سرنوشت متفاوت دو برادر| مقایسه ال نود و ساندرو

هفت صبح| ‌ سال 1999، یک بازدید از بلوک شرق اروپا توسط تیم بلند‌پایه مسئولان رنو با هدف بررسی بازار اروپای شرقی؛ مدیران وقت کمپانی رنو در این بازدید با بررسی تمامی جوانب موجود در بازار به نکته‌ای قابل تامل برمی‌خورند. خودروهای ساخت اروپای شرقی و به خصوص کشور روسیه با تکنولوژی چندین سال قبل و با کیفیتی پایین و چهره‌ای نه‌چندان جذاب اما با قیمتی بین 6 الی 10 هزار دلاری در این منطقه از فروش مطلوبی برخوردارند در صورتی که خبری از فروش مطلوب خودروهای اروپای غربی با قیمت کمی بالاتر نیست.

این مسئله تیم بازدید‌کننده و مسئولان رنو را به فکر انداخت و در همان موقع مسئولان ارشد کمپانی رنو تصمیم می‌گیرند ‌ خودرویی ساده‌، مدرن و ایمن اما اقتصادی برای بازار هدف اروپای شرقی و کشورهای در حال توسعه طراحی و عرضه کنند. مهندسان و طراحان کمپانی رنو پس از اشراف کامل به استراتژی کمپانی و آگاهی از وظیفه خود، دست به کار شده و کار نه‌چندان آسان خود را برای رسیدن به خودرویی ارزان‌قیمت اما بر اساس استانداردهای فنی و ایمنی روز آغاز کردند و پس از گذشت 5 سال از شروع این پروژه و صرف هزینه 489 میلیون یورویی، در سال 2004 خودروی لوگان با قیمت پایه 7 هزار یورویی معرفی شد. و پس از آن تولید این خودرو به صورت مشترک در رنو و داچیای رومانی آغاز شد. بعدها پای این خودرو به ایران باز شد و نامش را تندر90 گذاشتند.

تندر 90 در نسخه‌های مختلفی در بازار کشورمان عرضه شد. از نمونه سدان گرفته تا MPV و حتی وانت. بعدها نسخه فیس‌لیفت و پارس تندر هم به بازار عرضه شدند که هرگز نتوانستند موفقیت مدل اولیه را تکرار کنند. چند سال بعد برادر کوچک‌تر تندر نیز با نام ساندرو به ایران آمد. یک هاچ‌بک شهری که دست بر قضا آن هم نتوانست پای در جای تندر بگذارد. در این پرونده نگاهی متفاوت خواهیم داشت به سیر تا پیاز دو برادر اروپایی که روزگاری در بازار ایران دلبری می‌کردند.

قیافه نداشت‌ اما کارایی چرا!

اواسط دهه 80 خورشیدی بود که نگاه ایرانی‌ها در خیابان نخستین بار به خودرویی برخورد که متفاوت‌تر از خودروهای هم‌قیمتش بود. نخست اینکه برخلاف اکثر خودروهای رنج قیمتی 9 الی 14 میلیون تومان از جنس خانواده پژو 405 نبود. نه مثل انواع سمند و پژو پارس ‌روی پلتفرم 405 طراحی شده بود و نه همانند انواع روآ و روآ سال قیافه قدیمی 405 را داشت. دلیل دوم اینکه برخلاف کیا ریو یا پروتون ویرا از تکنولوژی و چهره ظاهری جدیدتری بهره‌مند بود.

با اینکه در چند سال نخست، بازار این خودرو از عدم ثبات و سردرگمی در قیمت‌ها رنج برد اما در طول بیش از یک دهه توانسته اسم و رسمی برای خود دست و پا سازد به طوری که جامعه خودرویی کشور و بازار خودروی داخل دید کاملا متفاوت‌تری به این خودرو نسبت به دیگر خودرو‌های رنج متوسط بازار دارد. در نگاه نخست تندر را خودرویی کمی دور از سلیقه ایرانی خواهید یافت.

طول کم و ارتفاع نسبتا زیاد خودرو دو ویژگی بارز ظاهری تندر به شمار آمده و هنگامی که به خودرو نگاه می‌کنید تندر را کمی اصطلاحا خودرویی «میانسال‌پسند» می‌بینید. قوس شیشه‌ها و خطوط نمای جانبی با فاصله کمتری نسبت به دیگر خودروهای همکلاس طراحی شده که این امر باعث به وجود آمدن خودرویی جعبه‌ای شکل و به دور از هرگونه خطوط سیال شده است. البته در نمونه‌های فیس‌لیفت که اوایل دهه 90 به بازار عرضه شد، چهره تندر 90 دستخوش تغییراتی شد تا با شمایلی جذاب‌تر به بازار عرضه شود.

تندر 90 روی جاده

هنگامی که پشت فرمان تندر 90 قرار گرفته و روی پدال گاز فشار می‌دهیم، ضعف این خودرو در طراحی را به کل فراموش خواهیم کرد. پیشرانه 1600 سی‌سی تندر 90 با 16 سوپاپ و با قدرت تولیدی 105 اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی 148 نیوتن متری آماده حرکت است. دورگیری موتور نسبتا نرم سریع انجام می‌شود. شتاب نخستین خودرو با توجه به کلاس خودرو و قیمت آن کاملا قابلا قبول است.

شتابگیری ثانویه نیز به همین ترتیب از وضعیت قابل ‌ قبولی برخوردار است اما نکته در خور تحسین کشش مناسب خودرو در دورهای میانی دور موتور و تعویض دنده در این هنگام است. بدون شک مجموعه کلاچ و عملکرد مناسب جعبه‌دنده که موجب تعویض دنده به شکلی بسیار نرم و با وضعیتی کاملا متفاوت نسبت به رقبای تندر در داخل کشور می‌شود، از نقاط مثبت و برتری تندر است.

