معمولی مثل خود جشنواره
درباره ویژهبرنامههای سینمایی تلویزیون که همزمان با آغاز جشنواره چهل و دوم فجر روی آنتن شبکههای مختلف رفتهاند
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون| سال پیش، عزم تلویزیون برای حمایت تمامقد از جشنواره فیلم فجر جزم شد؛ بیشتر از همیشه. برخی این رویداد را تحریم کرده بودند و فضای عمومی جامعه هم روی آن سایه افکنده بود.
تلویزیون با سلسله برنامههای خود سعی در حمایت و نیز داغ کردن تنور جشنواره را داشت و برای تحقق این هدف، حتی دست و دلبازانه تصویر بازیگران ممنوعه روی آنتن میرفت. امسال ماجرا فرق میکند و کمی احتیاط در نمایش چهرهها، چاشنی کار برنامهسازان است! در مقابل، کارشناسان راحتتر از قبل آثار جشنواره را نقد میکنند.
مورد اول| برنامه هفت
بعد از یک دوره تعطیلی طولانی، پخش هفت پیش از شروع جشنواره بار دیگر در شبکه نمایش از سر گرفته شد. ویژهبرنامه هفت تفاوتی محسوس با قسمتهای روتین ندارد؛ جز اینکه منتقدان درباره فیلمهای فجر صحبت میکنند. امیر قادری، حمیدرضا قادری و رضا صدیق منتقدان هفت هستند و بهروز افخمی اجرای برنامه را برعهده دارد.
قادریها و افخمی شیوه سال پیش که مبتنی بر شوخی و خنده بود را در میز نقد پیش گرفتهاند که گاه گرفتار زیادهروی میشوند. آنچه مشخص است، اینکه میز نقد هفت برخلاف دوران مسعود فراستی، موج و جریان درست نکرده. در این برنامه گاه برخی فیلمسازان مقابل افخمی مینشینند.
مهدی کلهر، از مدیران سابق فرهنگی نیز به بیان خاطره و نیز آسیبشناسی حوزه فرهنگ و هنر میپردازد. این بخش مفید است اما تعدد مصاحبه و طولانی بودنش به آن لطمه وارد کرده. هفت، آیتم معرفی فیلم، گزارش اتفاقات روز و ... هم دارد و اصولا فاقد نوآوری در این بخش است. اتفاق تلخ اینکه هفت مرجعیت خود را از دست داده.
مورد دوم| برنامه نقد سینما
پخش نقد سینما در شبکه چهار مستمر است و همزمان با شروع جشنواره به شکل شبانه، روی آنتن شبکه تهران میرود. امیررضا مافی اجرای برنامه را برعهده دارد و در هر قسمت، پذیرای چند مهمان میشود؛ مثل عوامل فیلمها، منتقدان و کارشناسان. نقد سینما در مجموع ریتم خوبی دارد و تنوع مهمان و کارشناس، از اتفاقات مثبت آن است.
دیگر امتیاز مهم این برنامه به آیتمهای آن برمیگردد که اطلاعات مفیدی درباره فیلمهای جشنواره به همراه سابقه کارگردان و بازیگران آنها به مخاطب میدهد. ویژهبرنامه نقد سینما هم بهرغم امتیازات نتوانسته از کلیشهها عبور کند؛ چه در رویکرد نسبت به آثار و چه قالبی که برای ارائه محتوای خود انتخاب کرده است.
مورد سوم| برنامه سینما ملت
هر سال با برپایی جشنواره فیلم فجر، سر و کله برنامه سینما ملت در شبکه تهران (پنج سابق) پیدا میشود. این بار اجرای برنامه به وحید رونقی رسیده است. این برنامه هم از چند میز تشکیل میشود که شامل نقد، رسانه و گفتوگو است.
چهرهای مثل رامتین شهبازی بار فنی بخش نقد را بالا میبرد اما اغلب کارشناسان و منتقدان این برنامه فاقد چنین ویژگی هستند. در میز رسانه، دو چهره جوان حضور دارند که تلاش آنها برای ایجاد تنوع ستودنی است: امید پویانفر و میثم کریمی.
پویانفر که خود تجربه اجرای برنامه سینمایی را در کارنامه دارد، سراغ نکات کمتر گفته شده میرود و کریمی هم همراه خوبی برای اوست. آنها نظر منتقدان و کارشناسان درباره هر فیلم را هم جویا میشوند که در قالب جدول روی ویدئووال قرار میگیرد. حیف که مجری و مهمانان، این جدول را «ماسکه» میکنند و بیننده از نتیجه نظرخواهیها بیاطلاع میماند!
مورد چهارم| برنامه نگاه آیفیلم
حسام فروتن این بار هم مجری برنامه نگاه آیفیلم است که در زمانی مختصر اما مفید مخاطبان را از اتفاقات جشنواره مطلع میکند. این برنامه ضرباهنگی بالا دارد که محتوای آن شامل گفتوگو با فیلمسازان، گزارش خانه جشنواره، پلاتوی مجری، نظر اصحاب رسانه درباره فیلمها، خبر و ... است. نگاه آیفیلم برنامهای موفق است؛ چون بیهوده کش نیامده!
مورد پنجم| برنامه پنجره باز
شبکه سلامت، پنجره باز را به جشنواره فیلم فجر اختصاص داده است که مثل دیگر برنامههای سینمایی به شکل زنده و از برج میلاد پخش میشود. (به غیر از نگاه آیفیلم). اسماعیل باستانی مجری است و تلاش میکند آثار جشنواره را از نگاه پزشکی، روانشناسی و... بررسی کند.
هر بار چند کارشناس یا فیلمساز مهمان او میشوند. حتما در میان گفتهها، حرف قابل تامل هم شنیده میشود اما مصاحبههای پنجره باز بیش از حد طولانی است و تقریبا برنامه با یک یا دو مهمان به سرانجام میرسد. آیتمها نیز همسو با رویکرد برنامه هستند.