گذر از خان اول سال
10 چهره و برنامه موفق نوروز 1403 تلویزیون به انتخاب هفت صبح؛ از فرزاد حسنی و پژمان جمشیدی تا المیرا شریفی مقدم و گلزار
هفت صبح| خوشبختانه وضعیت تلویزیون در نوروز 1403 به مراتب بهتر از این بازه زمانی در یک سال قبل بود. تا رسیدن به نقطه مطلوب اما همچنان فاصله بسیار هست و مدیران صدا و سیما نباید فریب برخی موفقیتها و تحسینها را بخورند.
متاسفانه هنوز تعداد برنامهها و سریالهای ناموفق بیشتر از موارد موفق است که 10 مورد نوروزی آنها در پرونده هفته گذشته مرور شد.
تازه، برای انتخاب 10 برنده نوروز 1403 خیلی کار راحتی نداشتیم و حتی مجبور شدیم تخفیف دهیم! با این همه امیدواریم در طول سال تلویزیون آرام آرام به جایگاهی برسد که بتواند پاسخگوی تمام سلایق باشد.
یادمان نرود که سریال به عنوان یکی از عناصر جذب مخاطب، وضعیتی مطلوب در نوروز نداشت. «زیرخاکی4» پایینتر از حد انتظار بود و «رستگاری» و «هفت سر اژدها» آثاری قابل دفاع نیستند... در نوروز امسال همچنین پخش مسابقه ادبی «سرزمین شعر» در شبکه چهار شروع شد.
این برنامه از نظر ساختاری شبیه مسابقات استعدادیابی است اما از نظر محتوایی نتوانسته حق مطلب را ادا کند. در ادامه به شکل مجزا درباره «سرزمین شعر» خواهیم نوشت و فعلا همین قدر اشاره کافی است که چون «متوسط» است، آن را در پرونده بازندهها و یا پرونده برندهها قرار ندادیم....
این سومین گزارش هفتصبح در قالب مرور تلویزیون در نوروز 1403 است که هفته پیش بخش اول با عنوان «اتفاقات وحواشی» و بخش دوم ذیل «برندهها» تقدیم شما شد.
مجری، فرزاد حسنی
فرزاد حسنی از جمله مجریانی است که بارها از آنتن دور مانده. این فراغ اجباری اما نه انگیزههایش را کم کرده و نه روی کیفیت کارش اثر گذاشته است. نشان به آن نشان که هر وقت مجری یک برنامه شده، نقش بسزای خود در بالا رفتن توامان کیفیت و جذابیت آن را ایفا کرده. حتما یادتان هست که برنامه حوزه سلامت و پزشکی «اکسیر» با حضور فرزاد حسنی چه جایگاه خوبی میان مخاطبان بهدست آورد. او در دور تازه همکاری با تلویزیون، اجرای ویژهبرنامه شبکه نسیم با عنوان «آی نسیم سحری عید شد» را برعهده گرفت.
فرزاد حسنی به دلیل تسلط بر سوژهها، طرح سوالات غیرکلیشهای، انجام مصاحبههای مفید و جذاب، فن بیان منحصر به فرد، عدم تلاش برای خودنمایی و... شایسته عنوان بهترین مجری مرد است. در باکس بعد به کیفیت خود برنامه «آی نسیم سحری عید شد» اشاره کردهایم. حیف است یادمان نماند که همین برنامه با یک مجری متوسط میتوانست تبدیل به اثری نهچندان موفق شود. این یعنی حسنی سهمی بالا در موفقیت ویژهبرنامه سال تحویل شبکه نسیم دارد.
قرار است همکاری فرزاد حسنی در سال جدید با شبکه نسیم ادامه یابد. شروع موفق او در سری تازه همکاری با تلویزیون، نوید رقم خوردن یک اتفاق خاص میدهد. حسنی حالاحالاها ظرفیت اجرا دارد و هر بار میتواند برگ برندهای تازه رو کند.
