ماجرای خودکشی پرستار جوان کرمانشاهی

یکشنبه، ۱۹ فروردین ماه، برخی از رسانه‌ها از مرگِ خودخواسته‌ی یک جوانِ ۳۲ساله خبر دادند. نامش «ساسان» بود و تا چند ماه پیش به عنوان پرستار طرحی بیمارستان امام خمینیِ کرمانشاه، در بخش مسمومیت، یعنی همان بخشی که با «خودکشی» در ارتباط است، کار می‌کرد. او چند روز پیش، در همان بیمارستان و در یکی از تخت‌های همان بخش، جان سپرد. دوستان و همکارانش گفته‌اند که «ساسان بعد از عدم تمدید قراردادش و به دلیل فشارهای روحی به زندگی خود پایان داده است.» 

خودکشی البته علل مختلفی دارد و نمی‌توان با قاطعیت در مورد علت خودکشی یک فرد صحبت کرد؛ اما به این بهانه می‌توان گریزی به مشکلات بسیار پرستاران، خاصه پرستاران طرحی زد و از مشکلات آن‌ها نوشت. محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار، در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا»، ضمن تائید خبر خودکشی این جوان ۳۲ساله می‌گوید: ایشان یک پرستار طرحی بود و در ایام کرونا و تا همین اواخر هم طرحش تمدید شده بود اما از چند ماه پیش، دیگر قرارداد این پرستار تمدید نشد و بعد از آن مدتی بیکار ماند و بعد هم متاسفانه به زندگی خود پایان داد. 

شریفی مقدم می‌گوید: طبق برخی پژوهش‌ها آمار تمایل به خودکشی در ایام کرونا بالاتر رفته است. به طور مثال در ملایر پژوهشی در ایام کرونا صورت گرفت که طبق این پژوهش، بیش از ۲۷ درصد از پرستاران افکار خودکشی و بیش از ۹ درصد هم آمادگی برای خودکشی داشتند. 

شریفی مقدم به وضعیت بد پرستاران اشاره می‌کند و می‌گوید: عرصه بر پرستاران تنگ است و همه‌ی مسئولان در ایجاد چنین فضایی مسئول هستند. در دوران کرونا پرستاران، شرایط بسیار سختی داشتند. آمار مرگ پرستاران به علت کرونا در ایران بالا بود چون تعداد پرستاران کم بود و در ابتدای شیوع کرونا تجهیزات لازم وجود نداشت. کرونا آثار بسیاری زیان‌باری بر جامعه پرستاری کشور گذاشت. پرستاران بیشترین مواجهه را با بیماران کرونایی داشتند و میزان استرس و اضطراب در این دوره برای آن‌ها بسیار شدید بود و تداوم این اضطراب و استرس گاهی به افسردگی می‌انجامد. 

وی ادامه می‌دهد: تعداد فوتی پرستاران جوان ما در سال ۱۴۰۲ زیاد بود، اما علت فوت آن‌ها به صورت دقیق مشخص نیست. گاهی به دلیل فشار کار بالا این اتفاق می‌افتد و متاسفانه گاهی هم ممکن است به دلیل اقدام به خودکشی باشد که همانطور که گفتم خیلی اوقات پنهان می‌ماند و ما اطلاعاتِ دقیقی از آمار نداریم. 

هیچ کدام از مطالباتشان محقق نشد

شریفی مقدم می‌افزاید: با وجود تمام سختی‌هایی که پرستاران در دوران کرونا متحمل شدند، بعد از پایان کرونا مطالباتشان نادیده گرفته شد و بسیاری از پرستاران طرحی نیز به راحتی کنار گذاشته شدند. این درحالی است که کمبود نیروی پرستار در کشور بسیار زیاد است و باید این نیروها را جذب کرد اما خب دولت می‌گوید بودجه نداریم. باید توجه کرد که از این وضع مردم و بیماران بسیار متضرر می‌شوند. البته وعده‌هایی برای جذب به این پرستاران داده شد اما به هیچ کدام از این وعده‌ها عمل نشد. 

شریفی مقدم می‌گوید: پرستارانی که امروز برای بیان مطالبات و گرفتن حقوقشان به خیابان‌ها می‌آیند، یکی از شعارهایشان این است که «با کرونا جنگیدیم، حمایتی ندیدیم» و این واقعیت دارد. آن‌ها آثار روحی و روانی و جسمی کرونا را دیدند اما بعد از پایان کرونا هیچ کدام از مطالباتشان محقق نشد. 

دبیرکل خانه پرستار گفت: نه تعرفه‌گذاری به درستی اجرا شد و نه تبدیل وضعیت و جذب پرستاران اتفاق افتاد. از طرفی مشکل کمبود دریافتی، اضافه‌کار اجباری با حقوق بسیار پایین، معوقاتِ مزدی در برخی بیمارستان‌ها همچنان پابرجاست. در همین کرمانشاه، برخی از پرستاران می‌گویند، اضافه کار ناچیز ساعتی ۲۰هزار تومان و کارانه‌اشان را چند ماهی است که نگرفته‌اند. خیلی از پرستاران راضی به انجام این اضافه کار نیستند، برخی را مجبور می‌کنند و برخی نیز به دلیل نیاز به پول مجبور می‌شوند اضافه‌کار بایستند، که حتی همین اضافه کار ناچیز را هم در برخی بیمارستان‌ها با تأخیر پراخت می‌کنند. 

بازخواست و تهدید پرستاران معترض به جای حل مشکل

شریفی مقدم می‌افزاید: بدتر آنکه پرستاران در اعتراض به چنین وضعیتی معمولا بازخواست و تهدید می‌شوند. در مواردی بخش و بیمارستان پرستاران معترض را جابه جا کرده‌اند. در واقع به جای آنکه چاره‌ای برای حل مشکل پرستاران ببینند با آن‌ها برخورد می‌کنند و در برخی مواقع به بیمارستان راه نمی‌دهند و آن‌ها را تهدید به اخراج می‌کنند. 

دبیرکل خانه پرستار تاکید می‌کند: جامعه پرستاری دچار بحران شدید شده و مسئولی هم به این وضعیت توجه نمی‌کند؛ در چنین شرایطی است که آمار مهاجرت به بالای ۳هزار نفر رسیده است، تعداد بی‌شماری ترک شغل می‌کنند و آن‌ها هم که می‌مانند معترض هستند.