مرا از دور تماشا کن | هرآنچه باید از شغل مدلینگ بدانید
گفتگو با محسن نیکو سخن مدلی که از کودکی وارد این کار شده اما معتقد است مدلینگ در ایران شغل حساب نمیشود
هفت صبح| مثل فیلم می‌ماند انگار. یک زندگی پر از هیجان که مدام جلوی دوربین هستی و لباس‌های جدید می‌پوشی و بعد عکس‌هایت را بزرگ می‌کنند و می‌زنند روی بیلبورد. همه خیابان‌های شهر پر است از عکس تو ...شاید ظاهر کار مدلینگ همین تصویری باشد که خیلی‌ها در ذهنشان می‌بینند، اما برای محسن نیکوسخن که از کودکی وارد این کار شده و حالا به گفته خودش بیش از هزار بیلبورد با تصویر او در سطح کشور نصب شده، این کار ته ندارد.
یعنی شاید وقتی مدلینگ را شروع می‌کنی برای خودت کلی هدف و آرزو داشته باشی، اما همین که جلو می‌روی، می‌بینی یک جا ایستاده‌ای. برای همین هم هست خیلی‌ها تا شروع نکرده به خط پایان می‌رسند و کسانی مثل محسن نیکو سخن که در این کار مانده‌اند به کار تصویر فکر می‌کنند و بازیگری. به قول این مدل جوان شاید بازیگری بتواند خط پایان این راه باشد، چون مدلینگ برای او هیچ نقطه اوجی نداشته که رسیدن به آن برایش پیروزی باشد.
از نظر کسب و کار هم اگر بخواهیم به این شغل نگاهی بیندازیم، شغلی که یک روز در ماه جلوی دوربین هستی، یک روز نیستی، چند روز سرت خیلی شلوغ است و مدام در پروازی و جلوی دوربین ولی روزهای دیگر هیچ کاری نداری، خیلی امن نیست و نمی‌توان به عنوان یک درآمد همیشگی به آن نگاه کرد.
مدل بودن این طور که بعضی‌ها تصور می‌کنند، واقعا کار راحتی است؟
وقتی انتخاب بیش از ۹۹ درصد از مدل‌ها براساس سلیقه عکاس و مدیرتبلیغاتی برندهاست به نظرم نمی‌توانیم بگوییم که این کار ساده است. چون ما آژانس معتبر مدلینگ و معرفی مدل که نداریم. فقط باید خوب دیده شوی. رسانه ما مدل تبلیغات قدیم است. این طوری که یک عکاس از استایلت خوشش می‌آید و بعد تو را به مدیر تبلیغاتی یک برند معرفی می‌کند و این طوری کم کم تو را می‌شناسند. منظورم این است در این محیط که اصلا کار حرفه‌ای انجام نمیشود، کارت خیلی سخت است. وقتی آژانس معتبر داشته باشیم این اتفاق‌ها نمی‌افتد. همه مدل‌ها براساس شایستگی که دارند به برندها معرفی می‌شوند و می‌توان روی این شغل حساب کرد. ولی در حال حاضر مدام باید خودت را ثابت کنی تا همیشه جلوی چشم باشی. کسانی که فکر می‌کنند این کار راحت است باید بدانند، برگزاری فشن شو خیلی به دیده شدن ما کمک می‌کند. اما آخرین باری که در تهران فشن شو برگزار شد سال ۹۲ بود. بعد از آن سال دیگر مجوزی برای این کار صادر نشد. بیشتر مدل‌ها مجبور هستند به تنهایی خودشان فعالیت کنند.
