معمای زارا و کوتون ایرانی
بررسی ابهامات طرح برخورد با قاچاق پوشاک
روزنامه هفت صبح| دور جدید برخورد با برندهای قاچاق در بازار پوشاک را با توپ پر و حجم آتش فراوان کلید زده‌اند. فهرست ممنوعه حالا 125 نام و عنوان تجاری را در خود جای داده که در هر گوشه دیگر دنیا می‌توانست رویداد مد باشکوهی را رقم بزند اما از سال 97 به این‌طرف حضورشان حداقل از نظر قانون در ایران غیرمجاز شناخته می‌شود. پس با شعار حمایت از تولیدکننده داخلی و پوشاک ایرانی، بازرسان اتحادیه پوشاک همراه نمایندگان ستاد مبارزه با قاچاق کالا چند وقت یکبار به پاساژهای شمال شهر، سرکشی می‌کنند.
لوکس و لاکچری ممکن است تعابیر متفاوتی پیدا کنند، برای همین بیایید یکی از گزارش‌های نسبتا جدید تیم بازرسی را مرور کنیم. این یکی عالی است! صورتجلسه به واحدی غیرمجاز تعلق دارد که ظاهرا با اعتماد به‌نفس ستودنی نظام قیمت‌گذاری خود را بر مبنای اسکناس خارجی، آن‌هم از نوع یورو استوار کرده اما دیروز بازرسان اتحادیه در معیت تیم ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز مستقیم سربختش رفتند. در این فروشگاه یک جفت کفش لوفر از برند فراگامو را با قیمت 976 یورو، معادل 63 میلیون و 230 هزار تومان می‌فروختند و در کنارش مواردی مثل پالتو هزار و 700 یورویی یا کمربند 780 یورویی هم به مشتریان ارائه می‌شده.
برخلاف بازارهای موبایل یا مثلا ماشین، وقتی بحث پوشاک وسط باشد برای قانون، قیمت مطرح نیست. چون از سال 1397 به این طرف برای حمایت از تولیدکننده ایرانی و محصولات داخلی، لباس خارجی مجوز واردات و فروش ندارد. فهرست ممنوعه را مدام به‌روزرسانی کرده‌اند.
بعضی اسامی اضافه و نام برخی برندها حذف شده و دوره‌هایی بازرسی‌ها به‌کل فراموش شدند اما با پیگیری اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک (که دست بر قضا خودشان در این امر ذینفع به‌حساب می‌آیند) دم عیدی دوباره بساط بازرسی راه افتاده است.
لیست جدید، خالی از ابهام نیست. بین نشان‌های تجاری ممنوعه آدیداس، نایک، ریباک و حتی ویکتوریا سکرت را می‌بینیم. تقریبا هیچکدامشان هرگز در ایران نمایندگی رسمی نداشته‌اند. خود این برندها برای حضور در ایران هرگز میل و رغبتی نداشته‌اند. فروشگاه‌های بزرگ سابق حاصل تلاش و ممارست هموطنان عزیز خودمان بود که در کشور ثالث اقدام به خرید محصولات می‌کردند و دیزاین فروشگاه‌هایشان هم کپی‌برداری بود.
از پنج سال پیش تا الان به‌خاطر قیمت دلار، واردات لباس خارجی فاقد توجیه اقتصادی شناخته می‌شود. اوضاع طوری است که اگر فروشنده‌‌ای ادعا کند یک جفت کفش آدیداس یا نایک اصل می‌فروشد، به احتمال زیاد دارد اغفالتان می‌کند! ایرانی‌ها الان یاد گرفته‌اند اگر دلشان هوس چنین چیزی کرد بروند سراغ آنلاین‌شاپ‌ها.
ابهام بعدی فهرست پوشاک ممنوعه، حضور نام‌هایی چون ecco و اسکچرز، نیوبالانس و GEOX است. هر چهار برند، کفش تولید می‌کنند و قبل سال 97 شعبه‌هایی در ایران داشتند. چند سال خبری ازشان نبود ولی از مدتی قبل شاهد خودنمایی دوباره‌شان در پاساژهای بزرگ هستیم.
با تابلو و تبلیغات و دیزاین دلفریب رسما رجز می‌خوانند و برچسب قیمت‌هایشان می‌تواند دود از کله آدم بلند کند. در نمایندگی GEOX کفش 10 میلیونی پیدا می‌کنید. حالا که بساط بازرسی راه افتاده، بهتر نیست یکی هم پیدا شود و برای ما این تناقض شگفت‌انگیز را توضیح دهد؟
حضور برندهای لوکس Dior، Burberry، دولچه‌گابانا، فندی، جورجیو آرمانی، ماسیمودوتی، لویی ویتون، پرادا و ورساچه در فهرست موسوم به «نشان‌های تجاری خارجی رایج محرز قاچاق» ابهام دیگری است. همگی می‌دانیم قریب به اتفاق این محصولات اصل نیستند و خیلی از تولیدکنندگان کوچک داخلی، حتی آنهایی که به‌قول معروف زیرپله‌ای محسوب می‌شوند، روی محصولاتشان به‌شکل افراطی از همین برندها می‌چسبانند. آیا در جریان طرح برخورد با برندهای غیرمجاز و قاچاق، قرار است با این دسته محصولات هم برخوردی صورت بپذیرد؟
تکلیف برند ZARA چه می‌شود یا نام‌هایی مثل ال‌سی وایکیکی و کوتون که از مدتی قبل فروشگاه‌هایی بزرگ و مجلل در ایران راه انداخته‌اند و موقع ورود به اطلاع مشتریان می‌رسانند «با افتخار» محصول داخلی عرضه می‌کنند.
سروشکل و ظاهرشان طوری است که انگار از برند مادر نمایندگی گرفته‌اند و محصولات آنها را داخل کشور در قالب فرمول «تحت لیسانس» با استفاده از پارچه و نیروی کار ایرانی، تولید می‌کنند اما بعد گذشت این همه مدت فرآیند کاری آنها شوربختانه هنوز برای مردم و مشتریان شفاف نیست. مثلا کسی نمی‌گوید ال‌سی وایکیکی ایرانی یا کوتون ایرانی چه ارتباطی با فروشگاه اصلی ترکیه دارند و آیا اگر در تور استانبول‌گردی عید از آنها خرید کردیم و برفرض دچار مشکل شدیم، می‌توانیم در ایران از لطف و کرم بخش خدمات پس از فروش بهره ببریم؟ لااقل کاش یک‌نفر منت سرمان بگذارد و بگوید کیفیت پارچه و دوخت با نمونه اصلی تفاوت دارد؟ می‌بینید آقایان! کلی ابهام و معما در بازار پوشاک برایمان درست کرده‌اید.
