یادداشت اختصاصی معاون وزیر ورزش برای هفت‌صبح
یادداشت اختصاصی علیرضا رحیمی معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان
معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در یادداشت اختصاصی برای هفت‌صبح درباره خانواده و ارزش‌هایش نوشت
علیرضا رحیمی - معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان
۲۵ اردیبهشت، روز جهانی خانواده، تنها یک مناسبت تقویمی نیست؛ فرصتی است برای بازاندیشی در باب مهم‌ترین نهاد اجتماعی که همواره ستون فقرات فرهنگ ایرانی بوده و هست. در این روز، بیش از آن‌که به مناسک و شعارها بپردازیم، نیازمند تأملی جدی در زیست امروز خانواده ایرانی هستیم؛ خانواده‌ای که دیگر در سایه الگوهای سنتی، تعریف نمی‌شود و هر روز با واقعیت‌های نوپدیدی مواجه است که از دل تحولات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی سربرآورده‌اند.
امروز، یکی از جدی‌ترین چالش‌های پیش‌روی خانواده‌های شهری – و به‌ویژه خانواده‌های جوان – تعارض میان مسئولیت‌های شغلی و نقش‌های خانوادگی است؛ پدیده‌ای که اگر تا دیروز استثنا بود، امروز به قاعده بدل شده است. ما با نسلی از زنان و مردان روبه‌رو هستیم که هم‌زمان در دو جبهه می‌جنگند: یکی برای تأمین معاش و پیشرفت فردی در فضای رقابتی کار و دیگری برای حفظ کارکردهای عاطفی، تربیتی و حمایتی خانواده.
بی‌تردید، زنان بیش از سایرین در معرض فشار این تعارض قرار دارند. واقعیت آن است که جامعه ما، هنوز در گذار از تقسیم‌بندی سنتی نقش‌های جنسیتی، درگیر نوعی دوگانگی است: از یک‌سو، تشویق به حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی و اقتصادی؛ و از سوی دیگر، استمرار انتظارات سنتی از آنان به عنوان مدیران بلامنازع خانه. این دوگانگی، بدون شک فشار روانی، فرسودگی نقش و احساس ناکامی را در پی خواهد داشت؛ احساسی که نه‌تنها سلامت فردی، بلکه پایداری خانواده را نیز تهدید می‌کند.
از منظر ما به عنوان سیاست‌گذار، این وضعیت مستلزم بازتعریف نقش نهادهای عمومی در حمایت از خانواده است. امروز، حمایت از خانواده به معنای اعطای یارانه یا مشوق مالی صرف نیست. مهم‌تر از آن، طراحی محیطی است که در آن، زنان و مردان بتوانند بدون احساس گناه، بین نقش‌های شغلی و خانوادگی تعادل برقرار کنند. این مهم تنها با اصلاح ساختارها ممکن است: از جمله توسعه سیاست‌های کاری انعطاف‌پذیر، گسترش خدمات مراقبتی مانند مهدکودک‌های درون‌سازمانی، افزایش دوره‌های مرخصی والدین، و البته، ترویج فرهنگ مشارکت برابر در خانه.
روز جهانی خانواده برای ما یک پیام روشن دارد: اگر می‌خواهیم خانواده بماند، باید تغییر را بپذیریم و به‌درستی مدیریت کنیم. نمی‌توان با الگوهای دیروز، پاسخ‌گوی نیازهای امروز بود. همان‌طور که جوانان ما امروز در مسیر تحصیل، اشتغال و رشد فردی پویاتر و جسورتر از گذشته‌اند، باید بپذیریم که خانواده نیز نیازمند نوسازی ذهنی و نهادی است.
در این مسیر، نگاه ما در وزارت ورزش و جوانان به خانواده، نگاهی آینده‌نگر و چندبُعدی است؛ نگاهی که نقش جوانان را در تحول ساختاری خانواده جدی می‌گیرد و از ظرفیت آنان در شکل‌دادن به الگوهای نوین زیست خانوادگی بهره می‌برد. خانواده سالم، نتیجه تعامل برابر، سیاست‌گذاری هوشمند و پذیرش مسئولیت جمعی است. باشد که این روز، بهانه‌ای باشد برای آغاز گفت‌وگویی ملی در این‌باره.