برای این کار آموزش هم دیدین؟ مثلا کلاسی، آموزشگاهی، دوره‌ای گذرانده باشید؟ هزینه‌ای نکردین؟
نه گفتم ما اصلا آموزشگاه یا کلاس‌های مدلینگ استاندارد نداریم. بعضی‌ها این کار را انجام می‌دهند، ولی خب کارشان حرفه‌ای نیست. اگر آژانس یا آموزشگاه معتبری مثل فنی و حرفه‌ای بود، حتما می‌رفتم. چون یک فضای درست و حسابی است و می‌دانم که قرار است به صورت آکادمیک کار یاد بگیرم. ولی کسانی که در حال حاضر مدعی هستند که کار مدلینگ را آموزش می‌دهند و از خیلی‌ها پول‌های کلان می‌گیرند، اصلا خودشان رزومه درست و حسابی ندارند، فقط دارند از ناآگاهی یک سری جوان استفاده می‌کنند و مثلا به آنها کار مدلینگ درس می‌دهند ولی در واقع اصلا کارشان حرفه‌ای و قابل دفاع نیست.
پس شما کار مدلینگ را چه زمانی شروع کردید؟
من خیلی اتفاقی و از کودکی وارد این کار شدم و بعد دیگر کم کم ادامه دادم.
یعنی از بچگی مدل بودین؟
نه خیلی اتفاقی برای یک برند اسباب بازی از من عکاسی کردند. اولین کارم آن زمان بود. نمی‌خواهم بگویم از بچگی وارد این کار شدم. ولی خب همان موقع برایم جالب بود و به این فکر کردم که این کار را ادامه بدهم.
کار جدی را از چه زمانی شروع کردید؟
اولین کار جدی من از یک تیزر تبلیغاتی برای صدا و سیما شروع شد. سال ۸۷ برای یک شرکت اینترنتی مدل شدم. از همان جا شناخته شدم و کم کم کارم شروع شد. چون آن تبلیغ خیلی در دیده شدن من نقش داشت. نکته مهم دیگر در این کار خود عکاس‌ها هستند.
مثلا وقتی برای کاری دعوت می‌شوند، می‌گویند من یک مدل می‌شناسم که کارش خوب است و چهره و فیزیک مناسب این محصول دارد. این وسط کلی هم ناعدالتی اتفاق می‌افتد. مدل نه رفتار حرفه‌ای دارد نه ظاهر مناسب شغل ولی فقط به خاطر رفاقت و آشنایی با مدیر پروژه یا گریمور و عکاس می‌رود سر کار یعنی کاملا در این کار سلیقه حرف اول را می‌زند.
الان هم برای تلویزیون کار می‌کنید؟
هر جایی که با چارچوب‌های داخلی کشور همخوانی داشته باشد. صداو سیما،اینستاگرام، تبلیغات سطح شهر و بیلبوردها و...
یادتان هست برای اولین کار جدی که انجام دادید، چقدر دستمزد گرفتید؟
برای همان تیزر تبلیغاتی که سال ۸۷ انجام دادم،۱۰۰هزار تومان حقوق گرفتم.
برای آن زمان ۱۰۰هزار تومان کم نبود؟
نه مبلغ کمی نبود. ولی خب من هم مدل شناخته شده‌ای نبودم. راستش من آن زمان اصلا به دستمزدش فکر نمی‌کردم، همین که تیزر از تلویزیون پخش می‌شد خیلی در کار من تاثیر داشت. چون آن زمان ما فضایی برای دیده شدن نداشتیم و صحنه تلویزیون خیلی به دیده شدن ما کمک می‌کرد. سال ۸۷ فقط بیلبورد بود و صدا و سیما که خدا را شکر همان زمان دیده شدم و اتفاقا بعد از آن کم کم کارهای من شروع شد.
مثلا چه کارهایی انجام دادید؟
از طرف خواننده‌ها برای بازی در موزیک ویدئو دعوت شدم. موزیک ویدئو قرص قمر دو بهنام بانی، تیزر یک برند معروف کت و شلوار در کنار امیر حسین آرمان بازیگر و از همه مهمتر تبلیغات زیادی برای همراه اول انجام دادم. برای تبلیغات همراه اول حدود شش سال مداوم تصاویرم روی بیلبورد بود و حدود هزار بیلبورد با تصویر من در کل کشور نصب شد. تا حالا در بالای ۵۰۰تیزر تبلیغاتی بازی کرده‌ام با ۲۰۰ تا ۳۰۰برند تولید لباس و کفش و محصولات دیگر همکاری کرده‌ام.
