روزهای سخت شرط‌بندها در استانبول
با استرداد یک چهره مشهور اینستاگرامی دیگر به ایران به نظر می‌رسد ترکیه دیگر بهشت امن شرط‌بندی نیست.
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی| محمد کاظم‌تاش، معروف به «مسعود ترکیبی» یا «عمو مسعود» دیروز «از طریق مرز هوایی فرودگاه امام خمینی به کشور مسترد و در اختیار مرجع قضائی قرار گرفت.» این خبر را دیروز رئیس پلیس بین‌الملل کشور اعلام کرد و او را صاحب یکی از سایت‌های قمار و شرط‌بندی در فضای مجازی معرفی کرد که «با کمک همدستانش...افراد جوان را برای استفاده در شغل‌های کاذب و مدل شدن فریب داده بود» و به این شکل یکی از سرپل‌های قاچاق انسان بوده است.
این مقام انتظامی اتهام او را «کلاهبرداری، پولشویی و دایر کردن مراکز قمار به صورت سازمان یافته» اعلام کرد. در مورد دلیل لقب او یعنی ترکیبی نیز گفته شده: عمده دلیل شهرت او ترکیب مواد غذایی و مواد دیگر با یکدیگر و خوردن آن در فضای اینستاگرام بوده است. آقای کاظم تاش در اینستاگرام بیش از دو میلیون نفر دنبال‌کننده داشت.
خبر استرداد او، در حالی منتشر شده که گفته شده در دو روز اخیر «داود غفاری»، معروف به داود هزینه و نیز «امید علاقی» که گفته می‌شود مدیر سایت قمار معرفی شده از سوی شادمهر عقیلی است نیز بازداشت شدند و تابعیت ترکیه «سعدالله امیرشقاقی» که او را پدرخوانده سایت‌های قمار در ترکیه می‌دانند نیز لغو شده و برخی این موضوع را مقدمه استرداد او به ایران می‌دانند.
از سوی دیگر در تیر ماه ۱۳۹۹ «وحید خزایی» و در آذر همین امسال «امیر تتلو» به ایران بازگشته و دستگیر شده‌اند و در آذر ۹۹ نیز «میلاد حاتمی» در ترکیه بازداشت شده و به ایران مسترد شده است.
رخدادهای جدید
یک: به غیر از ماجرای مسعود ترکیبی که گفتیم، دو روز پیش، روزنامه جام‌جم در گزارشی نوشت: سعدالله امیر شقاقی که به پدرخوانده سایت‌های شرط‌بندی معروف شده، به دلیل طرح اتهامات سنگین از سوی دولت ترکیه سلب تابعیت شد.
این خبری است که البته فقط برخی رسانه‌های ترکیه (و نه مراجع رسمی مهاجرتی در این کشور) آن را منتشر و گمانه‌زنی درباره استرداد او به ایران را مطرح کرده‌اند. در این گزارش آمده بود که او و پسرش با نام فرشید امیرشقاقی (معروف به مونتیگو در اینستاگرام) به عنوان دو نفر از سرشاخه های مافیای شرط بندی اینترنتی مطرح هستند و اغلب چهره‌های اینستاگرام بعد از ترک ایران در ترکیه جذب شبکه او شده و نقش تبلیغ‌کننده برای سایت‌های شرط‌بندی‌اش را ایفا می‌کنند.
دو: هم‌چنین در دو روز گذشته محمد جرجندی، فردی که با سایتی به نام وب‌آموز سال‌هاست در حوزه مبارزه با جرایم رایانه‌ای فعال است؛ در خبری با بیان اینکه «مدتی است دولت ترکیه درحال اجرای بازداشت افرادی است که اعلان اینترپل دارند» نوشته بود: داوود غفاری با نام شناخته شده داوود هزینه، از گردانندگان سایت قمار غیرقانونی که تحت تعقیب اینترپل از سمت ایران بود؛ در ترکیه بازداشت شد.
سه: یک روز پیش از آن هم جرجندی نوشته بود: وزیر کشور ترکیه از اجرای عملیات اینترپل با اسم قفس ۳۰ در استانبول خبر داد که درجریان آن ۱۰ متهم که از کشورهای ایران، کره جنوبی، سوریه، چین، ازبکستان و سوئیس تحت تعقیب بودند و برایشان اعلان قرمز اینترپل صادر شده بود، دستگیر شدند.
پریا قاسمی، امید علاقی، رضا فخر عطار و اردیس مرادی که یکی از آنان یعنی امید علاقی که جرجندی می‌گوید مسئول سایت قمار معرفی شده از سوی شادمهر عقیلی است، با اتهام پولشویی و بقیه به اتهام کلاهبرداری بازداشت شدند.
چهار: حدود 10روز پیش هم در آنتالیا گفته شد که ۱۸ نفر از افرادی که برای آن‌ها اعلان اینترپل صادر شده بود بازداشت شدند که ۲ نفر از آنان ایرانی بودند. نام و اتهامات این دو فرد مشخص نبود.
