تالاب انزلی در محاصره پسماند و فاضلاب

تالاب انزلی در پسماند و فاضلاب محاصره شده است
به گزارش هفت صبح و به نقل از تسنیم، شینا انصاری؛ رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نوشت: تالاب انزلی یکی از مشهورترین تالابهای ایران است که بسیاری از ایرانیان، خاطرهای شیرین از گردش در این تالاب را دارند. تالابی که از نخستین سایتهای ایرانی ثبتشده در فهرست رامسر است اما امروز با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکند.
کاهش میزان آب، ورود فاضلاب و آلایندهها به آن، کاهش عمق و ورود گونههای غیربومی گیاهی و جانوری از جمله تهدیدهای این تالاب هستند. در سالهای گذشته همکارانم برنامه جامع هفتسالهای برای مدیریت این تالاب ارزشمند تهیه کرده و بهاجرا گذاشتهاند. برنامهای چند وجهی که برای دستگاههای متعددی همچون وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کشور، وزارت راه و شهرسازی، شهرداریها و دهیاریها و... وظایفی درنظر گرفته شده است.
در سفر اخیرم به استان گیلان نیز جلسه کارگروه تالاب انزلی را در «قلمگوده» در قلب این تالاب با حضور استاندار محترم گیلان و مسئولان استان و شهرستان برگزار کردیم.
آنچه وضعیت نامطلوب امروز تالاب انزلی را رقم زده، اتفاقاتی است که در سالهای گذشته و برای طولانیمدت در بیرون از تالاب رخ داده و اثرات آن در داخل تالاب نمود پیدا کرده است. تکمیل نشدن طرح مدیریت فاضلاب شهرها و روستاهای اطراف، مدیریت نادرست پسماند، اجرا نشدن کامل طرحهای آبخیزداری در بالا دست تالاب، ناکافی بودن اقدامات برای مدیریت گونههای مهاجم و غیربومی در تالاب و از همه مهمتر، اجرایی نشدن کامل وظایف دستگاهها در اجرای برنامه جامع مدیریت تالاب این وضعیت را رقم زده است.
در واقع برای بهبود وضعیت تالاب، نیازمند آن هستیم تا علتهایی که بیرون از تالاب چنین وضعی را درون تالاب رقم زدهاند را حل کنیم. این علتها، محصول نگاه بخشی و غیرجامعی است که هنوز هم وجود دارد. به بیان دیگر، باید قبول کنیم آنچه امروز در تالاب انزلی میبینیم نوعی از «اثرِ تجمعی» است. وقتی دستگاههای مختلف طی سالهای طولانی در انجام وظایف خود کمتوجهیهایی را (هرچند کوچک) داشتهاند، تمام کوتاهیها و کمتوجهیها در یکجا نمود پیدا کردهاند و امروز میبینیم اکوسیستم منحصر بهفردی همچون تالاب انزلی پویایی و طراوت سابق را ندارد و جامعه را نگران خود کرده است.
با اینحال هنوز هم میتوان اقدامات تأثیرگذاری در جهت احیای تالاب برداشت و با پیگیری و مداومت، امید به احیای تالاب در سالهای آینده داشت. در جلسه کارگروه تالاب نیز همین موضوع را مطرح کردم و امیدوارم مقامات محترم استان نیز اهتمام ویژهای به موضوع مدیریت صحیح و اصولی تالاب انزلی داشته باشند. چرا که برنامه جامع تالاب، تنها برنامهای برای احیای تالاب نیست، بلکه برنامهای برای تصحیح اشتباهات و رفع کمبودهایی در فعالیتهای بیرون تالاب است که بخشی از اثرات آن در تالاب دیده میشود اما بخش مهم دیگر، اثراتی در معیشت مردم، اقتصاد و فعالیتهای ناپایدار توسعه در حوضهٔ تالاب است.
نکته دیگر درباره برنامه جامع مدیریت تالاب انزلی آن است که صرف وقت، انرژی و هزینه برای مدیریت پایدار و احیای تالاب نوعی سرمایهگذاری است. شعار امسال نیز «سرمایهگذاری برای تولید» تعیین شده است. چیزی که در کتابها و متون بومشناسی جهان نوشته شده این است که تالابها جزء پرتولیدترین زیست بومهای جهان هستند و خدمات گستردهای برای حاشیهنشینان آن ارائه میدهند. در واقع هرچه بیشتر برای احیای این کارخانههای طبیعی هزینه و انرژی صرف کنیم، برای پایداری و رفاه جامعه سرمایهگذاری کردهایم.
این موضوعی است که همواره تلاش دارم تا در گفتوگوها با همکارانم در دولت و سایر دستگاههای کشور آن را بیان و تشریح کنم. موضوعی که اگر همه تصمیمگیران به آن واقف شوند، شرایط محیط زیست کشور تحولی بزرگ را بهخود خواهد دید.