ماجرای یک کامنت و بازدید ۴۰ میلیونی در توئیتر فارسی چه بود؟

در روزهای اخیر توئیت کاربری کم مخاطب و با نام مستعار در توئیتر فارسی به شدت مورد توجه قرار گرفته و موفق شده با شکستن رکوردها به پربازدیدترین توئیت و کامنت در تاریخ توئیتر فارسی بدل شود.

این توئیت در واقع کامنت این کاربر شبکه اجتماعی ایکس در پای توئیت شخص دیگری است که با حدود ۲۵۰۰ دنبال‌کننده، صفحه کم مخاطبی نیز به شمار می‌رود اما تا کنون بیش از ۳۹ میلیون بار دیده شده است. یکی از مهمترین دلایل پربازدید شدن این توئیت به میزان بالای کوت‌های آن بازمی‌گردد؛ بسیاری از کاربران توئیتر پای این کامنت تصاویری از کودکی خود که شاید بیشتر به دهه ۶۰ و یا پیشتر از آن بازمی‌گردد را بازنشر کرده و با چاشنی طنز و خیالپزدازی از خاطرات دوران کودکی خود، محتوای این توئیت را به چالش کشیده‌اند.

نکته قابل توجه این است که این کامنت تا کنون نزدیک به ۱۴.۶ هزار کوت داشته است این در حالی است که میزان لایک‌های آن کمتر از ۲ هزار لایک است اما به نوشته بسیاری از کاربران در پای همین کامنت انقلاب و رکوردی جدید در توئیتر فارسی خلق کرده است و حتی به نوشته این کاربر که در توئیت‌های بعدی او آمده است مشتریان خوبی برای اکانتش نیز پیدا شده است.

ماجرای پربازدیدترین توئیت توئیتر فارسی چیست؟

ماجرا از این قرار است که کاربری ناشناس به نام «جاردینو» پای توئیت کاربری دیگر به نام «شبز» نوشته بود که «ایرانی بس کن! واقعا یه مسافرت چیز خاصی نیست همه تو بچگیشون حداقل یه اروپا رفتن»؛ این توئیت واکنش‌های بسیاری را برانگیخت و بسیاری از کاربران با کوت کردن آن عکس‌هایی از کودکی خود منتشر کردند و به نوعی این کامنت را به تمسخر گرفتند. اما این همه ماجرا نیست، این توئیت جریان خبری را شکل داد که به واکنش جامعه‌شناسان و رسانه‌ها نیز منجر شد.

از خیال تا واقعیت؛ ایرانیان چقدر به مسافرت خارجی می‌روند؟

محمدرضا جوادی یگانه جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه تهران در صفحه شخصی خود با استناد به یافته‌های «موج سوم پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان» آماری را در مورد سفرهای خارجی هموطنان منتشر کرد و نوشت: بر اساس این پیمایش که در سال ۱۳۹۴ منتشر شده بود، ۹۳ درصد ایرانیان تا آن زمان به هیچ سفر خارجی‌ای نرفته بودند. بیشترین تعداد سفرهای خارجی نیز متعلق به مردم استان‌های یزد (۱۸ درصد)، خوزستان (۱۵ درصد) و تهران (۱۴ درصد) بود. در مقابل، مردم استان‌های کرمانشاه (۶ دهم درصد)، سیستان و بلوچستان (۱.۵ درصد) و لرستان (۲.۴ درصد) کمترین تجربه سفر خارجی را داشتند.

این پیمایش اشاره‌ای به مقصد سفرهای خارجی ایرانیان نمی‌کرد اما جوادی‌یگانه در توئیت خود نوشته است که «قاعدتا» بیشتر آنها «زیارتی» بوده‌است. همچنین موج چهارم این پیمایش در دیماه سال ۱۴۰۲ انجام شده است اما داده‌های آن به صورت کامل در اختیار رسانه‌ها قرار نگرده است. در عین حال، در مدت اخیر پژوهش‌هایی انجام شده است که حاوی آمار و اطلاعاتی از سفرهای ایرانیان است. برای مثال، پیمایش «سنجش سبک زندگی ایرانیان» نشان می‌دهد که ۳۴ درصد از ایرانیان در پنج سال گذشته حداقل پنج بار به سفر تفریحی [داخلی و خارجی] رفته‌اند و ۷۰.۳ درصد نیز هیچ سفر خارجی نداشته‌اند.

از اولویت شبکه‌های اجتماعی به اولویت رسانه‌های جمعی

از آمارها و ارقامی که به موجب این توئیت دوباره بازخوانی شدند بگذریم، این کامنت توئیتر موجب شد که موضوع موردتوجه رسانه‌های اجتماعی به اولویت رسانه‌های جمعی تبدیل شود که بار دیگر اهمیت کنش مردم عادی بر اولویت‌سازی در رسانه‌های جریان اصلی را نشان می‌دهد؛ تا جایی که تقریبا رسانه‌ فارسی زبانی چه داخلی و چه خارجی نبود که به تیتر «۷۰ درصد ایرانی‌ها به سفر خارجی نرفته‌اند» نپردازد.

اگر روزی اساتید علوم ارتباطات از نظریه برجسته‌سازی سخن می‌گفتند و معتقد بودند که رسانه‌ها تاثیر شگرفی بر شناخت، نگرش و تعیین اولویت‌های ذهنی با بزرگ‌کردن بعضی از رویدادها دارند، امروز شاهد محکمی برای تاثیر عکس این جریان‌سازی خبری در کشورمان به وجود آمده است که البته تنها نمونه نیز نیست.

رکورد قبلی در دست که بود؟

نکته قابل توجه این است که تا پیش از این، رکورد پربازدیدترین توئیت در توئیتر فارسی در اختیار کاربری با آی‌دی «نرگسفی» بود که در توئیتی با ۱۷.۴ میلیون بازدید پرسیده بود: «بیشترین ارتباطتون با یه سلبریتی چی بوده؟» اگرچه مشاهده تعداد بازدید توئیت‌ها از ابتدای دی‌ماه سال ۱۴۰۱ برای عموم کاربران ممکن شده است و اطلاعاتی از بازدید توئیت‌های پیش از این تاریخ وجود ندارد، اما بعید بنظر می‌رسد که تا پیش از این هیچ توئیتی در توئیتر فارسی به این رکورد دست یافته باشد.