همه چیز درباره توکن‌سازی املاک و دارایی‌های دیگر
خیلی‌ها در اکوسیستم آنلاین کشور امیدوارند مفهوم توکنایز کردن دارایی‌های واقعی سرمایههای زیادی را وارد برخی صنایع کند.
روزنامه هفت صبح| خیلی‌ها در اکوسیستم آنلاین ایران اعتقاد دارند یکی از بخش‌هایی که می‌تواند در سال 1403 این بازار را خیلی بزرگ کند و پای بسیاری از صاحبان سرمایههای خرد را به آن باز کند موضوع توکنایز کردن دارایی‌های فیزیکی یا واقعی است. اما قبل از آنکه بدانیم آنها درباره چه چیزی صحبت می‌کنند بهتر است درباره مفهوم توکنایز کردن دارایی‌ها کمی بیشتر بخوانیم.
یک ساختمان با ارزش 100 میلیارد تومانی را در نظر بگیرید. برای خرید این ساختمان شما باید 100 میلیارد تومان پول داشته باشید. رقمی که هم باعث میشود درصد بسیار زیادی از آدم‌هایی که پولی کمتر از این رقم دارند
اما تمایل دارند روی این ساختمان سرمایه‌گذاری کنند از دایره مشتریان آن خارج شوند و هم احتمالا مالکان آن ساختمان گزینه‌هایشان برای فروش خیلی محدود میشود. چون احتمال اینکه یک نفر پیدا شود که یکجا 100 میلیارد تومان پول بابت آن بدهد خیلی خیلی کم است. اما فرض کنید 1000 نفر پیدا شوند که هر کدام 100 میلیون تومان داشته باشند و حاضر باشند یک هزارم این ساختمان را بخرند!
این همان مفهوم توکنایز کردن است. یعنی یک ارزش ساختمان هزار میلیاردی را مثلا به هزار توکن 100 میلیون تبدیل می‌کنند تا هرکسی می‌تواند هرتعداد توکن که وسعش می‌رسید بخرد.موضوع توکنایز کردن دارایی‌های واقعی مانند املاک مدت‌هاست که یکی از بحث‌های داغ اکوسیستم بلاکچینی کشور است.
اتفاقی که اگر بیفتد سرمایههای خرد فراوانی را وارد صنعت‌های مختلف ازجمله بازار ملک، معدن، راهسازی و ... خواهد کرد. مدتی است که موضوع مجوز محیط آزمونی یا همان سندباکس سازمان بورس برای توکنایز کردن برخی صندوق‌های بورسی مطرح شده و امیدها برای تحقق این موضوع در سال 1403 را بیشتر از همیشه کرده است.
بازار سرمایه 24 ساعته میشود؟
کاریزما که یکی از شرکت‌های شناخته شده بازار سرمایه است گویا یکی از اولین بازیگران بازار سهام است که موفق شده مجوز توکنایز کردن برخی صندوق‌های بورسی خود را بگیرد. فاطمه جعفری مدیر پروژه کاریزما در خصوص اهمیت این اتفاق و تاثیر فناوری‌هایی مانند بلاکچین و توکنایز شدن دارایی‌های واقعی گفته است:
«یکی از فرصت‌های خوب بازار سرمایه را می‌توان استفاده از بلاکچین برای ۲۴×۷ کردن بازار دانست؛ ایرادی که هنوز برطرف نشده، بخصوص برای کسانی که به بازارهای دیجیتال و ارزهای دیجیتال عادت دارند و برایشان سخت است که از ساعت ۱۲:۳۰ به بعد، امکان معامله دارایی را از دست بدهند. ارز دیجیتال می‌تواند این مسئله را برطرف کند.»
جعفری که این صحبت‌ها را در پنلی در رویداد 9 ژانویه بیان کرده معتقد است اقتصاد و بازار سرمایه کشور امکان جذب سرمایه‌گذاری خارجی را دارد. به گفته او خارجی‌ها می‌توانند مراحلی را بگذرانند و ثبت‌نام کنند، ولی مسئله اینجاست که هیچ امکانی غیر از معامله با ریال نمی‌یابند.