این شکلی نیست که فقط با یک برند کار کنید و قرارداد سالیانه ببندید و حقوق بگیرید؟ چون در خارج از کشور مثلا یک هنرپیشه یا یک مدل معروف چند سال سفیر همان برند است و درآمد خوبی هم از این کار دارند.
نه فعلا در ایران چنین شرایطی نداریم. مثلا من یک دوره شش ماهه سفیر سامسونگ بودم یا شش ماه برای برند هوآوی کار می‌کردم. ولی الان به صورت پروژه‌ای پیشنهاد مناسبی باشد،کار را قبول می‌کنم. بیشتر با شرکت‌های تبلیغاتی کار می‌کنم.
الان درآمدتان چقدر است؟ بالاخره بعد از این همه کار یک مدل شناخته شده هستید؟
راستش را بخواهید کار مدلینگ این شکلی نیست که درآمد ماهیانه و مداوم داشته باشیم. برای همین من اصلا نمی‌توانم یک رقم دقیق بگویم و اینکه مثلا ماهی ۱۰۰میلیون درآمد دارم دروغ است. چون ما بیشتر پروژه‌ای کار می‌کنیم. مثلا برای یک روز آفیش می‌شویم و حدود هشت ساعت فیلمبرداری یا عکاسی داریم.
خب برای همین چند ساعت کار در روز چقدر دستمزد می‌گیرید؟
این هم باز بستگی به برند و پروژه دارد. بعضی از برندهای مهم قرارداد می‌بندند و کارشان حرفه‌ای است و چند روز برای یک تبلیغ یا عکاسی بیلبورد کار می‌کنند. بعضی‌ها هم در یک روز همه کارهای مربوط به تیزر را انجام می‌دهند. اما اگر بخواهم به صورت متوسط بگویم، برای یک روز کار بین ۲۰ تا ۲۵میلیون تومان دستمزد می‌گیرم.
این درآمد مداوم است، یعنی می‌توان به عنوان شغل و منبع درآمد همیشگی به آن نگاه کرد؟
نه اصلا چون واقعا کارهای ما پروژه‌ای است. یک روز هست یک روز نیست. کار ما این شکلی است که مثلا برای لباس‌هایی که قرار است تابستان به بازار بیاید در فصل بهار و بیشتر در ماه اردیبهشت کارهای تبلیغاتش را انجام می‌دهیم. در شهریور ماه برای پاییز عکاسی می‌کنیم و مهر و آبان هم کارهای زمستان عکاسی می‌شود. از دی و بهمن هم کم کم کارهای عید را عکاسی می‌کنیم. برای همین یکی دوماه در هر فصل کار می‌کنیم.
پس ماه‌های دیگر چه کار می‌کنید؟
برای همین است که من چند شغل دیگر هم دارم. وگرنه روی درآمد مدلینگ خیلی نمی‌توان حساب باز کرد. چون اگر بخواهیم زندگی را با مدلینگ بچرخانیم، یک ماه کار هست و درآمد داریم و یک یا حتی شده دو ماه پشت سر هم هیچ درآمدی نداریم.
مثلا چه کارهایی انجام می‌دهید؟
کارهای زیادی انجام می‌دهم. خودم یک شرکت تبلیغاتی و استودیو دارم. در چند شرکت تبلیغاتی دیگر هم کارگردان و مدیر تولید هستم. مربی تیم والیبال ستاره‌های ورزشی هستم. در حال حاضر هم والیبالیست حرفه‌ای هستم و در لیگ بازی می‌کنم. فیلم و سریال و تئاتر هم بازی می‌کنم.در کنار کارم درس هم می‌خوانم. در حال حاضر دانشجوی مقطع دکترا مدیریت کسب و کار هم هستم. یعنی حواسم هست که این کار مدلینگ آخر و عاقبت و ته ندارد. این طوری نیست که مثلا بگویی من مدل فلان برند شوم دیگر کار تمام است. من هدفم چیز دیگری است که خیلی هم جدی برای آن تلاش می‌کنم.
