داستان آزادی خالده جرار؛ مشهورترین زندانی زن فلسطینی

هفت صبح| ‌روز دوشنبه دو تصویر از آزادی زندانیان فلسطینی و اسرائیلی، پرده از شرایط آنها برداشت. تصاویر منتشر شده از زنان جوانی که به دست حماس زندانی شده‌ بودند، آنها را با صورت‌هایی بشاش نشان می‌داد و در مقابل ویدیویی که از خالده جرار، مهم‌ترین زندانی زن فلسطینی منتشر شد، نشان از شرایط سخت و حتی رعب‌آور زندان‌های اسرائیل و برخوردهای زندان‌بانان با آنها داشت. خالده جرار وقتی به زندان رفت زنی با چهره‌ای مصمم بود که کمتر از سن و سالش نشان می‌داد و وقتی از زندان بازگشت، دستکم 15 سال مسن‌تر از سن واقعی خود بود.

اما خالده جرار کیست که نام و تصویر او تا این اندازه مورد توجه قرار گرفت؟ خالده جرار، یکی از شخصیت‌های برجسته و نمادین مبارزات فلسطینی، در تاریخ ۹ فوریه ۱۹۶۳ در نابلس در کرانه باختری به دنیا آمد و 62 ساله است. او به عنوان یک فعال سیاسی و فمینیست، در جبهه خلق برای آزادی فلسطین فعالیت‌ می‌کند و به خاطر ایستادگی و مقاومتش در برابر اشغالگری اسرائیل شناخته شده است. خالده روز دوشنبه با موهایی یک‌دست سفید  در چارچوب معامله «طوفان آزادگان» آزاد شد و به آغوش مردم فلسطین بازگشت.

او را از رهبران برجسته فلسطینی می‌دانند که همسر غسان جرار، تاجر معروف فلسطینی است. غسان جرار، بارها از سوی اسرائیل بازداشت و تبعید شده و تقریبا تمام اعضای خانواده‌اش به دلیل ستیز با اشغال‌گری مورد آزار بوده‌اند. خالده جرار دو دختر به نام‌های یافا و سهی دارد. البته دختر کوچکش سهی در ژوئیه ۲۰۲۱، در حالی که مادرش در زندان بود و اجازه خداحافظی با او را نداشت، درگذشت.

نگاهی به فهرست فعالیت‌های خالده جرار که فوق‌لیسانس خود را در رشته علوم سیاسی دریافت کرده، نشان از رتبه بالای او دارد. خالده جرار که عضویت در دفتر سیاسی جبهه مردمی برای آزادی فلسطین را در کارنامه دارد، مناسباتی چون معاونت در شورای قانون‌گذاری فلسطین و مسئولیت پرونده اسرا در این شورا را داشته است. همچنین، او به عنوان مدیر موسسه وجدان برای حمایت از اسرا و حقوق بشر از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۶ و عضویت در کمیته عالی ملی فلسطین برای پیگیری پرونده عضویت فلسطین در دیوان کیفری بین‌المللی منصوب شده بود.

اسرائیلی‌ها جرائم بسیاری را متوجه خالده جرار محبوب کرده‌اند. اتهامات وارده به جرار، همگی به فعالیت‌های سیاسی او و عضویت در جبهه مردمی برای آزادی فلسطین مرتبط بود. آنها خالده را در سال ۱۹۹۸ به حبس خانگی محکوم و از خروجش از اراضی اشغالی فلسطین جلوگیری کردند.

در ۲ آوریل ۲۰۱۵، او در خانه خود در رام‌الله بازداشت شد و نزدیک به یک سال در زندان ماند. در طول دوران اسارت، به دلیل اهمال‌کاری عمدی پزشکی و شکنجه، دچار مشکلات مغزی شد و یک بار انفارکتوس مغزی را تجربه کرد. خالده جرار طی سال‌های بعد، مدام بازداشت و دوباره آزاد شد.

اینطور که همشهری نوشته است، در دسامبر ۲۰۲۳، اشغالگران مجدداً خالده جرار را بازداشت کرده و او را به همراه دیگر زنان فلسطینی به زندان دامون منتقل کردند. سپس او را به سلول انفرادی در زندان «نوی ترتزیا» بردند. این سلول کوچک و بدون تهویه مناسب و شرایط غیرانسانی آن برای فردی با مشکلات مغزی مانند خالده، بسیار دشوار بوده است.