«شخص باید ریال بیاورد و هنگام برداشت نیز ریال بگیرد. این معضل، قطعاً از طریق ارز دیجیتال و واریز و برداشت تتر و دیگر ارزها قابل حل خواهد بود. این یک فرصت بی‌بدیل است که بازار سرمایه ما را بزرگ میکند.»
او با اشاره به چالش‌های موجود در بازار سرمایه گفته است: «بسیاری از کاربران این درد را احساس کرده‌اند که یک زمان هسته معاملات قطع میشود، کارگزاری کار نمی‌کند، زیرساخت‌ها کشش ندارد، معاملات الگوریتمی امکان‌پذیر نیست، چون این تعداد معامله در هر لحظه روی یک هسته شدنی نیست. تمام این معضلات را باید جدی گرفت. استفاده از ساختارهای بلاکچین می‌تواند کمک شایانی به ما بکند؛
چه در انتشار اوراق سکوک، چه انتشار اوراقی که پشتوانه دارایی‌ها باشد. من بسیار خوشبین هستم که ساختار بازار سرمایه ما این اتفاق‌ها را رقم بزند. همه شما فعالان این حوزه هستید. اگر بخواهید کسب‌وکاری در این حوزه راه بیندازید، تمام اینها فرصت‌های قابل شناسایی هستند.»
توکنایز کردن صندوق‌های بورسی
مدیر پروژه کاریزما با تأکید بر متولی‌گری رگولاتور گفت: «چند سال قبل یکسری «صندوق‌های ارزی» شکل گرفت که اغلب آنها به مشکل خوردند. یکی از معضلات اساسی این بود که بانک مرکزی می‌گفت رگولاتور این صندوق‌های ارزی باید خودم باشم، چون اینها نوعی از پول به شمار می‌روند.
بازار سرمایه هم می‌گفت من رگولاتور هستم، چون یک صندوق سرمایه‌گذاری به شمار می‌روم که در بازار معامله می‌کنم. وقتی از ساختار بلاکچین بهره بگیریم، می‌توانیم تولیت غیرمتمرکز داشته باشیم؛ یعنی چند نهاد هم‌زمان بر یک بازار نظارت کنند. برای رگولاتور، امکان نظارت اهمیت فراوان دارد.
در این بازار نظارت‌پذیری افزایش می‌یابد. تمام اینها فرصت‌های بازار سرمایه در ارتباط با بلاکچین به شمار می‌رود. امروز، کاریزما به‌عنوان یک نهاد مالی، در کنار مزدکس، توانستند با رگولاتور صحبت و رضایتش را جلب کنند که در فرصت شش‌ماهه، سه صندوق خود را در سندباکس فعال کنند. یکی «صندوق اهرم» که به صورت leverage فعالیت میکند؛
برای اهالی بازار ما باید خیلی جالب باشد که وقتی یک واحد دارایی می‌گذارند و به اندازه 6/1 دارایی به ایشان اختصاص یابد. «صندوق کهربا» برپایه طلا است و به احتمال زیاد برای بازار ما جالب خواهد بود. «صندوق درآمد ثابت» نیز به‌زودی رونمایی میشود.
برنامه رونمایی این سه صندوق، با برنامه مشترک مزدکس و کاریزما، طی یکی دو هفته آینده برگزار میشود. آن سه صندوق، به قابلیت معامله برپایه توکن می‌رسند و امیدواریم این فرصت همکاری با سازمان، درها را بگشاید تا به صحبت و مذاکره بنشینیم و اگر دوستان هم پیشنهادی در این رابطه دارند، ما پذیرا هستیم.»
جعفری در پایان تاکید کرده تلاش بازار سرمایه این است که بتواند به حوزه‌های جذابی مانند ملک وارد شود و ازطربق توکنایز کردن بتواند هم برای پروژه‌های ساختمانی تامین مالی کند و هم سرمایه‌گذاران خرد را وارد این حوزه‌ها کند. «بعد از دارایی‌هایی که برپایه بازار سرمایه شکل می‌گیرد، سراغ ملک و سایر دارایی‌هایی می‌رویم که می‌دانید چقدر جذب نقدینگی برای آنها جذاب است.»
