موشک‌های ایران زبان دیپلماسی را دوباره فعال کردند
فرانسه و آلمان پیشنهاد میانجی‌گری داده‌اند و خواهان آغاز گفت‌وگوهای جدید هستند
هفت صبح| به‌دنبال حمله جنایتکارانه اسرائیل به تأسیسات نظامی و هسته‌ای ایران، واکنش موشکی تلافی‌جویانه تهران نه‌تنها موازنه نظامی در خاورمیانه را دگرگون کرد، بلکه محاسبات دیپلماتیک آمریکا و متحدان اروپایی‌اش را نیز زیر و رو ساخت. در حالی که غرب در روز نخست حمله اسرائیل، مواضعی همدلانه با تل‌آویو اتخاذ کرده بود، غرش موشک‌های ایرانی به‌ویژه پس از فرود بخشی از آنها در مناطق پرجمعیت اسرائیل، فضای سیاسی در پایتخت‌های غربی را به‌سوی تنش‌زدایی سوق داد.
ترامپ؛ از تهدید به تسلیم
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا که ابتدا از اسرائیل دفاع بی‌قید و شرط کرده بود، با آغاز موج پاسخ ایران، در موضعی دوگانه ظاهر شد. او در شبکه اجتماعی خود هشدار داد که «در صورت حمله به منافع آمریکا، ایران با پاسخی روبه‌رو خواهد شد که پیش‌تر هرگز ندیده است.» با این حال، ساعاتی بعد، در اظهاراتی به‌مراتب ملایم‌تر گفت: «زمان آن رسیده که یک توافق میان ایران و اسرائیل حاصل شود تا این جنگ خونین پایان یابد.»
ناظران معتقدند این چرخش ناگهانی ترامپ نشان از درک واشنگتن از ناتوانی اسرائیل در ادامه رویارویی مستقیم با ایران دارد؛ رویارویی‌ای که در آن، حمایت لجستیکی و پدافندی آمریکا نیز نتوانست از خسارات و تلفات در اسرائیل جلوگیری کند. برخلاف تهدیدات لفظی، آمریکا هیچ اقدام مستقیم نظامی علیه ایران انجام نداد و به پشتیبانی از رهگیری موشک‌ها در آسمان اسرائیل بسنده کرد.
بریتانیا و فرانسه؛ حمایت محدود، هشدار شدید
در لندن، دولت کارگری کی‌یر استارمر، ضمن ابراز نگرانی از گسترش جنگ، هواپیماهای جنگنده خود را به منطقه اعزام کرد و همزمان هشدار سفر به اسرائیل را صادر کرد. اما موضع‌گیری وزارت خارجه بریتانیا نشانه‌ای آشکار از چرخش به دیپلماسی بود. دیوید لامی، وزیر خارجه بریتانیا، گفت: «فقط از مسیر مذاکره می‌توان از یک فاجعه بزرگ جلوگیری کرد.» فرانسه نیز که به‌طور سنتی روابط پیچیده‌تری با ایران دارد، از نخستین کشورهایی بود که نسبت به حمله اسرائیل ابراز نگرانی کرد. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در تماس‌هایی جداگانه با تل‌آویو و تهران، خواستار خویشتنداری شد و پیشنهاد داد فرانسه در از سرگیری مذاکرات هسته‌ای نقشی تسهیلگر ایفا کند.
آلمان؛ از حاشیه به خط تماس دیپلماتیک
در برلین، صدراعظم آلمان، فریدریش مرتس، به همراه وزیر خارجه خود اعلام کردند که آلمان آماده مشارکت در هرگونه گفت‌وگوی منطقه‌ای با حضور ایران، اسرائیل و قدرت‌های جهانی است. وزارت خارجه آلمان همچنین تأکید کرد که تنها راه پایان بحران، بازگشت به چارچوب توافق هسته‌ای است و هشدار داد که ادامه درگیری، ثبات انرژی اروپا و همچنین امنیت جهان را نیز به خطر خواهد انداخت.
پیامدهای منطقه‌ای یک غرش گوشخراش
تحلیلگران اروپایی بر این باورند که پاسخ موشکی ایران تنها به‌دنبال انتقام نبوده بلکه حامل یک پیام استراتژیک بوده است: در هر رویارویی آتی، ایران قدرت ایجاد هزینه مستقیم و گزاف برای اسرائیل را دارد؛ قدرتی که حتی حمایت فنی آمریکا نیز نمی‌تواند به‌طور کامل آن را خنثی کند. از سوی دیگر، افزایش ناگهانی بهای نفت در روزهای اخیر نیز باعث شده برخی دولت‌های اروپایی که با بحران انرژی مواجه‌اند، تمایل بیشتری به آتش‌بس و بازگشت ایران به بازار جهانی انرژی نشان دهند. در همین راستا، زمزمه‌هایی از تلاش پنهانی پایتخت‌های اروپایی برای بازکردن کانال‌های گفت‌وگو با تهران، از طریق مسقط و دوحه به گوش می‌رسد.
پاسخ موشکی ایران، نه‌فقط موازنه نظامی را تغییر داد، بلکه فضای سیاسی غرب را به چرخشی ملموس واداشت. آمریکا که تا پیش از این در حمایت بی‌چون و چرا از اسرائیل پیش‌قدم بود، حال خواهان توافقی فوری میان طرفین شده است. اروپا نیز که ابتدا نگران امنیت اسرائیل بود، اکنون بیش از هر چیز به‌دنبال جلوگیری از شعله‌ور شدن جنگی منطقه‌ای است. در نهایت، آنچه از زیر آوارهای این بحران بیرون آمده، نه پایان دشمنی، بلکه بازتعریف وزن ایران در معادلات راهبردی منطقه است، وزنی که دیگر نه‌فقط در میز مذاکرات، بلکه در میدان واقعی نبرد نیز به‌روشنی دیده می‌شود.
