ماشین امضا در کاخ سفید؟
ترامپ مدعی شد که حدود ۹۲ درصد از دستورات اجرایی جو بایدن با «اتوپن» امضا شده و فاقد اعتبار است
هفت صبح| دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، اعلام کرده است که تمام دستورهای اجرایی دوران جو بایدن را که به باور او با استفاده از «اتوپن» یا همان ماشین امضازنی تصویب شده‌اند، لغو خواهد کرد؛ ادعایی که با هدف بی‌اعتبار کردن سیاست‌های دموکرات‌ها مطرح شده و از نظر حقوقی مبهم توصیف می‌شود.
ترامپ که سال‌های سال مدعی است بایدن ۸۲ ساله در زمان ترک کاخ سفید به دلیل سن بالا و ضعف شناختی کنترل کامل دفتر ریاست‌جمهوری را در دست نداشته، در پیام اخیر خود، بار دیگر همین گزاره را تکرار و حتی تهدید کرد اگر بایدن این ادعا را رد کند، او را به «شهادت دروغ» متهم خواهد کرد و به دادگاه خواهد کشاند.
انتقادی قدیمی از سوی ترامپ
شاید در برخورد اول احساس کنید واژه اتوپن یا همان ماشین امضازنی، واژه‌ای است که به ذهن ترامپ خطور کرده تا به واسطه آن بایدن و میراث دموکرات در دوران او را تحقیر کند و به سخره بگیرد اما باید بگوییم این تصور اشتباه است. دستگاه اتوپن در کاخ سفید سابقه‌ای طولانی دارد و استفاده از آن به دوران توماس جفرسون، سومین رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا برمی‌گردد. استفاده اوباما از اتوپن برای امضای قوانینی که مجبور به امضای آن در سفر بود، در یادداشت‌های عمومی به‌عنوان یکی از نمونه‌های مشهور ثبت شده است.
جالب است بدانید که خود ترامپ نیز در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش از این ابزار استفاده کرده بود و استفاده از این دستگاه در کاخ سفید مرسوم است اما رابطه او با بایدن و باراک اوباما، رؤسای‌جمهور دموکرات، همواره تنش‌آلود بوده و قصد او از برجسته‌سازی واژه اتوپن، معطوف به عدم اختیار بایدن در تصمیم‌گیری بوده است.
از این رو ترامپ بارها بایدن را به دلیل سن بالا و استفاده از اتوپن به تمسخر گرفته است و در «پیاده‌روی مشاهیر ریاست‌جمهوری» که او امسال در نزدیکی رز گاردن ایجاد کرد، حتی تصویر بایدن را با تصویر یک اتوپن جایگزین کرد و همان تصویر را در دیدار اخیر خود با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، به او نشان داد. جمهوری‌خواهان محافظه‌کار و اعضای جنبش ماگا نیز در طول ریاست‌جمهوری بایدن، اصرار داشتند که دولت او نه توسط رئیس‌جمهور مستقر بلکه توسط باراک اوباما و نانسی پلوسی اداره می‌شود و در اصل این دو چهره برجسته دموکرات، روسای جمهور در سایه هستند.
تمام این توهمات توطئه و اتهامات را می‌توان در عدم پذیرش شکست در انتخابات ۲۰۲۰ معنا کرد. ترامپ و بایدن دو بار در انتخابات ریاست‌جمهوری مقابل هم قرار گرفتند: نخست در ۲۰۲۰ که ترامپ شکست خورد و سپس در انتخابات ۲۰۲۴ که بایدن انصراف داد و ترامپ پیروز شد. ترامپ همچنان با ادعای بی‌اساس «تقلب گسترده»، نتیجه انتخابات ۲۰۲۰ را نمی‌پذیرد. او همچنین بی‌پایه مدعی است که کارکنان کاخ سفید از سن و ضعف بایدن سوءاستفاده و اسناد را بی‌اطلاع او امضا می‌کردند.
