کسب و کار پیچیده بیمه‌ها
جزئیات دخل و خرج بیمه‌های سلامت و شخص ثالث و عمر و آتش‌سوزی
روزنامه هفت صبح| همه ما وقتی پول بیمه می‌دهیم این احتمال را هم در نظر می‌گیریم که ممکن است آن سال اصلا یک قران هم از بیمه استفاده نکنیم. مثلا 9ماه اول امسال مردم به اندازه 73هزار میلیارد تومان (73 همت) بیمه سلامت پرداخت کرده‌اند ولی فقط 50همت آن به مردم برگردانده شده.
حالا این یکی که خوب است؛ در همین مدت مردم 8همت پول بیمه آتش‌سوزی داده‌اند و مقدار آتش‌سوزی‌ها طبیعتا کمتر از آنچه پیش‌بینی می‌کردند بوده. به‌همین دلیل هم بیمه‌ها تقریبا یک‌چهارم این مقدار را بابت خسارت به آنها برگردانده‌اند.
البته باز هم می‌توان خدا را شکر کرد که همان بهتر گروهی مجبور به استفاده از بیمه نشده‌اند. از قرار معلوم شرکت‌های بیمه‌ای هم از خدا می‌خواهند که کسی نیازمند پول خسارت و درمان و آتش‌سوزی و... نشود. نه اینکه خیر و صلاح شما را بخواهند، بلکه این ما‌به‌التفاوت می‌تواند به داد جیب بیمه‌ها برسد.
گزارش عملکرد بیمه را اوایل بهمن‌ماه، سازمان بیمه مرکزی در یک جدول اکسل، به شکل عدد، رقم و آمار داد. با کمی توقف روی اعداد می‌شد به توصیف جالبی رسید؛ مثلا اینکه کدام یک از کارهایی که ما بیمه می‌کنیم برای شرکت‌ها درآمدزاست؟ کمپانی‌ها برنده هستند یا مردم؟ به‌صورت میانگین خسارت چه بیمه‌ای بیشتر است؟
اول سراغ مردم می‌رویم و اصلا کاری به بانک‌ها، کمپانی‌ها و شرکت‌ها نداریم. بیشترین پولی که مردم به بیمه می‌پردازند برای کدام نوع بیمه است؟ بیمه درمان، شخص ثالث و بعد بیمه عمر. آنها برای اولی 70 هزار میلیارد تومان، دومی 60 هزار میلیارد تومان و سومی 31 هزار میلیارد تومان (یا همان همت) هزینه کرده‌اند.
یک سوءتفاهم درباره بیمه عمر
یک پرانتز این وسط بازکنیم و بگوییم که در ظاهر اینطور به‌نظر می‌رسد بیمه عمر درآمد زیادی برای بیمه‌ها داشته، اما این پول‌ها باید بعدا پس داده شود. حالا که هنوز در سال‌های جوانی جمعیت هستیم، سازمان‌های بیمه بیشتر از اینکه پول بیمه عمر بدهند، حق بیمه عمر دریافت می‌کنند.
برای همین هم مردم 31هزار میلیارد تومان (31 همت) بابت بیمه عمر در این 9ماه پول داده‌اند و شرکت‌ها 10همت آن را برگردانده‌اند. از 6میلیون نفری که در این 9 ماه حق بیمه عمر می‌دادند، 4میلیون نفر اصلا نیاز به این بیمه پیدا نکردند.
این بازنده‌ها
اگر سرانه خسارت را در بیمه‌های مختلف مقایسه کنیم، می‌شود بفهمیم کدام بیمه‌گذارها کمترین خسارت را گرفته‌اند. پول گرفتن از بیمه شبیه مو کندن از خرس است. برای همین بیمه‌ها 70همت پول حق درمان گرفته‌اند ولی میانگین خسارتی که پرداختند، چقدر بوده؟ به‌طور میانگین هر فقره خسارتی که بیمه‌ها بابت سلامت به مردم داده‌اند، 800هزار تومان بوده که از همه خسارت‌های دیگر کمتر است. در عوض به کدام دسته از بیمه‌گذارها حق خسارت بیشتری دادند؟ هواپیماها و کشتی‌های پرخرج.
شکارچی‌های بیمه‌ها
هواپیما و کشتی، قاتل جان بیمه‌هاست. حدود هزار بیمه‌نامه برای هواپیما و 6هزار بیمه هم برای کشتی‌ها صادر شده و به‌خاطر ریسک بالایی که دارند، بیشترین خسارت‌ها را از بیمه گرفته‌اند. میانگین خسارت هر کشتی 400 و هر هواپیما 600 میلیون تومان بوده.
بی‌دلیل نیست که شرکت‌های هواپیمایی از هزینه هواپیماها و تعمیر آن شکایت دارند و با این بهانه می‌خواهند بلیت را با قیمتی بیشتر از آنچه دولت اجبار کرده، عرضه کنند. یکی دیگر از آن بیمه‌هایی که مشتری کمی داشته ولی خسارت زیادی گرفته، صراف‌ها، تاجران و طلافروش‌هایی بودند که یک نوع کالای ارزشمند جایی نگهداری می‌کردند که آن کالا را بیمه کرده بودند. تعداد این بیمه‌ها اگرچه بسیار کم است، اما به طور میانگین به ازای هر فقره بیمه 150میلیون تومان خسارت به همه آنها پرداخت شده.
این بیمه‌های کم طرفدار
بیمه حوادث کم‌طرفدارترین بیمه بین مردم و اشخاص حقیقی است. بیمه حوادث برای شرایطی در نظر گرفته شده است که اگر حادثه‌ای برای فرد منجر به خسارات جانی مانند جراحات، نقص عضو و حتی فوت شخص شود، با استفاده از بیمه حوادث بتوان بخش زیادی از هزینه درمان را دریافت کند.
برخی از افرادی که پول یا طلا در صندوق‌های بانک می‌گذارند، صندوق خود را بیمه می‌کنند. (مثل همه آنهایی که در سرقت بانک ملی توانستند به واسطه همین بیمه‌نامه‌ها پول خود را برگردانند). اسم این بیمه هم بیمه پول است. طلافروش‌ها و صراف‌ها هم از این بیمه زیاد استفاده می‌کنند. تعداد این افراد هم بسیار پایین است. این 9 ماه 57 هزار فقره از این بیمه صادر شده و بیمه فقط 62 موردشان را خسارت داده است.
بانک‌ها کمترین پول را دادند و چقدر گرفتند؟
به طور کلی هم کمترین مبلغ بیمه، بیمه «اعتبار» است. مشتری این بیمه، بانک‌ها هستند که فعالیت‌های خودشان مثل اعتبارهایی که دست مردم دارند، وام و تسهیلاتی که می‌دهند بیمه می‌کنند. آنها کمترین مبلغ را به بیمه‌ها پرداخته‌اند. 90 فقره بیمه اعتبار صادر شده، 181 فقره خسارت داشته‌اند که رقم میانگین هر خسارت 37 میلیون تومان بوده است.
