دوستی «استراتژیک» با تاریخ انقضای ۲۰۴۵!
تهران و مسکو با سندی ۲۰ ساله نقشه جدیدی برای نقش‌آفرینی در منطقه و جهان ترسیم کردند
هفت صبح| در اقدامی تاریخی، شورای فدراسیون روسیه، مجلس عالی این کشور، روز چهارشنبه ۱۶ آوریل، با اتفاق آرا توافقنامه جامع شراکت راهبردی ۲۰ ساله با ایران را تصویب کرد؛ توافقی که نقطه عطفی در روابط دو کشور به‌شمار می‌رود و طیف گسترده‌ای از حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی را در بر می‌گیرد.
این مصوبه در پانصد و هشتاد و نهمین نشست عمومی شورای فدراسیون در مسکو اعلام شد و بدین ترتیب، توافقی که در ۱۷ ژانویه سال جاری در جریان سفر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، به مسکو با امضای او و ولادیمیر پوتین به نتیجه رسیده بود، پس از تایید در مجلس دومای روسیه در ۸ آوریل، اکنون مهر تایید نهایی را از پارلمان این کشور دریافت کرد.
هدف: همکاری بلندمدت، برابر و متقابل
در بیانیه رسمی شورای فدراسیون آمده است که این توافق ۲۰ ساله که امکان تمدید خودکار برای دوره‌های پنج‌ساله بعدی را نیز دارد، با هدف تعمیق و گسترش همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های کلیدی منعقد شده است.بر اساس مفاد این سند، دو کشور در حوزه‌های سیاست، اقتصاد، امنیت، دفاع، انرژی، فناوری، حمل‌ونقل، زیرساخت، تجارت، سرمایه‌گذاری، بانکداری، ارتباطات و فناوری اطلاعات همکاری‌های گسترده‌ای را پیش خواهند برد.
همچنین توافق شده تا همکاری در حوزه‌های فرهنگی، آموزشی، گردشگری، سلامت، ورزش، حفاظت از محیط زیست و دیگر زمینه‌های انسانی نیز توسعه یابد.در بخش امنیتی، این توافقنامه تاکید دارد که در صورت وقوع تجاوز علیه یکی از طرفین، کشور دیگر نباید هیچگونه حمایت نظامی یا غیرنظامی به متجاوز ارائه دهد. طرفین همچنین متعهد شده‌اند اختلافات احتمالی را در چارچوب منشور سازمان ملل و اصول حقوق بین‌الملل حل‌وفصل کنند.
همکاری در سطح منطقه‌ای و جهانی
در متن بیانیه همچنین آمده است که ایران و روسیه به دنبال هماهنگی نزدیک در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی هستند. این بند به وضوح نشان‌دهنده تمایل دو کشور برای ایفای نقشی هم‌راستا در تحولات ژئوپلیتیکی، به‌ویژه در شرایط پیچیده بین‌المللی فعلی است.یکی از بخش‌های کلیدی این توافق، همکاری در زمینه کنترل تسلیحات و مبارزه با تروریسم بین‌المللی است. این همکاری‌ها قرار است با هماهنگی نزدیک نهادهای امنیتی دو کشور پیگیری شود.
توسعه کریدورهای حیاتی حمل‌ونقل
در بخشی از توافقنامه به توسعه کریدورهای بین‌المللی حمل‌ونقل اشاره شده است که از خاک ایران و روسیه عبور می‌کنند. یکی از این مسیرها، کریدور استراتژیک شمال-جنوب است که از اهمیت بالایی برای اتصال آسیای مرکزی، قفقاز، خلیج فارس و اروپا برخوردار است. این کریدور می‌تواند نقش مهمی در تسهیل تجارت و ترانزیت میان دو کشور و فراتر از آن ایفا کند.
مسکو آماده اجرا، تهران در مسیر تصویب
با نهایی شدن تصویب این توافق در روسیه، نگاه‌ها اکنون به تهران دوخته شده تا فرآیند تصویب در مجلس شورای اسلامی ایران نیز تکمیل شود. در همین راستا، والنتینا ماتویینکو، رئیس شورای فدراسیون، به مقامات روسی دستور داده تا روند تصویب این توافق توسط طرف ایرانی را با دقت دنبال کنند.
آندری رودنکو، معاون وزیر امور خارجه روسیه، در جریان این نشست تاکید کرد: «ترجیح ما این بود که این روند به‌صورت همزمان انجام شود اما به دلیل ویژگی‌های خاص فرآیند قانون‌گذاری در پارلمان ایران، این امر برای آنها زمانبر خواهد بود.» وی همچنین اضافه کرد ایران در تمامی مذاکرات و از طریق وزارت امور خارجه، آمادگی خود را برای تسریع روند تصویب توافق در پارلمان اعلام کرده است.
یک توافق تحول‌آفرین
رهبر روسیه، ولادیمیر پوتین، این سند را تحول‌آفرین خوانده و آن را گامی بلند در جهت تقویت روابط استراتژیک دو کشور دانسته است. او گفته بود مفاد این توافقنامه با دیدی بلندمدت و مبتنی بر اهدافی جاه‌طلبانه طراحی شده‌اند.با نهایی شدن این توافق، انتظار می‌رود روابط ایران و روسیه وارد مرحله‌ای تازه، با چشم‌اندازهای گسترده و منافع متقابل شود. توافقی که پیام روشنی به قدرت‌های جهانی درباره نزدیکی استراتژیک تهران و مسکو می‌فرستد و می‌تواند زمینه‌ساز تحولات ژرفی در نقشه سیاسی و اقتصادی منطقه باشد.
نکته
در نقطه عطفی از روابط تهران-مسکو، سند همکاری بلندمدتی به تصویب نهایی رسید؛ این پیمان علاوه بر این که دو کشور را در حوزه‌های راهبردی هم‌پیمان می‌کند، پیام روشنی به رقبای بین‌المللی درباره نزدیکی استراتژیک ایران و روسیه می‌فرستد.
