نکته‌سنج مثل دکتر
درباره مصاحبه سه ساعته رئیس سابق سازمان انرژی اتمی با یک پادکست قطری به زبان عربی .
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | دو هفته پیش، دقیقا در همین روز دوشنبه، قسمت سوم یک پادکست عربی به نام «مسارات» منتشر شد که مصاحبه‌ای حدودا ۲۰۰دقیقه‌ای با دکتر علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ و رئیس سازمان انرژی اتمی از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ بود. آنچه در این پادکست، بسیار جالب توجه بود این بود که پادکست مسارات یک پادکست قطری است
و علی‌اکبر صالحی تمام این سه ساعت و ۲۰ دقیقه را به زبان عربی با «عبدالرحمن الشمری» مجری این پادکست صحبت می‌کند. پادکست متاسفانه در ایران بازتاب زیادی نداشته و وقتی آن را مقایسه می‌کنیم با ویدئوی اشتباهات وزیر خارجه فعلی در زبان انگلیسی که میلیون‌ها بار دیده شده به این نتیجه می‌رسیم که متاسفانه خبر منفی، بیشتر ضریب پیدا می‌کند و دیده می‌شود. با این مقدمات برویم و ببینیم که در این پادکست چه مطالبی گفته شده و نظر کاربران عرب در مورد آن چه بوده است.
یک: اطلاعاتی در مورد پادکست و مجری: قطر روزنامه‌ای دارد به نام «الشرق» که در کنار دو روزنامه «الرایه» و «الوطن» مثلث روزنامه‌های مهم این کشور را تشکیل می‌دهند. این روزنامه که یک روزنامه نزدیک به خاندان حاکم در این کشور است؛ یک بخش صوتی و تصویری راه‌اندازی کرده به نام «نبراس» (به معنای چراغ) است
و پادکست مسارات (به معنای راه‌ها) بخشی از این بخش صوتی و تصویری است. مصاحبه با صالحی بخش سوم این پادکست است. بخش اول مصاحبه با «دیوید هرست» روزنامه‌نگار ارشد در حوزه خاورمیانه بود و بخش دوم مصاحبه با «سعد محمد الرمیحی» مدیر تلویزیون قطر. نام مجری این برنامه «عبدالرحمن الشمری» است که مجری و خبرنگار ارشد تلویزیون قطر است.
دو: بخش بزرگی از مصاحبه در واقع یک نوع اتوبیوگرافی صالحی است. او از حدود دقیقه ۷ این مصاحبه در مورد تولد خود در کربلا در خانه‌ای که حالا بخشی از صحن حرم حضرت سیدالشهدا است تعریف می‌کند و بعد مجری به‌طور مشخص از صالحی می‌پرسد که راز دلبستگی او به زبان عربی و حتی پایان تحصیلات دبیرستان در بیروت چه بوده است.
صالحی در این بخش از رفت‌وآمدهای خانوادگی با برخی از اقوام خود در عراق صحبت می‌کند و می‌گوید پس از مهاجرت او و خانواده‌اش به ایران، هر بار که آن اقوام از عراق سری به ایران می‌زدند و برمی‌گشتند حس دلتنگی شدیدی می‌کرده و به همین خاطر تصمیم گرفته از ایران خارج شود و پدرش که تاجر بوده او را به همراه یکی از دوستانش از راه زمینی به مقصد سوریه می‌فرستد. صالحی در این راه به همراه دوست پدر خود ابتدا ترکیه، بلغارستان، یوگسلاوی سابق و آلمان هم می‌بیند
و با وجود آنکه سه کشور اول را بسیار عقب‌افتاده‌تر از ایران آن زمان (حوالی سال ۱۳۴۵) دیده است ولی دوست داشته در آلمان بماند ولی پدر موافقت نکرده و در نهایت او به دمشق رفته است اما دمشق هم مطابق میل او نبوده تا اینکه در نهایت با موافقت پدر به بیروت می‌رود و بیروت ابتدای دهه میلادی بسیار در چشم او خوشایند و زیبا می‌آید و در آنجا ماندگار می‌شود. ادامه در صفحه 03
او همچنین به‌طور مفصل در مورد منصب خود به عنوان معاون دبیرکل سازمان همکاری اسلامی در جده و سکونتش در عربستان توضیح می‌دهد و مثل همیشه از این دوره به عنوان یکی از بهترین دوره‌های عمرش یاد می‌کند. صالحی پیش‌تر هم چنین مطلبی را گفته بود و مخصوصا نقل کرده بود که در آن ایام با توجه به مسافت اندک بین جده و مکه همیشه تلاش می‌کرده نمازهای خود را در مسجد‌الحرام به جا بیاورد. صالحی به جز این خاطرات شخصی از مواضع شخصی خود مثلا در مورد اختلاف سنی و شیعه هم می‌گوید و خود را نه یک سیاستمدار جناحی که یک تکنوکرات می‌نامد.
