ناگفته‌های مهم روحانی از عملکرد دولتش در مهار کرونا و خرید واکسن
۶۰ میلیون دوز واکسن از روسیه خریدیم اما عملاً چند میلیون دوز بیشتر به ما ندادند
حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی، رئیس جمهوری کشورمان در دولت های یازدهم و دوازدهم، در دیدار اعضای تحریریه روزنامه اعتماد که متن کامل آن در سالنامه نوروزی این روزنامه منتشر شده، درباره عملکرد دولت دوازدهم در مهار کرونا و مشکلات تأمین واکسن توضیحاتی ارائه کرد. متن پاسخ را به نقل از پایگاه اطلاع رسانی حسن روحانی، بخوانید:
در موضوع کرونا عملکرد ایران در مجموع بسیار خوب بود. قرار هم این نبود که من مسئول مقابله با کرونا شوم. قرار این بود که وزیر بهداشت، مسئول آن باشد اما در شورای عالی امنیت ملی تصویب شد که ریاست ستاد مقابله با کرونا به عهده رئیس‌جمهور باشد. با اینکه من خیلی موافق نبودم ولی بقیه رأی دادند، رهبری هم تأیید کردند. شاید کمتر کشوری بود که رئیس‌جمهور یا رئیس قوه مجریه خودش مستقیما مسئولیت مقابله با کرونا را به عهده گرفته باشد.
اولین بحث این بود که چه کار کنیم؟ اوضاع به‌هم ریخته کشور را چگونه اداره کنیم؟ از نظر حقوقی ستاد کرونا می‌توانست مصوبات لازم‌الاجرا داشته باشد (طبق مصوبه شورای عالی امنیت ملی)؛ یعنی اگر ستاد کرونا دستورالعملی مصوب می‌کرد برای همه لازم‌الاجرا بود. این هم اختیاری بود که شورای عالی امنیت ملی به ستاد مقابله با کرونا داده بود. اولین بحث این بود که همه جا را ببندیم. حتی ستاد کل نیروهای مسلح، قرارگاه امام رضا(ع) را برای مقابله با کرونا تشکیل داد که یکی از دستورالعمل‌هایش این بود برای سه هفته هیچ کس حق نداشت از خانه بیرون بیاید و مغازه‌ها بسته می‌شد.
من مصوبه را که دیدم همان‌جا رد و به آن‌ها ابلاغ کردم که شما حق چنین مصوبه‌ای ندارید. این را خدمت رهبری هم گزارش دادند که آقا فرموده بود در این مورد حق با رئیس‌جمهور است. حتی در ستاد گفتیم که هیچ کارخانه‌ای نباید تعطیل شود. این یکی از بحث‌های خیلی مهم بود. وزارت بهداشت خیلی موافق نبود، می‌گفتند باید بسته شوند. من می‌گفتم شما اگر همه کارخانه‌ها را ببندید، می‌دانید چه می‌شود؟! ماسک ندارید، سرم ندارید، مواد ضدعفونی و شوینده و سایر نیازمندی‌ها را ندارید، چه کار می‌خواهید بکنید؟ مقررات را اجرا کنید؛ در کارخانه‌ها رعایت پروتکل‌های بهداشتی را جدی بگیرید. اخیراً هم سخنگوی ستاد کرونا در دولت دوازدهم گفته که تصمیم رئیس‌جمهور درست بوده است. البته پیشنهاد من در ستاد ملی کرونا به تصویب رسید.
تمام کارخانه‌های ایران فعال بودند، منتها پروتکل‌های بهداشتی را به شدت رعایت می‌کردند. اتفاقاً کمترین تلفات را ما در کارخانه‌ها و مراکز تولیدی داشتیم چون همه مقررات را مراعات می‌کردند. کار هم پیش رفت و لذا ما مشکلی نداشتیم. در اروپا و کشورهای دیگر حتی برای دستمال کاغذی و ماسک هم مشکل پیدا کردند اما ما در ایران هیچ مشکلی نداشتیم و این اقلام فراوان بود. این هم به این دلیل بود که همه کارخانه‌ها کار می‌کردند. از طرف دیگر از دولت یازدهم ما فضای مجازی را توسعه داده بودیم و همین کمک کرد خیلی از کارها آنلاین انجام و حتی آموزش غیرحضوری شود.