برنامه، آی نسیم سحری عید شد
شبکه نسیم برای لحظات آغازین سال نو، ویژهبرنامه «آی نسیم سحری عید شد» را روانه آنتن کرد.
«آی نسیم سحری عید شد» یک برنامه هدفمند بود؛ به این معنا که همان ابتدا تکلیفش را با خود و مخاطبانش روشن کرد. در این ویژهبرنامه از سرسام و شلوغیهای دیگر شبکهها خبری نبود؛ بلکه مجری در فضایی آرام و براساس چینش اصولی کنداکتور پذیرای مهمانان میشد. گفتوگوها و چالشها جذاب بود و خارج از ادا و اصول اعصاب خردکن! مسئله خاص دیگر اینکه «آی نسیم سحری عید شد» پای چهرههای زیادی را به تلویزیون باز کرد که مدتها در این رسانه جایی نداشتند. حتی بهرنگ علوی اعلام کرد:« از اینکه به تلویزیون برگشتم خوشحالم، تلویزیون خانه همه ماست.» و لیندا کیانی گفت:« اگر پیشنهادی از تلویزیون داشته باشم میپذیرم. » جمله خسرو خسروشاهی تیتر رسانهها شد: «صدای من فروشی نیست؛ خیلیها هم آمدند بخرند نفروختم.» ایرج خواجهامیری و حامد بهداد شگفتانه دیگر بودند؛ بهخصوص اینکه اجرای ایرج همراه با نمایش ساز بود.
«آی نسیم سحری عید شد» نشان داد تلویزیون همچنان قابلیت برندسازی دارد؛ اگر مسیر را درست طی کند. نکته دیگر اینکه «آی نسیم سحری عید شد» ضبطی بود و اگر به شکل زنده پخش میشد، جذابیت مضاعفی مییافت.
برنامه مهمانی
یکی از اتفاقات ویژه نوروز 1403 بازگشت ایرج طهماسب به تلویزیون بود. این اتفاق در قالب برنامه «مهمانی» رخ داده که هر شب ساعت 21 از شبکه نسیم پخش میشود. نوروز 98 قرار بود مجموعه «کلاه قرمزی» روی آنتن شبکه دو برود اما اختلاف سازندگان با تلویزیون برسر مسائل مالی، مانع از این اتفاق شد. در نهایت سال گذشته تلویزیون و طهماسب به توافق رسیدند که حاصل آن شده است، برنامه نوروزی «مهمانی». در این برنامه ابتدا شاهد شخصیتهای مجموعه خانگی «مهمونی» بودیم و سپس نوبت به کاراکترهای «کلاه قرمزی» رسید: فامیل دور، جیگر، آقای همساده، ببعی و ...
حالا ماندهایم که کدام را دوست داشته باشیم؟ جدیدها یا قدیمیها را؟ آنها که ایرج طهماسب را آقای مجری صدا میزنند یا آنها که از عنوان ایرج و آقای طهماسب استفاده میکنند؟ اصلا بچه و پشه و دیجی و شاباش و دیگران جذابتر هستند یا فامیل دور و دوستان؟ خلاصه اینکه همنشینی شخصیتها در «مهمانی» ترکیبی دلپذیر شکل داده است که میتوان با آنها همراه شد و لذت برد. اصلا یکی از رازهای این جذابیت، تنوعی است که از تقابل دو گروه از عروسکها ایجاد شده.
به گواه بازتابهای فضای مجازی، «مهمانی» محبوبترین محصول این روزهای تلویزیون است.
صداپیشه، هوتن شکیبا
یکی از نقاط عطف کارنامه هوتن شکیبا، همکاری با ایرج طهماسب در «کلاه قرمزی» و «مهمونی» در مقام صداپیشه است. او اولین بار سال 1393 با صداپیشگی عروسک دیبی قدم به مجموعه «کلاه قرمزی» گذاشت و همکاری با طهماسب را تجربه کرد. بعد از آن به یکی از اعضای ثابت این گروه تبدیل شد و سال 1400 با خلق کاراکترهای بچه و شاباش در «مهمونی»، محبوبیت بیشتری در این عرصه به دست آورد. حالا که عروسکهای هر دو مجموعه در قالب برنامه «مهمانی» با هم ترکیب شدهاند، او به جای چهار شخصیت حرف میزند: بچه، دیبی، خونه بغلی و شاباش.