سه: اما همه مصاحبه هم این مسایل شخصی نیست. او در مورد اینکه چطور شد که منوچهر متکی در اثنای سفر به سنگال برکنار شد و او به وزارت خارجه منصوب شد توضیحی مفصل می‌دهد و جزئیاتی به قول این پادکست «هیجان‌انگیز» در مورد روند پرونده هسته‌ای ایران و مذاکرات هسته‌ای و ترورهای دانشمندان هسته‌ای
و نیز برخی مسائل دیپلماتیک در دوره تصدی وزارت خارجه‌اش مثل نقش نیروی قدس سپاه و شخص شهید سلیمانی در انتخاب سفرای ایران در جهان عرب را مطرح می‌کند و همچنین ناگفته‌هایی در مورد سفر خود به ابوظبی و نقش احمدی‌نژاد در برهم زدن اولین اقدام غیررسمی برای گفت‌وگو درباره پرونده جزایر سه‌گانه با امارات را ارائه می‌کند و مطالب مفصلی نیز در مورد موضع ایران در مورد فلسطین می‌گوید.
چهار: ویدئوی این مصاحبه در یوتیوب تاکنون ۱۵۰هزار بار دیده شده است و چهار توئیت اکانت «نبراس» از این مصاحبه نزدیک به ۳۰۰بار در توئیتر بازنشر شده که تقریبا همه آن از سوی کاربران عرب بوده است. در یوتیوب کاربران حدود ۶۰۰ کامنت برای این مصاحبه گذاشتند که اغلب آن‌ها مثبت است.
* فردی به‌نام علی نوشته: سه ساعت و نیم بدون اینکه حوصله‌ام سر برود. او صالحی را شخصیتی سرشار از تجربه و پشتکار دیده و البته گفته حرفه‌ای بودن مجری هم باعث شده که این مصاحبه خوب از آب در بیاید.
* کاربر دیگری این مصاحبه را استثنایی، منحصربه‌فرد و مفید دانسته و از مجری برای انتخاب تشکر کرده است.
* فرد بعدی نوشته این شخص لایق مقامش بوده و در انتها نوشته: درود بر ایران و بقیه کشورهای محور مقاومت.
* مصطفی نوشته: یکی از زیباترین پادکست‌هایی که تا حالا شنیدم. سه ساعت آگاهی و سیاست و فرهنگ که هیچ وقت از آن خسته نمی‌شوی. با زبان عربی روان، دید سیاسی روشن و صراحت در ارائه. از مجریان پادکست تشکر می‌کنم و برای آقای علی اکبر صالحی آرزوی موفقیت می‌کنم.
* یک کاربر که خود را حقوقدان معرفی کرده نوشته صالحی را فرد محترمی دانسته که فقط در حوزه تخصص خود حرف می‌زند و نوشته ما به این افراد در جهان عرب نیاز داریم.
* و فرد دیگری هم نوشته: مصاحبه‌ای مهم و سرگرم‌کننده است، ایرانیان همیشه با دانش و فرهنگ خود مرا شگفت‌زده می‌کنند.