر «عمارت» از قاب شبکه سه نباشد، تیکههای اجرای فتحیروشن را در فضای مجازی دیده است؛ اجراهایی که کامنتهای تحسینآمیز کاربران را به همراه دارد.
مورد چهارم| عملکرد همراهان
تصمیم این بوده تا سعید فتحیروشن در «عمارت» تنها نباشد. به همین دلیل پژمان بازغی، لیلا اوتادی، وحید شمسایی و ملیکا زارعی عضو ثابت برنامه هستند. در نگاه اول واکنشهای این دوستان برای عدهای واجد جذابیت است. با نگاهی سختگیرانه اما میتوان گفت آنها چه ربطی به یک برنامه شعبده دارند؟
تحلیل میانه میتواند این باشد که چهرههای مطرح واجد نوعی جذابیت برای طیفی از مخاطبان هستند و واکنشهای هیجانی و نظرات توام با تعجب و مشارکتشان در اجرا، به کیفیت کار فتحیروشن ضریب میدهد. ایراد مهم جایی است که آنها گاه قادر به مدیریت خود نیستند. مثلا هنوز هیجان ناشی از شعبده تمام نشده است که دو نفر کلکل میکنند و بحث را به بیراهه میبرند. این هم جز مواردی است که باید در تدوین اصلاح شود.
مورد پنجم| ایرادات ساختاری
«عمارت» از نظر ساختاری میتواند برنامهای بهتر شود. مثلا برخی آیتمها در تدوین گرفتار تعلیق بیش از اندازه میشوند؛ درحالی که مخاطب دوست دارد در زمانی منطقی و معقول نتیجه کار شعبدهباز را تماشا کند. حضور تماشاچی برای چنین برنامهای لازم است. یعنی هم شاهدانی هستند که میتوانند به از بین رفتن شائبه تقلب کمک کنند و مهمتر اینکه فتحیروشن به انرژی و تعامل آنها نیاز دارد. در فرآیند حضور تماشاگران میشد بهتر عمل کرد تا فضا صمیمانهتر باشد. چون چیدمان محل نشستن بیش از حد رسمی است و بدتر اینکه از زیبایی بصری بهره ندارد.