در سال ۹۹ عده‌ای گفتند تابستان هوا که گرم شود کرونا تمام می‌شود. من صحبتی کردم و گفتم کرونا تمام نمی‌شود، حداقل ما تا آخر امسال با کرونا هستیم. خیلی‌ها این را باور نمی‌کردند. می‌گفتیم باید فکر واکسن باشیم. اول چینی‌ها بودند که واکسن کرونا را تولید کردند. ما وقتی به وزارت بهداشت برای خرید واکسن از چین گفتیم، آن‌ها قبول نکردند و گفتند مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی نیست. غیر از آمریکا که مدرنا و فایزر را آزمایش می‌کردند و ما منع خرید از آن‌ها داشتیم، روسیه هم به فناوری تولید واکسن کرونا رسید. وزارت بهداشت اصرار داشت که از سازمان بهداشت جهانی واکسن تهیه کنیم. با آن‌ها قرارداد بستیم. حدود ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن از سازمان بهداشت جهانی از طریق کواکس خریدیم؛ گرچه در انتقال پول هم به دلیل تحریم‌ها مشکل پیدا کردیم. علی‌رغم تردید وزارت بهداشت گفتم با روسیه قرارداد ببندید. ما که نمی‌توانیم همین‌طور دست روی دست بگذاریم و بگوییم این بد است، آن بد است، خب پس از کجا برویم واکسن بیاوریم؟
در داخل هم پنج، شش نهاد مدعی بودند ما واکسن می‌سازیم. من همه را جمع کردم، گفتم همه بروید بسازید، هرچه هم بودجه می‌خواهید به شما می‌دهیم. هیچ‌کدام از آن‌ها در یک زمان کوتاه موفق نشدند. همزمان با روسیه برای خرید واکسن اسپوتنیک قرارداد بستیم؛ حدود ۶۰ میلیون دوز واکسن خریدیم و اولین محموله واکسن که وارد کشور شد اسپوتنیک بود.
آقای مخبر اخیراً در جلسه خبرگان گفت بعد از آنکه مقام معظم رهبری واکسن برکت را دریافت کردند، دنیا به ما واکسن داد، قبلش کسی یک واکسن هم به ما نداد. چهارم تیر ۱۴۰۰ رهبری واکسن کووبرکت را دریافت کردند. ما دی‌ماه ۱۳۹۹ واکسن اسپوتنیک خریداری کردیم. اشکال اسپوتنیک این بود که دوز اول با دوم فرق می‌کرد، یعنی باید دوزها را جداگانه می‌خریدیم. برنامه‌ریزی کردیم که اول کادر درمان واکسن بزنند. پانصد هزار واکسن اولیه‌ای که وارد شد را در بهمن ۹۹ به کادر درمان تزریق کردیم. بعد هم جدول زمان‌بندی تزریق واکسن را بر اساس سن اعلام کردیم.
ما ۶۰ میلیون دوز واکسن از روسیه خریدیم که البته عملاً چند میلیون دوز بیشتر به ما ندادند. از چین، هند و بلژیک واکسن خریدیم. بعد با کوبا قرارداد واکسن پاستوکووک را بستیم. مجموعاً تا پایان دولت دوازدهم قرارداد ۱۲۰ میلیون دوز غیر از آن ۶۰ میلیون دوز از روسیه بسته شد. بعد مواجه شدیم با اعتراض به قرارداد خرید واکسن. در مجلس یکی از نمایندگان اطلاعیه داد که مردم واکسن چینی نزنند. حتی سازمان نظام پزشکی هم گفت واکسن‌هایی که این‌ها می‌خرند استاندارد نیست. اتفاقاً برای خرید واکسن کرونا بیشترین ایستادگی را دولت کرد؛ ضمن اینکه در ستاد کرونا بعضی با نظر من مخالفت کردند، گفتند برای چه شما واکسن می‌خرید؟ آقای مخبر گفته که من ۵۰ میلیون دوز واکسن تولید می‌کنم. گفتم ما که نمی‌توانیم معطل بمانیم. ۱۸۰ میلیون دوز واکسن نیاز داریم. ما خرید را انجام دادیم و گفتیم که بخشی از تزریق به عهده دولت بعد باشد.
عمران‌خان نخست‌وزیر وقت پاکستان به من زنگ زد و گفت که من غصه شما را می‌خورم. گفتم برای چه؟ گفت با این تحریم، گرفتار کرونا هستید. ما تحریم نیستیم نمی‌دانیم چه کنیم، شما چطور با تحریم دارید کار می‌کنید؟
به نظر من مقابله با کرونا یکی از افتخارات ایران بود، حتماً نقص هم داشته‌ایم. طبیعی است کار بزرگ به هر حال نقص هم دارد ولی در مجموع خوب بود. مقام معظم رهبری، علما و مردم حمایت کردند؛ چون عده‌ای با واکسن مخالف بودند، عده‌ای با ماسک هم مخالف بودند. فداکاری و ایثار و ازجان‌گذشتگی کادر درمان مثال‌زدنی بود. در کرونا کشور نسبتاً خوب اداره شد؛ کسی معطل تخت بیمارستانی نبود. ما ۹۰ هزار تخت بیمارستانی را رساندیم به ۱۳۶ هزار تخت. ۵۰ درصد تخت در تاریخ ایران در دوره ما اضافه شد، آن ۹۰ هزار تخت را هم بازسازی کردیم. ضمن اینکه ۱۳ هزار تخت بیمارستانی هم آماده افتتاح تحویل دولت سیزدهم دادیم.
