فرمانده اولین پرواز انسان به ماه درگذشت
ناسا پنجشنبه ۹ نوامبر (۱۸ آبان) در بیانیهای اعلام کرد فرانک بورمن 95 ساله، که در سال ۱۹۶۸ فرمانده اولین پرواز انسانها به ماه بود، درگذشت. بورمن روز سهشنبه ۷ نوامبر (۱۶ آبان) در شهر بیلینگز ایالت مونتانا درگذشت.
بورمن در ۱۹۶۰، بورمن وارد مدرسه خلبانی نیروی هوایی شد تا بهعنوان خلبان هواپیماهای آزمایشی آموزش ببیند. او بههمراه مایکل کالینز (Michael Collins) و جیم اروین (Jim Irwin)، که هردو در آینده فضانورد برنامه آپولو شدند، بهعنوان خلبان تست فارغالتحصیل شد.
پس از مرگ خدمه آپولو ۱ (گریسوم، اد وایت و راجر چافی) طی یک آتشسوزی در سکوی پرتاب در زمستان ۱۹۶۷، ناسا بورمن را بهعنوان تنها فضانورد هیئت بازنگری حادثه انتخاب کرد. دفاعیات بورمن از برنامه فضایی آپولو در مجلس آمریکا یکی از عوامل مهم در بقای این مأموریت بود.
پس از ماموریت آپولو ۷، مأموران اطلاعات ایالات متحده گزارش دادند که شوروی به پرواز در مدار ماه نزدیک میشود. از آنجا که مدول ماهنشین آپولو هنوز آماده نشده بود، بورمن پذیرفت که در مأموریت آپولو ۸ به مدار ماه پرواز کند.
۲۱ دسامبر ۱۹۶۸ (۳۰ آذر ۱۳۴۷)، بورمن، لاول و بیل آندرس (Bill Anders) اولین فضانوردانی بودند که بر ساترن ۵، قدرتمندترین راکت آمریکایی تا آن زمان، سوار میشدند. آنها با رسیدن به سرعت ۳۹ هزار کیلومتر بر ساعت رکورد سریعترین سرعت پرواز زمان خود را شکستند. آنها سه روز بعد به ماه رسیدند و در مداری در ۱۸۵ کیلومتری سطح ماه قرار گرفتند. بورمن، لاول و آندرس اولین انسانهایی بودند که نیمه دیگر ماه را دیدند. آنها همچنین اولین تبدیل به انسانهایی شدند که زمین را از ماه دیدند و آن عکس معروف زمین را در افق ماه گرفتند.
آنها در ۲۴ دسامبر (سوم دی) یک تماس تلویزیونی با زمین برقرار کردند. بورمن بهعنوان فرمانده مأموریت کریسمس را از ماه تبریک گفت و ماه را اینطور توصیف کرد: «گسترهای پهناور، تنها و مهیب از پوچی.» حرفهای بورمن با خواندن چند سطر از کتاب سفر پیدایش پایان یافت. آنها در ۲۷ دسامبر (۶ دی) در اقیانوس ارام فرود آمدند و با یک ناو هواپیمابری به خشکی بازگشتند.
ناسا به بورمن پیشنهاد داد تا فرمانده مأموریت آپولو ۱۱ شود. بورمن این پیشنهاد را رد کرد تا نیل آرمسترانگ تبدیل به اولین انسانی شود که پا روی ماه گذاشت. بورمن درباره این تصمیم گفته بود «دلیل من برای پیوستن به ناسا شرکت در برنامه فضایی آپولو، برنامه ماه و خوشبختانه، شکست روسها بود. هیچگاه دنبال هدفی شخصی نبودم. من هیچوقت نمیخواستم اولین انسان روی ماه باشم و صادقانه بگویم، برای من پس از پایان آپولو ۱۱ کل این مأموریت پایان یافت. باقی آن تنها تزئین کیک با خامه بود.»
بورمن بهزودی از ناسا و نیروی هوایی بازنشسته شد و پس از یک دوره مدیریت پیشرفته در مدرسه کسبوکار هاروارد، وارد صنعت هوافضا شد. او بهپاس خدمات خود در ارتش و ناسا جوایز و افتخارات متعددی کسب کرد و یک دهانه در سمت دیگر ماه بهنام او نامگذاری شده است. او حالا، دو سال پس از مرگ همسرش سوزان، درگذشته است. تا پیش از این، بورمن مسنترین فضانورد آمریکایی زنده بود، و حالا این جایگاه در اختیار لاول، همسفر دو پرواز فضایی او، است.