سبک وزنهای تندرو و سنگین وزنهای طعنهزن
بازار داغمناظرهها شرایط شگفتانگیزی را در فضای سیاسی کشور به وجود آورده است.
روزنامه هفت صبح، ساعد برقی| زمانی محاکمه حجتالاسلام عبدالله نوری بود و تقاضا برای اینکه این محاکمه به شکل علنی برگزار شود. در نهایت اینگونه هم شد و حجتالاسلام نوری جملات بسیار سنگین و تندی هم بر زبان آورد ولی خب هیچ اتفاق خاصی هم نیفتاد. از آنسو کیست که نداند یکی از دلایل تنش گسترده در انتخابات 88 مناظره جنجالی احمدینژاد و موسوی بوده...
به هرحال به شکل متناقضی فضای سیاسی کشور شاهد ردوبدل شدن شگفتانگیز ایدههای مخالف و متضاد است. یک حالت ایدهآل از گفتوگوهای سیاسی سطح بالا در جلو روی افکار عمومی. اتفاقی که با فضای بسته و سختگیرانه حاکم بر رسانهها و محکمهها و برخی سخنان تند و درشت متنافر است.
چیزهایی در تلویزیون و برنامههای سیاسی اینترنتی آن هم در فضای رسمی میبینیم که یک مدت قبل تصورش را هم نمیکردیم. در مورد آیتالله مصباح یزدی، از احمد زیدآبادی دعوت میشود. یکی از زبانهای تند و البته معتمد اصلاحطلبان و روی آنتن زنده مواضع منفی مشخصی را در مقابل حریف خود حجتالاسلام صفدریراد بر زبان میآورد و مسئله جمهوریت نظام از نگاه آیتالله مصباح و طرفدارانش نقد میشود.
سعید لیلاز و یاسر جبرائیلی دو تئوریسین اقتصاد آزاد و اقتصاد کنترل شده و به قولی تثبیتی روبهروی یکدیگر میایستند و سختترین حملات را به هم میکنند و عجیبترین حرفها را در مورد شرایط اقتصادی کشور طی 45سال گذشته ردوبدل میکنند، محسن هاشمی و حسین شریعتمداری یک رقابت سنگین وزن را در روی آنتن زنده به تصویر میکشند و فضای سیاسی کشور را در آستانه انتخابات به نقد میکشند.
عجیبتر از همه حضور همزمان صادق زیباکلام و ماشاالله شمسالواعظین به عنوان دو قطب یک مناظره درباره فلسطین بود. فکر کنید زیبا کلام که همین هفته قبل بهخاطر ایدههایش در مورد اسرائیل، روی آنتن زنده به سختی دشنام شنیده بود و کیهان هم به او ناسزا گفته بود و کار به پرونده قضایی هم کشیده بود، حال روی آنتن زنده این فرصت را دارد که ایدههایش را در مورد اسرائیل و فلسطین بر زبان بیاورد هرچند کمی آرامتر و محتاطتر ولی بالاخره در جایی بگوید که:
اگر دوباره احضارم نمیکنید بگویم که کشوری به اسم فلسطین هیچوقت وجود نداشته است! اینها همه بر روی آنتن زنده تلویزیون است اما بقیه هم هستند. در ایرنا شهابالدین طباطبایی و امیرحسین ثابتی روبهروی هم میایستند. دو چهره نسبتا جوانتر از اصلاحطلبان و اصولگرایان و به نسبت جوانتر بودنشان حرفهایشان هم تندتر است و بیپروا از براندازی و تحول حرف میزنند و به هم پرخاش میکنند، یا مناظره اینترنتی یاشار سلطانی فعال رسانهای نزدیک به دولت روحانی با سینا کلهر معاون وزیر ورزش و باز هم ردوبدل شدن سخنانی که گاه بهت و حیرت شنونده را به دنبال دارند.
اتفاق غریبی است. به خاطر نزدیکی به انتخابات است؟ آیا این طوفان نقد و مناظره درباره همه چیز حاصل کمی گشایش در افکار سیاستگذاران فرهنگی نظام است؟ گذراست؟ آیا این فرصت مغتنم حاکمیت برای شنیدن ایدههای طرف مقابل به خاطر جلب مشارکت مردمی است؟ آیا ویترین محسوب میشود؟
نمیدانم. مشخص است که جامعه حتی در طرف اصولگرایان نیاز به گفتوگو و هماندیشی را احساس میکند. واکنش بخشهایی از فعالان وفادار و قدیمی رسانهای در اردوگاه اصولگرایان به عواقب حوادث پاکستان و همینطور حمله تروریستی به سوریه، نشان میدهد که حتی آنان نیز احساس میکنند باید در این فضای یکدست حرکتی را نشان داد.
هرچه هست هیچگاه فضای سیاسی کشور اینگونه پر از حرفهای خاص و تند و گزنده نبوده. تلویزیون به موقع ابتکار فضای سیاسی کشور را در دست گرفته و شجاعانه هم رفتار میکند. اما عجیب اینکه تلویزیون بعد از یکی دو تلاش در ماههای قبل دیگر از نزدیک شدن به مقوله حجاب پرهیز میکند. احتمالا تشخیص دادهاند که در این عرصه و در این مقوله شرایط حاد و داغ است.