طومار اعتراض ایرانیان مقیم اروپا به تحریم ایران‌ایر
ایرانیان مقیم اروپا با راه‌اندازی یک طومار الکترونیک، اعتراض خود را به این مسئله اعلام کردند
در این طومار که یک نسخه آن در تارنمای موسسه «چینج» منتشر شد (بخوانید)، آمده است: ما اتباع ایرانی مقیم اروپا از تصمیم اتحادیه اروپا و دولت انگلیس برای تحریم خطوط هواپیمایی ایران‌ایر ابراز تاسف می‌کنیم. هر ساله صدها هزار مسافر ایرانی در اروپا برای دیدار با خانواده و دوستان خود، از طریق این شرکت هواپیمایی به تهران سفر می‌کنند و اقدام اخیر دولت‌های اروپایی در برنامه مسافرتی آن‌ها اخلال ایجاد کرده است.
کشورهای اروپایی، خطوط هواپیمایی ایران‌ایر را به‌بهانه دخالت تهران در مناقشه اوکراین تحریم کرده‌اند. دولت انگلیس ۲۰ شهریور ۱۴۰۳ با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که قرارداد خدمات هوایی دوجانبه با ایران را به طور یکجانبه متوقف می‌کند. لوئیز هیگ وزیر حمل‌ونقل انگلیس در همین بیانیه ادعا کرد: «ما از هر اهرمی که در اختیار داریم استفاده خواهیم کرد تا بر ایران فشار بیاوریم که به حمایتش از تهاجم غیرقانونی ولادیمیر پوتین (رئیس جمهوری روسیه) پایان دهد، به همین دلیل است که پایان تمام قردادهای خدمات هوایی مستقیم بین انگلیس و ایران را آغاز کرده‌ایم.»
بر اساس پیگیری‌ها انگلیس در پی صدور این بیانیه، فرآیند لغو توافقنامه خدمات هوایی با ایران را که از سال ۱۳۴۳ پا برجا بوده آغاز کرده است. در این توافقنامه طبق قوانین سازمان بین‌المللی هوانوردی (ایکائو) یک سال مهلت برای لغو یکجانبه خدمات هوایی در نظر گرفته شده و بعد از آن تحریم‌ها وارد مرحله اجرایی می‌شود.
اتحادیه اروپا نیز ۲۳ مهر ۱۴۰۳، با تکرار ادعاهای بی‌اساس درباره دخالت ایران در مناقشه اوکراین از طریق ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه، سه شرکت هواپیمایی ایران‌ایر، ماهان‌ایر و ساها را تحریم کرد. در بیانیه اتحادیه اروپا ادعا شده است: «این تحریم ها هدفمند و به دنبال بازدارندگی از سیاست ها و فعالیت های خاص ایران هستند. اتحادیه قصد ندارد به طور کلی ترافیک هوایی یا ارتباطات مردمی بین اتحادیه و ایران را مختل کند.»
با این حال یک مقام اروپایی در همین رابطه به خبرنگار ایرنا گفت که تحریم‌های جدید بدین معناست که سه شرکت هواپیمایی، قادر به پرواز به مقاصد اتحادیه اروپا نیستند. وی درباره تاثیر فوری این اقدام خصمانه بر مسافران، این‌طور پاسخ داد که مسیرهای غیرمستقیم (ترانزیت) همچنان وجود دارد و شرکت‌های تحریم شده می‌توانند برای مسافرانی که بلیت تهیه کرده‌اند، هماهنگی‌های لازم را صورت دهند.
این درحالیست که ایرانیان مقیم اروپا در طومار خود تاکید کرده‌اند که هرچند، انجام سفرهای غیرمستقیم یک گزینه بشمار می‌رود، «اما تحمیل چنین سازوکار غیرضروری به مسافران، به ویژه برای افراد سالمند و دارای معلولیت، غیر قابل قبول است»
امضاء کنندگان بر همین اساس از مقام‌های اروپایی درخواست کرده‌اند تا ضمن تجدید نظر در موضع خود، با ادامه فعالیت ایران‌ایر موافقت کنند.
ادعاها درباره دخالت ایران در مناقشه اوکراین درحالی مطرح می‌شود که مقام های تهران و مسکو بارها این ادعا را رد و بی‌اساس خوانده‌اند. ایران از ابتدای بحران اوکراین تاکنون هیچگاه بخشی از این نزاع و درگیری نظامی و ادامه آن نبوده و همواره از راهکار سیاسی و گفت‌وگوهای دوجانبه برای پایان دادن به این بحران و درگیری حمایت کرده است.
پیشتر دبیر ستاد حقوق بشر کشورمان در نامه‌ای به «ولکر تورک» کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل با انتقاد از تحریم‌های غیرقانونی اتحادیه اروپا علیه شرکت هواپیمایی مسافربری ایران، هشدار داد: اعمال این تحریم‌ها علاوه بر نقض حقوق بین الملل و مقررات و معاهدات بین‌المللی هوانوردی، حقوق و آزادی‌های شهروندان ایرانی را نقض می‌کند.