ناگفته پیداست، صداپیشگی همزمان چهار شخصیت در یک مجموعه عروسکی چه کار سختی است. هنرمند باید آمادگی ذهنی بالایی داشته باشد تا چیزی از جذابیت نتیجه نهایی کم نشود. این کاری است که هوتن شکیبا انجام داده و هر چهار شخصیت او تبدیل به کاراکترهای محبوب مهمانی شدهاند.
دیگر صداپیشگان عبارتند از: کاظم سیاحی: پشه و جیگر، محمد بحرانی: ببعی و آقای همساده، محمد لقمانیان: بچه فامیل دور، بهادر مالکی: فامیل دور ، محمد شعبانپور: نوک خراب، امیر ادیب: مگسی، نازنین شعبانی: کته خانم، الی امامی: قیمه خانم و سهیل مستجابیان: دیجی. همه درجه یک هستند اما کار بحرانی و مالکی ویژهتر است.
مجری، المیرا شریفی مقدم
المیرا شریفیمقدم، در کنار وحید رونقی و مجید یحیایی، یکی از مجریان «شب عیدی» شبکه دو بود. این دو در برنامه «صبحانه ایرانی» و ویژهبرنامههای شاد هم به شکل مشترک اجرا میکنند.
المیرا شریفیمقدم با انرژی مقابل دوربین حاضر شد و تا لحظه آخر، اجازه نداد خستگی روی کیفیت کارش اثر منفی بگذارد. مصاحبههای او با مهمانان اصولی بود و در وقت نیاز شوخی میکرد تا فضای برنامه شادتر شود. نمونهاش جایی است که به جای شخصیت محبوب باب اسفنجی حرف زد و این کار را با جذابیت انجام داد. این دست رفتارها باعث شد تصویر بعضا جدی و خشک شریفیمقدم که ریشه در همکاری طولانی با شبکه خبر دارد، بشکند.
سال پیش المیرا شریفیمقدم را یکی از چهرههای بازنده نوروز دانستیم. او در ویژهبرنامه 1402 شبکه دو، بیش از حد منفعل بود و تحت تاثیر شلوغکاری مهمانان و مجریان دیگر قرار داشت. شریفیمقدم اما امسال جلد عوض کرد و تغییری محسوس داشت و در قیاس با نوروز 1402 یک گام بلند برداشت. در ماجرای شوخی میثم درویشانپور برخی رسانهها اشاره کردهاند شریفیمقدم به جای ریسه رفتن باید وارد عمل میشد. راستش مجری هم گاهی گرفتار خنده (ولو با یک شوخی نهچندان زیبنده) میشود و تلاش برای توجیه، نتیجهای بدتر به همراه دارد.
مسابقه، مردان آهنین
«مردان آهنین» که در سالهای ابتدایی با نام «قویترین مردان ایران» پخش میشد، جزو برنامههای موفق و خاطرهانگیز تلویزیون است. پس از هفت سال غیبت، بار دیگر مخاطبان شاهد این مسابقه بودند.