چه هدفی دارید؟
من می‌خواهم بازیگر شوم. من ته مدلینگ را دیده‌ام. آخر کار مدلینگ این است که وقتی تو را در خیابان می‌بینند، می‌گویند ااا این آقایی که سامسونگ تبلیغ می‌کرد یا این همانی است که روی بیلبورد فلان نوشیدنی یا کت و شلوار بود. از بعد مالی هم که بیشتر باید برایش خرج کنیم تا به درآمد برسیم. برای همین من این روزها بیشتر به بازیگری فکر می‌کنم. حتی چند سریال و فیلم هم بازی کرده‌ام. در سریال آشپز و گشت ویژه حضور داشتم. در سریال گشت ویژه نقش یک معتاد با یک گریم خیلی سنگین داشتم. در فیلم سینمایی نامیرا بازی کرده‌ام و می‌خواهم این حرفه را ادامه بدهم.
گفتید برای به درآمد رسیدن در این حرفه بیشتر باید خرج کنید، مثلا در سال چقدر خرج می‌کنید؟
من مثال می‌زنم چون واقعا درآمدم را در یک سال حساب نکرده‌ام. ولی مثلا اگر شما سالی یک میلیارد تومان از مدل بودن، پول در بیاورید حداقل ۸۰۰میلیون تومان آن را باید خرج کنید. چون همانطور که گفتم به غیر از چند برند مهم و معروف کت و شلوار و لباس و صنعتی که خودشان حرفه‌ای کار می‌کنند و برای مدل همه چیز آماده است، بیشتر برندها فقط محصول خودشان را دارند.
مثلا یک تولید کننده کیف و کفش فقط کیف و کفش را برای عکاسی دارد، خودت باید کت و شلوار و اکسسوری را برای عکاسی بیاوری و چند دست لباس عوض کنی که تا عکاس تصویر نهایی را بگیرد. برای همین ما در سال کلی باید پول لباس و کلاه و کیف و کفش وعینک و ساعت و ... بدهیم. ولی مدل‌های خارجی اصلا چنین مشکلاتی ندارند. چون همه آنها یک مدیر برنامه دارند که مسیر را برایشان هموار می‌کند. مدیر برنامه همه کارها را انجام می‌دهد. خودش می‌رود با برند قرارداد می‌بندد و همه کارها را انجام می‌دهد و پورسانت می‌گیرد. ولی این جا مدل خودش باید با همه سر و کله بزند و آخرش هم چیزی دستش را نمی‌گیرد.
این شغل چه سختی‌هایی دارد؟ مثلا ورزش‌های سخت برای روی فرم بودن بدنتان انجام می‌دهید و رژیم‌های سنگین می‌گیرید؟
ورزش خیلی سنگین انجام نمی‌دهم. ولی چون والیبالیست هستم هر روز والیبال بازی می‌کنم. ورزش بدنسازی و فیتنس هم هفته‌ای دو سه جلسه انجام می‌دهم. از لحاظ سختی‌های کار هم مشخص نبودن وضعیتت بدترین بعد آن است. این که امروز کار داری فردا نداری. بعد برای این شغل پاره وقت باید همیشه مراقب خودت باشی. همیشه باید مراقب چهره‌ات باشی. به پوستت برسی. رژیم بگیری که بدنت فرم و استانداردهای معمولی یک مدل را داشته باشد.
مراقب موهایت باشی. از لحاظ روانی هم همیشه در فشار هستی. گاهی رژیم‌های سنگین و بدون قند بداخلاقمان می‌کند،گرسنگی‌های طولانی مدت واقعا روی روان آدم تاثیر می‌گذارد.برای همین برای کسانی که فکر می‌کنند این کار خیلی راحت است، می‌گویم صدای دهل شنیدن از دور خوش است. خیلی‌ها که فکر می‌کردند فقط زیبا باشند و قد بلند کارشان می‌گیرد بعد از چند ماه فرار کردند. مدل بودن استانداردهای خاص خودش را دارد که باید داشته باشی، یکی از آنها دوام آوردن است که خیلی‌ها نمی‌توانند دوام بیاورند.
