کارنامه دیپلمات کهنهکار
درباره علیاکبر صالحی که اظهارنظرهای اخیر این روزهای او مورد استقبال و توجه قرار گرفته است.
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی| نام علیاکبر صالحی با بیش از 25سال فعالیت دیپلماتیک گره خورده است. او این روزها البته سمتی در وزارت خارجه ندارد؛ با این حال کماکان در حوزه دیپلماسی و روابط خارجی اظهارنظر میکند.
برای مثال صالحی اخیرا درمورد همراهی روسیه با امارات در مورد جزایر سهگانه نظراتی داده که مورد استقبال و توجه قرار گرفته است. او گفته ایران میخواهد در این مثلث چین، روسیه و آمریکا کجا بایستد؟ اگر برود به یکی از راسهای این مثلث بچسبد فاجعه است. به نظرم باید وسط این مثلث بایستد. اینجاست که باید از فرصتها و از نقاط ضعف موجود خوب استفاده کند.
صالحی علاوه بر اینکه دیپلماتی کارکشته به حساب میآید، چهرهای دانشگاهی است. او در سال 1328 در شهر کربلا متولد شده و همین موضوع او را در میان سیاستمداران ایرانی کمی متمایز کرده است. صالحی دانشآموخته دانشگاه امآیتی به حساب میآید و در رشتههای فیزیک هستهای و مهندسی هستهای تحصیل کرده است.
او استاد مهندسی انرژی در دانشگاه صنعتی شریف است و دو دوره هم بهعنوان ریاست این دانشگاه در سالهای 1361 تا 1363 و 1368 تا 1372 فعالیت کرده است. صالحی همچنین طی سالهای 1367 تا 1368 ریاست دانشگاه بینالمللی قزوین را برعهده داشته.
بعد از بهسر رسیدن دوران کاری او در دانشگاه شریف بهعنوان رئیس این مجموعه علمی معتبر، در سال 1377 علیاکبر صالحی نمایندگی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برعهده گرفت که اتفاقا با تحصیلاتش هم همخوانی کاملی داشت.
او تا سال 1382 در این سمت خود باقی ماند. صالحی در این دوره مورد توجه همتایان غربی و شرقی خود بود و به چهرهای مشهور در جهان بینالملل بدل شد. ظاهرا تسلط او به زبان انگلیسی و تحصیلات مرتبط به همراه مدرک تحصیلی از یک دانشگاه تراز اول جهان، او را در چشم سیاستمداران جهان پررنگ کرده است.
صالحی در ۱۸ دسامبر ۲۰۰۳، از سوی ایران پروتکل الحاقی پیماننامه منع گسترش سلاحهای هستهای را امضا کرد. او در سال ۱۳۸۳ و همزمان با آغاز مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی در رابطه با برنامه هستهای کشورمان، از سوی کمال خرازی، بهعنوان مشاور وزیر در مسائل بینالملل منصوب شده و در برخی جلسات مذاکرات هستهای حضور داشت.
این تجربهاش باعث شد که صالحی در دوران محمود احمدینژاد هم کار خود را ادامه دهد. این دیپلمات در تیر ۱۳۸۸، به سازمان انرژی اتمی رفت و ریاست این سازمان را برعهده گرفت و سپس در مقام وزیرخارجه کار کرد.
صالحی در سالهای 1389 تا 1392 وزیرخارجه ایران بود و با روی کار آمدن دولت حسن روحانی، جایش را به جواد ظریف داد تا دوباره به سازمان انرژی اتمی برگردد. پس از تعیین محمد جواد ظریف به عنوان وزیر امورخارجه و رئیس تیم مذاکرهکننده هستهای ایران با گروه پنج بهعلاوه یک، علی اکبر صالحی نیز به عنوان کارشناس فنی تیم مذاکرهکننده، در جریان مذاکراتی که به تفاهم هستهای لوزان و برنامه جامع اقدام مشترک منجر شد، حضور داشت و یکی از چهرههای اساسی در این دوره بود.
بهنظر میرسد آنچه باعث شده صالحی در سالهای پس از انقلاب بتواند فارغ از اینکه چه دولتی بر سر کار است، به فعالیتهای خود ادامه دهد، انعطاف او و توجه به مسائل تخصصی در سیاست خارجی و مسئله هستهای فرای دیدگاههای سیاسی باشد.