دور تازه تولید مسابقه «مردان آهنین» تفاوتی آشکار از نظر ساختار و رویکرد نسبت به فصلهای قبل دارد. مهمترین اتفاق، اهتمام این مسابقه به اخلاق و مرام پهلوانی است. چنین مفهومی نه به شکل گلدرشت بلکه بهطور اصولی، در لایههای مختلف مسابقه دیده میشود. مثلا فرصتی برای ورزشکاران فراهم است تا مقابل دوربین از پدر و مادر و همسر و خانواده خود یاد کنند. برخی حتی در فرآیندی احساسی و قابل تامل، به گریه میافتند و مخاطب با خود میاندیشد که اتفاقا هر چه زور بازو بیشتر شود، میتوان افتادهتر و خاکیتر بود. احترام و کمک ورزشکاران به یکدیگر را نیز نباید از یاد برد. خود رقابت «مردان آهنین» هم مهیج است؛ چون چالشها جذاب و متفاوت هستند. از اجرای خوب علیرام نورایی به عنوان دیگر برگ برنده مسابقه هم نباید گذشت.
در نوروز اعلام شد «مردان آهنین» با 120 هزار مرتبه تماشا در تلوبیون، به یکی از پربازدیدترین برنامههای نوروز ۱۴۰۳ تبدیل شده است. همچنین قسمت اول آن طی کمتر از ۲۴ ساعت، به رکورد ۱۷ هزار بازدید، دست یافت. این ارقام حکایت از موفقیت مسابقه دارد.
بازیگر، پژمان جمشیدی
در کارنامه پژمان جمشیدی، فیلم و سریال خوب، فراوان یافت میشود. در این میان شخصیت فریبرز سریال «زیرخاکی» جایگاهی متفاوت دارد. او ابتدا سال 1399 در سریال جلیل سامان دیده شد و به همراه ژاله صامتی به عنوان یکی از عناصر محبوبیت این سریال لقب گرفتند.
کمدی فصل چهارم «زیرخاکی» نیز بر مبنای حضور فریبرز در موقعیتهای اشتباه شکل گرفت. این الگو آشنا است که در برخی قسمتها رخدادها بکر بودند و در برخی قسمتها نه. فراتر از قصه و عناصر مختلف سریال اما زوج جمشیدی و صامتی قرار داشتند که گویا قرار نیست جذابیت آنها کمرنگ شود. در همین سری چهارم «زیرخاکی» هرگاه دوربین فریبرز و پریچهر را قاب گرفت، دیالوگی، واکنشی، نکتهای، چیزی برای خندیدن وجود داشت. جمشیدی نوعی خاص از راه رفتن، حرف زدن و بروز احساسات برای کاراکتر فریبرز انتخاب کرد که جذاب بودند و خلأ کمبود قصه را پر میکرد. این که جمشیدی با اکتها و رفتارهایی نسبتا شبیه هم توانست مخاطب را بخنداند، جزو توانمندیهای اوست.
فصل چهارم «زیرخاکی» به گونهای تمام شد که میتوان نتیجه گرفت پرونده آن بسته شده است. تکلیف گنج معلوم شد و باید دید در صورت ساخت سری جدید، کارگردان چه ایدهای رو خواهد کرد. عجالتا «زیرخاکی» برای عبور از حد متوسط، نیازمند ایدههای نابتر و قصههای پرکششتر است.
بازیگر، ژاله صامتی
اشاره کردیم که زوج ژاله صامتی و پژمان جمشیدی، امتیاز اصلی «زیرخاکی» هستند. این بار هم بار اصلی قصه بر دوش آنها بود و خط اصلی قصه، تلاش فریبرز برای یافتن گنج.
ژاله صامتی در سری جدید «زیرخاکی» نیز ویژگی و خصائص زن سنتی را به درستی در خدمت نقش قرار داد و از این رو است که شیوه عشق ورزیدن، مهربانی، حسادت، کل کل با همسر و .... به دل مخاطبان نشست و لبخند گوشه لب آنها آورد. در این فصل فرزند پریچهر در آستانه نوجوانی بود و مراودات مادر و فرزند تغییر کرد. با این حال همچنان کنش و واکنش صامتی منجر به خلق خنده شد. یادآوری کنیم که «زیرخاکی 4» از منظر قصه و موقعیتهای کمدی، آن طور که باید نتوانست انتظارات سختپسندها را برآورده سازد و همچنان انگشت اشاره به سمت سری اول آن است. با این حال حضور صامتی و جمشیدی کاری میکند که نمیتوان سریال را نادیده گرفت! این اتفاق اهمیت کار آنها را نشان میدهد.
