معامله پنهانی ایلان ماسک با چین؛ زنگ خطر برای اسپیس‌ایکس
اطلاعات جدیدی از سرمایه‌گذاری چینی‌ها در شرکت اسپیس‌ایکس متعلق به ایلان ماسک بدست آمده است.
ادعا می‌شود اسپیس‌ایکس یکی از شرکت‌های ایلان ماسک، به سرمایه‌گذاران چینی اجازه داده تا از طریق حساب‌های فراساحلی (Offshore) مانند جزایر کیمن سهام این شرکت را خریداری کنند. این موضوع نگرانی‌های جدی در مورد امنیت ملی آمریکا ایجاد کرده، زیرا اسپیس‌ایکس یکی از پیمانکاران مهم پنتاگون است و روی پروژه‌های بسیار حساسی، از جمله ساخت شبکه‌ای از ماهواره‌های جاسوسی طبقه‌بندی‌شده کار می‌کند.
سرمایه‌گذاری پنهان چینی‌ها در این شرکت می‌تواند ریسک بزرگی برای دسترسی احتمالی یک رقیب خارجی به فناوری‌های حساس نظامی، اطلاعات محرمانه یا زنجیره تأمین آمریکا ایجاد کند.
ایلان ماسک، مدیرعامل میلیاردر اسپیس‌ایکس بارها خواهان کاهش شدید هزینه‌های دولتی آمریکا شده است
طبق گزارش جدید، این اتفاق به نگرانی‌های موجود درباره روابط تجاری ماسک با چین دامن زده است. مدیرعامل میلیاردر اسپیس‌ایکس که بارها خواهان کاهش شدید هزینه‌های دولتی آمریکا شده، در طول سال‌های اخیر جلسات متعددی با مقامات ارشد حزب کمونیست چین داشته است. علاوه بر این، کارخانه بزرگ تسلا در شانگهای، تقریباً نیمی از تولیدات این شرکت را تأمین می‌کند. چین همچنان یکی از بازارهای مهم تسلا محسوب می‌شود، هرچند سهم آن از فروش این شرکت در حال کاهش است.
چگونه این سرمایه‌گذاری‌های مخفی فاش شد؟
جزئیات مربوط به نحوه ورود سرمایه چینی به اسپیس‌ایکس، در جریان یک مناقشه حقوقی در ایالت دلاور آشکار شد. برت جانسن، مدیر مالی اسپیس‌ایکس و اقبالجیت کالون، یکی از سرمایه‌گذاران بزرگ شرکت، در این پرونده شهادت دادند که سرمایه‌گذاران چینی از طریق شرکت‌های فراساحلی در اسپیس‌ایکس سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
این مناقشه به یک معامله ناموفق در سال ۲۰۲۱ مربوط می‌شود که در آن یک شرکت چینی قصد داشت ۵۰ میلیون دلار از سهام اسپیس‌ایکس را خریداری کند. اما وقتی این خبر به بیرون درز کرد، مدیران اسپیس‌ایکس برای جلوگیری از بررسی‌های امنیتی، این معامله را لغو کردند.
با این حال، در جلسه شهادت ماه دسامبر، کالون اذعان کرد که اسپیس‌ایکس «مشکلی ندارد» که سرمایه‌گذاران چینی از طریق شرکت‌های ثبت‌شده در مناطق فراساحلی به سهام شرکت دسترسی پیدا کنند. این نوع شرکت‌ها اغلب برای پنهان کردن هویت سرمایه‌گذاران مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کارشناسانی که با ProPublica صحبت کرده‌اند، این رویه ایلان ماسک را نگران‌کننده می‌دانند و معتقدند که اسپیس‌ایکس ممکن است عمدا در تلاش برای مخفی کردن سرمایه‌گذاری‌های خارجی باشد. این شرکت هنوز توضیحی رسمی درباره این سیاست ارائه نکرده و به درخواست رسانه‌ها برای اظهار نظر پاسخ نداده است.
دولت آمریکا نگرانی‌هایی در مورد روش‌های پنهانی چین دارد!
سرمایه‌گذاری خارجی در شرکت‌های آمریکایی به‌طور کلی مجاز است، اما در برخی موارد نیاز به بررسی‌های امنیتی دارد. کمیته سرمایه‌گذاری خارجی در ایالات متحده (CFIUS) مسئول نظارت بر چنین سرمایه‌گذاری‌هایی است تا اطمینان حاصل شود که کشورهایی مانند چین از این طریق به فناوری‌های استراتژیک یا صنایع حساس دسترسی پیدا نمی‌کنند.
دولت‌های ترامپ و بایدن بارها اعلام کرده‌اند که چین از روش‌های پنهانی برای خرید فناوری‌های حساس و نفوذ در صنایع کلیدی استفاده می‌کند. معمولا چنین سرمایه‌گذاری‌هایی نیاز به تایید CFIUS دارند، اما هیچ سابقه‌ای از بررسی اسپیس‌ایکس توسط این کمیته وجود ندارد.
این موضوع نگرانی‌های بیشتری را درباره شفافیت اسپیس‌ایکس در تعامل با نهادهای نظارتی ایجاد کرده است. اگر ثابت شود که این شرکت عمدا از بررسی‌های امنیتی CFIUS اجتناب کرده، ممکن است ایلان ماسک را با عواقب قانونی و سیاسی جدی روبه‌رو شود.