هیچ مدرکی مبنی بر استفاده از اتوپن بدون اطلاع بایدن وجود ندارد و بایدن در بیانیه‌ای در ژوئن این ادعا را رد کرده و نوشته بود: «تمام تصمیمات دوران ریاست‌جمهوری‌ام از جمله فرمان‌ها، عفوها و قانون‌گذاری‌ها، توسط خودم اتخاذ شده است.» با وجود این، ترامپ جمعه بار دیگر در پستی نوشت: «رادیکال‌های چپ که بایدن را دور میز زیبای ریزولوت در اتاق بیضی محاصره کرده بودند، ریاست‌جمهوری را از او گرفته بودند.»
استدلال‌های حقوقی علیه ادعای ترامپ
این تازه‌ترین تلاش ترامپ برای غیرقانونی جلوه دادن اقدامات رقبای سیاسی‌اش است. او پیش‌تر نیز عفوهای صادرشده توسط بایدن از جمله عفو اعضای کمیته تحقیق درباره حمله ۶ ژانویه را باطل خوانده بود و همان زمان، حقوقدانان این ادعای ترامپ را مغایر قانون اساسی دانستند. قوانین آمریکا شکل خاصی برای امضای عفو ریاست‌جمهوری تعیین نکرده و حتی کتبی بودن آن ضروری نیست.
یادداشت حقوقی دفتر مشاوره حقوقی وزارت دادگستری در سال ۲۰۰۵ نیز تأکید می‌کند که رئیس‌جمهور الزامی ندارد خود امضا را روی اسناد بزند و استفاده از اتوپن یا دستور به معاون برای انجام این کار، از نظر قانونی پذیرفته شده است. با این اوصاف، عفوهای ترامپ بسیار بیشتر از بایدن مورد هجمه افکار عمومی قرار گرفت. او مجرمانی را که اتهام‌های‌شان در دادگاه به اثبات رسیده بود را مورد عفو ملوکانه خود قرار داد. در آخرین مورد، او روز گذشته رئیس‌جمهور هندوراس را که به دلیل دست داشتن در قاچاق مواد مخدر، مجرم شناخته شده بود مورد عفو قرار داد.
چه چیزی را می‌توان لغو کرد و چه چیز را نه؟
از منظر قانون، یک رئیس‌جمهور می‌تواند دستورهای اجرایی (executive orders) و بسیاری از بخش‌های انتظامیِ دولت را تغییر دهد یا با دستور جدید لغو کند؛ این یک سازوکار معمول در انتقال قدرت است. اما برخی اقدامات، مانند برخی از انواع عفوها یا قراردادهای معین، ماهیت پیچیده‌تری دارند و قابل «بازگردانیِ یک‌طرفه» نیستند یا چالش‌های حقوقی و اجرایی جدی دارند.
افزون بر این، برای اعلام بطلانِ همه‌چیز تنها به‌واسطه نوع امضا، لازم است شواهدی وجود داشته باشد که نشان دهد آن امضاها بدون اختیار یا به‌صورت تقلبی به کار رفته‌اند؛ تا کنون چنین مدرکی که پشتیبان ادعای گسترده عدم رضایت یا بی‌اطلاعی رئیس‌جمهور باشد، ارائه نشده است.
ریاست‌جمهوری در سایه سالخوردگی
با این حال، سن بایدن نگرانی‌های عمومی گسترده‌ای درباره توانایی او برای اداره کشور به‌ویژه پس از عملکرد ناموفق او در مناظره ژوئن ۲۰۲۴ ایجاد کرده بود. فشارهای درون‌حزبی نیز سرانجام او را وادار کرد در ژوئیه از رقابت‌ها کنار بکشد. او امسال اعلام کرد به سرطان پیشرفته پروستات مبتلاست و تحت درمان قرار دارد. اما اگر ترامپ دوره دوم را کامل کند، او نیز در پایان دوره ۸۲ ساله خواهد بود؛ کمی مسن‌تر از بایدن در زمان ترک قدرت. از این رو، خود ترامپ نیز با پرسش‌هایی درباره سلامت و توان ذهنی مواجه بوده است.
