نحوه از کار انداختن جنگندههای رادارگریز آمریکا
آیا فناوری جدید در اختیار ایران قرار میگیرد؟
چینیها مدعی هستند که رادار جدیدشان میتواند جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را ۶۵هزار برابر بهتر تشخیص داده و مختصات دقیق این جنگنده را تنها در ۰٫۰۰۸ ثانیه محاسبه کند.محققان چینی که با نیروی هوایی این کشور همکاری میکنند، اخیرا از ساخت و توسعه فناوری راداری جدیدی خبر دادهاند که میتواند جنگندههای رادارگریزی مثل F-۲۲ آمریکا را بهراحتی شناسایی کند. این در حالی است که جنگندههای F-۲۲ آمریکایی به خاطر قابلیت رادارگریزشان، شهرتی بینالمللی دارند و به گفته ارتش آمریکا، این هواپیماها به خاطر طراحی خاصشان، پیشرفتهترین جنگنده جهان به شمار میروند.
سطح مقطع راداری (RCS) این جتهای جنگنده، بسیار کوچک و به اندازه حدود ۰٫۰۰۰۱۰۳۲۲۵۶ مترمربع (کمتر از یک تیله شیشهای) است و همین ابعاد کوچک، کار سیستمهای راداری معمولی را برای ردیابی این جتهای جنگنده بسیار سخت میکند.
حالا چینیها مدعی شدهاند که راداری با قابلیت شناسایی این جنگندهها را ساختهاند و تیمی از محققان به سرپرستی ژی جونوی از دانشگاه مهندسی نیروی هوایی شیان، نتیجه تحقیقاتشان را در مجله معتبر دانشگاه هوانوردی و فضانوردی پکن منتشر کردهاند.
ماموریت مخفی
از قرار معلوم، فناوری جدید، قابلیت بالایی در شناسایی جنگندههای رادارگریز دارد و میتواند جنگنده رادارگریزی را با پیکربندی مشابه F-۲۲ در شرایطی قابل مقایسه با یک جت جنگنده معمولی با RCS بیش از ۶ مترمربع قرار دهد. این بدان معناست که قدرت تشخیص این رادار در شناسایی هواپیمای رادارگریز F-۲۲ ، افزایش حدودا ۶۰ هزار برابری داشته که در مقایسه با سیستمهای راداری معمولی تفاوت زیادی دارد.
محققان چینی در عین حال مدعی شدهاند که میتوانند جنگنده F-۲۲ را در یک منطقه جنگی پهناوری به وسعت حدود ۶۳هزار کیلومترمربع شناسایی کنند و در تعیین موقعیت لحظهای F-۲۲ با دقتی مثال زدنی، به نتایج خوبی دست یافتهاند. حاشیه خطای رادار در هنگام ردیابی جنگنده رادارگریز، کمتر از ۱٫۵ متر بوده که این دادهها برای هدایت جنگندههای رهگیر یا موشکهای پدافند هوایی کافی است و در نتیجه برتری و قابلیت رادار گریزی جنگندهای مثل F-۲۲ را خنثی میکند.
رویکرد فناورانه
تا پیشازاین، چین از رادارهای ضدهوایی زیادی استفاده کرده بود و حالا با بهرهگیری از این فناوری جدید قصد دارد تا در این زمینه فراتر برود. در این سیستم از رادارهای متعددی برای اسکن زوایای مختلف استفاده میشود که با مفهومی به نام "زمانبندی منابع هوشمند" ترکیب شدهاند.
این سیستم زمانبندی بهصورت پویا (دینامیک)، منابع شناسایی را به سمت «در معرض دید»ترین بخش جت جنگنده رادارگریز تغییر میدهد و دقت تشخیص راداری آن را به حداکثر میرساند. طبق گفته اعضای این تیم، این سیستم تنها به سه دستگاه رادار نیاز دارد که امکان نصب آنها در خشکی، جزیره، کشتی و حتی هواپیماها وجود دارد.
در صورتی که ادعاهای چینی ها صحت داشته باشد، فناوری رادار جدید میتواند پیامدهای قابل توجهی بر اثربخشی رزمی F-۲۲ داشته باشد؛ چرا که F-۲۲ با اتکا به قابلیت رادارگریزیاش میتواند قبل از حمله به اهداف با موشکهای هوا به هوا با برد موثر حدود ۱۰۰ هزار متری، از پدافند هوایی دشمن فرار کند. برای حملات با بمبهای هدایت دقیق روی زمین، جنگنده رادارگریز باید در شعاع بیست هزار متری باشد. اما حالا سیستم راداری جدید چین مدعی است که میتواند این مزیت کلیدی F-۲۲ را مهار کند.
به گفته محققان، این رادار چینی میتواند مختصات دقیق و سرعت حرکت F-۲۲ را تنها در ۰٫۰۰۸ ثانیه محاسبه کرده و به علاوه قابلیت ردیابی هر جنگنده رادارگریز در یک سازند مهاجم F-۲۲ را تنها در ۰٫۰۲ ثانیه داراست.
تکامل نبردهای هوایی
با تشدید تنشها در منطقه آسیا و اقیانوسیه، تحولاتی این چنینی را در دنیای فناوری نظامی و هوایی شاهد هستیم و چین قصد دارد تا با بهره گیری از این فناوری جدید راداری، در مناطقی از جمله دریای چین جنوبی و اقیانوس آرام غربی از حریفان پیشی بگیرد.
از سوی دیگر چینیها تولید جنگندههای رادارگریز J-۲۰ خود را نیز افزایش دادهاند؛ چرا که آنها جنگندههای F-۲۲ آمریکایی مستقر در ژاپن را به منزله تهدیدی برای زیرساختهای ساحلی خود میدانند.
در عین حال، آمریکا هم به مدرنسازی بیش از ۱۰۰ فروند F-۲۲ پرداخته و این نکته با درنظر داشتن اینکه آمریکا روند تولید جتهای F-۲۲ را به دلیل هزینههای بالا متوقف کرده بود، قابل توجه است.
این مسائل حکایت از یک مسابقه تکنولوژیک در نبردهای مدرن هوایی دارد که بدینترتیب، طرفین به دنبال یافتن برتری و سبقت از یکدیگر در شناسایی و درعین حال تقویت قابلیتهای دفاعیشان هستند.
مهمترین پرسشی که در محافل سیاسی و اندیشکدههای نظامی مطرح شده، رویکرد چین در بهاشتراکگذاری فناوری جدید است. آیا چین هم مانند ایالاتمتحده که جنگنده F-22 را به هیچیک از دیگر همپیمانان خود نفروخته، فناوری رادار ضدپنهانکار را انحصاری استفاده میکند یا با توجه به گسترش جنگندهها و موشکهای پنهانکار، آن را در اختیار دیگر شرکای راهبری خود، مانند ایران، خواهد گذاشت؟