رانندگی با تندر قابل کنترل و بسیار نرم بوده و البته فضای داخلی وسیع به همراه امکانات اولیه قابل قبول در نمونه‌های فول‌آپشن سبب خواهد شد تا رانندگی خسته‌کننده‌ای را با تندر نداشته باشید. سیستم تعلیق تندر عملکرد مناسبی داشته و ‌‌هنگام مواجهه با ناهمواری‌ها حس نامطلوبی به شما دست نخواهد داد‌ اما ارتفاع زیاد خودروی تندر و استفاده از اکسل یکپارچه در قسمت عقب، کار تندر ‌ هنگام عبور از پیچ‌های ناهموار را مشکل خواهد کرد و اگر‌ هنگام عبور از یک پیچ دارای ناهمواری در داخل تندر مشغول فکر کردن باشید حتما حواستان پرت شده و مجبورید افکارتان را از نو به افکار قبلی‌تان که تا قبل از ورود به پیچ در ذهن‌تان بود، پیوند بزنید!

جدای از قوای حرکتی تندر، سیستم ترمز تندر از نقاط قوت خودرو به شمار می‌آید. سیستم ترمز تندر به لطف استفاده از ترمزهای دیسکی با قطر‌ 30 سانتی‌متر در جلو و ترمز‌های کاسه‌ای با قطر ‌ 20 سانتی‌متر اعتماد به نفس مناسبی را در فاکتور ترمزگیری به راننده می‌دهد. البته در ترمز‌های ناگهانی کمی انحراف در داخل خودرو احساس می‌شود که در مدل دارای سیستم ترمز ضد قفل این انحراف به حداقل می‌رسد و عملکردی فراتر از انتظار را به همراه دارد.

یکی دیگر از مشکلات رانندگی با تندر حرکت با دنده عقب و دید شیشه عقب آن است که با توجه به ارتفاع نامتناسب خودرو مدتی زمان خواهد برد تا به دید شیشه عقب تندر عادت کنید. البته این مشکل ‌ هنگام پارک کردن خودرو با دنده عقب، به اوج می‌رسد. پهنای زیاد ستون عقب به همراه ارتفاع زیاد خودرو از سطح زمین و دید نامناسب آینه‌های جانبی تندر همگی دست به دست می‌دهند تا پارک کردن تندر به کاری نسبتا دشوار تبدیل شود.

قصه برادر کوچک‌تر

رنو ساندرو در سال 2007 معرفی شد. خیلی‌ها ساندرو را برادر کوچک‌تر «لوگان» (یا همان تندر خودمان) می‌دانند. در حقیقت شرکت رنو با معرفی ساندرو به دنبال جذب مشریان جوان‌تر و رانندگان خانم بود که قبل از آن نمی‌توانستند با لوگان ارتباط برقرار کنند. شکل و شمایل نسل نخست ساندرو نیز هیچ مولفه جذاب و اغواگری در‌بر‌نداشت و باز هم این مشخصات فنی و کیفیت مونتاژ آن بود که دست بالا را در قیاس با رقبا داشت.

هرچند ‌دو دهه پیش چینی‌ها هنوز پیشرفت نکرده بودند و طراحی‌های بسیار ضیفی داشتند‌ اما ساندرو در رقابت با همان چینی‌های کسل‌کننده نیز حرف چندانی برای گفتن نداشت. شاید به همین دلیل بود که ورود ساندرو به بازار ایران در اواسط دهه 90 نتوانست موج عظیمی را در بین خریداران خودرو شکل دهد. خاصه آنکه آن روزها خیل عظیمی از خودروهای چینی وارد بازار کشورمان شده بودند و چشم مشتریان ایرانی به طراحی‌های متنوع و گاهی مدرن چینی‌ها عادت کرده بود. رنو ساندرو با قیمت حدود 40 میلیون تومان وارد بازار شد و از این حیث رقبایی همون پژو 207 و برلیانس H320 را در مقابل خود می‌دید.

این هاچ‌بک شهری از همان پیشرانه 4 سیلندر تندر 90 بهره می‌برد که می‌توانست 105 اسب بخار قدرت تولید کند. با این تفاوت که این بار ساندرو هم با جعبه‌دنده دستی و هم با جعبه دنده خودکار 4 سرعته به بازار آمد. حس رانندگی با ساندرو تفاوت چندانی با تندر 90 ندارد و همان نرمی را می‌توان در این خودرو تجربه کرد. شتاب صفر تا 100 این خودرو حدود 10/5 ثانیه اعلام شده بود که برای یک محصول اکونومیک فرانسوی رقم مناسبی به نظر می‌رسید. البته که سیستم ترمزگیری ساندرو تا حدی به روزتر و مطمئن‌تر شده بود.

از نقاط ضعف جدی ساندرو می‌توان به هندلینگ نه‌چندان دقیق اشاره کرد. به طور کلی کیفیت رانندگی در این خودرو می‌توانست طیف وسیعی از مشتریان را راضی سازد‌ اما ضعف‌های جدی در طراحی، کمبود آپشن‌های رفاهی، برخی ایرادات فنی از جمله هندلینگ ضعیف و از همه مهمتر سیاست‌های غلط تولیدکننده وطنی سبب شد تا ساندرو زیر سایه سنگین رقبا قرار گیرد. رنو ساندرو می‌توانست در همان دهه 90 خورشیدی تبدیل به محصولی موفق و مهم شود، اگر به جای نسل قبلی، نسل جدید آن با چهره‌ای مدرن‌تر و تجهیزات بیشتر و قیمت رقابتی‌تر عرضه می‌شد.