گیتی قاسمی نیز جای خود را در «زیرخاکی» باز کرده و با لهجه شیرین لری، به سریال جذابیت مضاعف بخشیده. مریم موسویان با وجود ایفای نقش کوتاه، جزو بازیگران موفق این سری بهحساب میآید. منصور نصیری در نقش امجدی با آن لهجه دلنشین آذری و شیوه مواجهه با فریبرز را فراموش نکنیم.
مجری، محمدرضا گلزار
شبکه سه برای نوروز 1403 حسابی ویژه روی «پانتولیگ» باز کرده بود و تا حدی نتیجه هم گرفت. پخش این برنامه سال پیش شروع شد و همچنان ادامه دارد. محمدرضا گلزار در هر قسمت پذیرای دو گروه میشود تا در چالش پانتومیم شرکت کنند. این مسابقه مبتنی بر آیتمهای مختلف است و مجری همچنین به تناوب سوالاتی برای سنجش میزان اطلاعات شرکتکنندگان مطرح میکند.
روزی که محمدرضا گلزار برای نخستین بار با مسابقه «برنده باش» در شبکه سه دیده شد، خیلیها با دیده تردید به موفقیت او نگاه میکردند. گلزار اما ثابت کرد قواعد اجرا را میداند. او حالا با «پانتولیگ» تجربهای نو در کارنامه خود ثبت کرده است. اینجا مثل «برنده باش» صرفا سوال نمیپرسد بلکه با شرکتکنندهها همراه میشود. گلزار این کار را نه با هیجان کاذب و نه با بیتفاوتی انجام میدهد؛ بلکه حد وسط را نگه میدارد. به وقت نیاز شوخی میکند، هوای شرکتکنندهها را دارد و در یک کلام به سهم خود جذابیت «پانتولیگ» را سبب میشود.
«پانتولیگ» اگرچه تبدیل به یک مسابقه جریانساز نشده و موجی که باید ایجاد نکرده است اما قابلیت سرگرم کردن مخاطب را دارد. نکته دیگر اینکه مسابقه بیش از اندازه، در خدمت حامی مالی است!
مجری، امیرحسین مدرس
امیر حسین مدرس مدتها از تلویزیون دور بود و حالا همزمان در شبکه یک و آیفیلم دیده میشود. او، فلورا سام و محمد معتمدی در برنامه «ایران دوست داشتنی» پدرام کریمی را همراهی میکنند. این برنامه در هر قسمت به یک شهر اختصاص دارد و ریز و درشت آن مورد واکاوی قرار میگیرد.
اجازه دهید ابتدا متن اینستاگرامی محمد قوچانی را مرور کنیم. این فعال رسانهای، در یادداشت خود ضمن انتقاد از رویه نوروزی تلویزیون نوشت:« در این میان فقط یکی مثل امیرحسین مدرس آن قدر با فرهنگ است که در برنامه شبکه یک وقتی پس از دهها دلقک و ورزشکار و سلبریتی بیمایه چند نویسنده را به برنامه شب عید دعوت میکنند و یادی از ایران میشود. او یادی از دکتر سید جواد طباطبایی و تفکر ایرانشهری میکند و این نام ممنوعه را در تلویزیون در شب نوروز بر زبان میآورد.» مدرس جزو مجریان با دانش رادیو و تلویزیون است و از همین رو حضورش در «ایران دوست داشتنی» به وزانت برنامه کمک کرده. اطلاعاتش درباره شهرها و مفاخر آن مفید است و دادهها را شمرده و با ادبیاتی زیبنده منتقل میکند.
امیر حسین مدرس نوروز امسال علاوه بر اجرای دو برنامه در شبکه یک و آی فیلم، مهمان «برمودا» هم بود. او باید بیشتر از خود مراقبت کند.