طالبان به نشست دوحه دل بسته است
طالبان چشم امید خود را به قطر دوخته تا اینبار هم بتواند با چاشنی کمی شانس، دست بالا را در افغانستان بهدست بیاورد
هفت صبح| تنها یک روز دیگر تا سومین نشست دوحه درباره طالبان فرصت باقیمانده است. طالبان چشم امید خود را به قطر دوخته تا اینبار هم بتواند با چاشنی کمی شانس، دست بالا را در افغانستان بهدست بیاورد. نشست دوحه با شرکت نمایندگان کشورها برگزار میشود. مبدع این نشست، سازمان ملل است که میگوید بابت وضعیت زندگی افغانستانیها، نگران است. اما راهحلی که این سازمان پیش پای خود دیده، نشستن بر سر میز مذاکره با طالبان است.
این موضوعی است که مخالفان طالبها به آن میتازند. آنها معتقدند طالبان، هنوز همان گروه دهه90 میلادی است که با مخالفان خود، دیگر قومیتها و زنان سر سازش ندارد و عملا نیمی از جمعیت کشور را از حق تحصیل، حضور در اجتماع و اشتغال محروم کرده است. با همه اینها، ظاهرا برای بسیاری از کشورها و نهادهای بینالمللی، نوع سیاستورزی طالبها در داخل مرزهای افغانستان چندان مورد توجه قرار ندارد.
آنچه طالبان از نشست دوحه توقع دارد، رفع تحریمها و به رسمیت شناختهشدن حکومت آنها بر افغانستان است. اغلب کشورهای جهان، ظاهرا برای مورد دوم با یکدیگر رودروایسی دارند. بهنظر میرسد که برگزاری همین نشستها و دعوت از طالبان بهعنوان تنها نیروی موجود در افغانستان، بهنحوی به معنای به رسمیت شناختن ریاست طالبها بر افغانستان باشد. مقامات وزارتخارجه طالبان میگویند، تحریمها علیه این گروه منجر به قفلشدن اقتصاد افغانستان شده است.
در واقع گرسنگی، فقر و بیکاری در افغانستان نزدیک به 3سال است که غوغا میکند و طالبان نتوانسته در این زمینه قدم اساسی بردارد. در عوض آنچه ارگ کابل بر آن تاکید دارد این است که طالبان در افغانستان، امنیت را برای مردم عادی بهارمغان آورده است. مخالفان طالبان البته چنین اعتقادی ندارند. آنها میگویند امنیتی که طالبها از آن حرف میزنند بهمعنای بهتر شدن وضعیت برای پشتونهای افغانستان است و کماکان گروههای قومیتی دیگر به ویژه شیعیان، فاقد امنیت بوده و از تبعیض هولناکی رنج میبرند.
اما آنچه بیش از همه باعث رنجش مخالفان این گروه از سازمانملل شده است، مسئله عدمدعوت از زنان در نشست دوحه است. حتی وقتی گروه طالبان هنوز یک گروه شورشی مستقر در قطر بهحساب میآمد، نشستهای دوحه با دعوت از برخی چهرههای فعال زنان افغانستان انجام میشد. اما اینبار نه طالبان، بلکه سازمانملل متحد رسما از هیچیک از زنان مخالف یا موافق با طالبان دعوتی به عمل نیاورده است.
این مسئله باعث شده، منتقدان صدای خود را بلند کنند و بگویند زنان بهعنوان کسانی که بیشترین آسیب را از حضور طالبان در قدرت دیدهاند، نمیتوانند از نگاه سازمانملل جزو گروههای حذف شده باشند. آنها معتقدند خروجی نشست سوم دوحه هرچه که باشد، منافع زنان و دختران افغانستان که دیگر باید خواب رفتن به مدرسه و دانشگاه را ببینند، دنبال نخواهد کرد. در این زمینه نرگس نهان، وزیر سابق معادن افغانستان در ایکس نوشت:
«ما بسیار ناامیدیم که سازمانملل متحد در مماشات با خواستههای طالبان، زنان و جامعه مدنی را از مذاکرات دوحه حذف کرد و مسائل مربوط به حقوق زنان و حقوق بشر را از دستور کار رسمی این گفتوگوها خارج کرده است.» طالبان اعلام کرده است که حضورش در دوحه صرفا برای گفتوگو در موضوعهای اقتصادی و مبارزه با موادمخدر است و به همین منظور هیاتی را به ریاست ذبیحالله مجاهد، سخنگوی ارشد خود اعزام میکند. این موضوع نشان میدهد که طالبان مطلقا تصمیمی برای جدل بر سر حقوق اولیه زنان افغان با کشورهای دیگر ندارد.