در ترکیه چه اتفاقی رخ داده است؟
سوال اینجاست که آیا اتفاق جدیدی در روابط بین ایران و پلیس بین‌الملل یا همان اینترپل افتاده که شاهد این استردادها هستیم؟ آیا این موضوع با FATF مرتبط است یا سفر رئیسی به ترکیه باعث شده این افراد که از چهره‌های قدیمی فعال در عرصه شرط‌بندی هستند به ایران بازگردانده شوند؟
یک: برای پاسخ به این سوال ابتدا باید ببینیم متهمان و مجرمان از فرآیند اینترپل به ایران آمده‌اند یا نه. چرا؟ چون همان طور که گفتیم وحید خزایی و امیرحسین مقصودلو، اساسا به دلیل تحت تعقیب بودن بین‌المللی، در ترکیه دستگیر نشدند بلکه خود (خزایی از طریق مرز هوایی امام خمینی و تتلو از طریق مرز زمینی بازرگان) به ایران بازگشتند.
امسال در دو مورد دیگر نیز این اتفاق افتاده است. ۱۴ شهریور و ۹ مهر امسال اعلام شده که دو متهم به کلاهبرداری، هر دو به مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان، اولی در حوزه خودرو و دومی در حوزه املاک، در هنگام ورود به کشور (از مبدایی نامعلوم اما هر دو در مرز هوایی فرودگاه امام) بازداشت شدند. این موارد از نظر حقوقی استرداد محسوب نمی‌شود.
دو: از سوی دیگر باید آمار میزان استرداد مجرمان در سال جاری را با سال‌های قبل مقایسه کنیم. پس از جست‌وجوهای فراوان آمار استرداد در شش ماهه اول سال ۱۳۹۵ را پیدا کردیم که ۱۷ مورد بوده است. این در حالی است که امسال، به شرح جدولی که در این گزارش وجود دارد، تا اینجای کار، ۱۰ متهم به ایران مسترد شدند. بنابراین می‌توان گفت که طبق اخبار رسمی میزان استرداد مجرمان و متهمان در کشور افزایش پیدا نکرده است.
سه: از سوی دیگر در میان فرضیات، فرضیه FATF وجود دارد که اساسا گمراه‌کننده است. چون اتفاقی در روابط بین ایران و FATF نیفتاده که بخواهد مبنایی برای استرداد مجرمان باشد. خبری که اخیرا در این زمینه اعلام شد، همان طور که در گزارش مفصل روزنامه ما در روز دوم بهمن آمده بود، به نوعی مصداق این ضرب‌المثل بود که روغن ریخته را نذر امامزاده می‌کنند.
خلاصه داستان هم اینکه طبق برجام، محدودیت‌های نظامی ایران بر اساس قطعنامه‌های شورای امنیت، در مهر امسال به پایان می‌رسید و FATF اخیرا گفته دیگر این محدودیت‌ها را، که اساسا دیگر وجود نداشته، اجرا نخواهد کرد. دولت هم این موضوع را به عنوان یک دستاورد اعلام کرد. مشکل اصلی ایران با FATF بر سر پولشویی و اتهام تامین مالی تروریسم و دو کنوانسیون مرتبط است و حل نشده است و افقی هم برای حل شدن آن وجود ندارد.
چهار: بنابراین احتمالا فرضیه درست این است که ترکیه در حال همکاری بیشتر است. حال سوال این است که همکاری ترکیه با ایران بیشتر شده یا اینترپل؟ ممکن است این افزایش همکاری با اینترپل باشد کما اینکه در عملیات‌های اخیر پلیس ترکیه افرادی از تابعیت‌های دیگر نیز که برایشان اعلان اینترپل صادر شده بود بازداشت شدند.
از سوی دیگر ممکن هم هست که ترکیه برای پاکسازی جامعه خود از متخلفان ایرانی یا در برابر امتیازی که از ایران گرفته یا خواهد گرفت همکاری خود را افزایش داده باشد. بنابراین هرچند اطلاعات دقیقی از انگیزه ترکیه نداریم ولی به نظر می‌رسد که ماجرا مربوط به این کشور است و نه مسایلی مثل افزایش تعامل ایران و اینترپل یا FATF.
مخصوصا وقتی عملکرد برخی دیگر از افرادی را می‌بینیم که با این تیم قمار در ارتباط بودند و در سال‌های اخیر از ترکیه رفتند. مثلا ساشا سبحانی یا پویان مختاری. نتیجه اینکه به هر دلیلی دولت ترکیه تصمیم گرفته بهشت امن این افراد نباشد. آیا به این ترتیب ماجرای شرط بندی و سایت‌های بت تمام خواهد شد یا آن‌ها جای دیگری برای خود پیدا خواهند کرد؟
آخرین وضعیت میلاد حاتمی
سخنگوی قوه قضاییه دیروز در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت میلاد حاتمی گفت: این پرونده در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب مورد رسیدگی دقیق واقع شده است و منتج به صدور رای شده است. در تاریخ ۲۹ مهرماه سال ۱۴۰۲ و پس از اعمال تشریفاتی قانونی با فرجام خواهی، پرونده به یکی از شعب دیوان عالی ارجاع شد.
اتهامات او از جمله افساد فی‌الارض از طریق اشاعه فساد گسترده و اخلال در نظام پولی و ارزی کشور از طریق خروج مبالغ مالی کشور و پولشویی و دایر کردن مرکز قمار و تشویق به فساد در فضای مجازی است و قطعا با دقت و توجه کامل رسیدگی می‌شود و پس از قطعیت اطلاع رسانی می‌شود.
