چرا برای پیروزی طالبان، در پاکستان شیرینی پخش میکنند؟
روزنامه هفت صبح | در حالی که طالبان افغانستان را درنوردیده و به پیروزی رسیده است، برخی از پاکستانیها آن را دلیلی برای جشن و پایکوبی میبینند. سازمانهای اسلامگرا در تعدادی از شهرهای پاکستان بین مردم محلی شیرینی پخش کردند. در رسانههای اجتماعی، برخی از مردم به دلیل شکست تلاشهای ایالات متحده در افغانستان و پروژه ملتسازی در همسایگی پاکستان، سر و صدا ایجاد کردند.
واشنگتن پست در گزارشی نوشت: رئوف حسن، دستیار ویژه عمران خان، نخست وزیر پاکستان با تمسخر ارزیابی کارشناسان غربی در مورد جنوب آسیا در توئیتی نوشت: در حال حاضر افغانستان شاهد یک انتقال تقریباً آرام از دولت فاسد غنی به طالبان است. وی افزود: راه حلی که ایالات متحده برای افغانستان تدوین کرده بود کارآیی نداشت و فروریخت.
در حال حاضر، دولت عمران خان از به رسمیت شناختن سرداران جدید طالبان به عنوان دولت قانونی در کابل خودداری کرده است. به گفته رئوف حسن، نخست وزیر که از مخالفان جدی «جنگ علیه تروریسم» آمریکا در منطقه بوده و آن را عامل ایجاد شورش طالبان پاکستانی میداند، بر اهمیت تلاش همه طرفها برای دستیابی به راه حل سیاسی فراگیر تاکید دارد.
او و متحدانش پاکستان را قربانی چرخه ناآرامیها و درگیریهای منطقهای میدانند که با مداخلات قدرتهای خارجی مانند ایالات متحده تشدید شده است. معید یوسف، مشاور امنیت ملی این کشور در مصاحبهای در این ماه گفت: ما تحت هیچ شرایطی نمیتوانیم همچنان شاهد بیثباتی طولانی مدتی باشیم که در گذشته باعث نفوذ به پاکستان شده است. کشور ما ۴۰ سال از این موضوع رنج برده است.
پیوند ناگسستنی طالبان و پاکستان
شورش طولانی طالبان و سلطه سریع آن بر افغانستان، با پاکستان پیوندی ناگسستنی دارد. واقعیت این است که اسلام آباد به عنوان بخشی از تلاش منطقهای خود در راستای برخورداری از عمق استراتژیک طی بیشتر از نیم قرن عناصر مبارز را در افغانستان پرورش داد. طی سالهای گذشته، گروههای متصل به طالبان روابط لجستیکی و تاکتیکی گستردهای را با سازمانهای پاکستانی حفظ کردند.
این در حالی است که بسیاری از جنگجویان این گروهها در دو طرف مرز، وابستگیهای قومی و قبیلهای با یکدیگر دارند. همین شبکهها احتمالاً اسامه بن لادن، بنیانگذار تروریستهای القاعده را قادر ساخت تا در نزدیکی آکادمی نظامی پاکستان پناه بگیرد.برای متحدان طالبان در تشکیلات پاکستان، درخواست این گروه مسلح برای حمایت، سیاسی و تاکتیکی بود، حتی اگر پاکستان به عنوان متحد اصلی ایالات متحده در طول حمله واشنگتن به افغانستان و پس از آن عمل کرده باشد.
فایننشال تایمز خاطرنشان کرد: برخی طرفدار ایدئولوژی افراطی اسلامگرایان هستند، در حالی که برخی دیگر آن را یک دارایی ضروری برای مقابله با هند میدانند. رهبران طالبان در پاکستان زندگی و تجارت کردهاند و جنگجویان زخمی در بیمارستانهای این کشور تحت درمان قرار گرفتهاند. بر اساس گزارش اخیر موسسه صلح ایالات متحده شبکه حقانی وابسته به طالبان رابطه نزدیکی با آی اس آی دارد.این مدتهاست که یک راز آشکار است.
حمید گل، رئیس سابق آی اس آی در تلویزیون در سال ۲۰۱۴ گفت: «در تاریخ اعلام میشود که آی اس آی با کمک آمریکا اتحاد جماهیر شوروی را در افغانستان شکست داد.» احتمالاً در تاریخ این موضوع هم قید خواهد شد که آی اس آی با کمک آمریکا، آمریکا را شکست داد.
اکنون کاربران رسانههای اجتماعی خواستار اقدامات بینالمللی شدیدتر علیه پاکستان هستند.
کریستین فایر در فارین پالیسی این هفته نوشت: بدون حمایت اطلاعاتی و نظامی پاکستان از طالبان، این گروه بیشتر یک مزاحم بود تا اینکه یک نیروی مبارز موثر به شمار برود. ایالات متحده از انجام کاری که میتوانست مدتها پیش انجام دهد، سر باز زده است. واشنگتن باید تحریمهای هدفمند علیه کسانی که در دولت پاکستان از شبه نظامیان اسلام گرا حمایت میکنند، اعمال میکرد.
برعکس، ایالات متحده از دولت عمران خان برای تسهیل گفتوگو با طالبان استفاده کرد. پاکستان تحت فشار دولت ترامپ، عبدالغنی برادر را در سال ۲۰۱۸ از زندان آزاد کرد تا بتواند در مذاکرات صلح که در دوحه، پایتخت قطر برگزار شد، شرکت کند. وی یک شخصیت سیاسی است که احتمالاً در رأس دولت آینده تحت رهبری طالبان قرار خواهد داشت. خان در ماه ژوئن در روزنامه واشنگتن پست استدلال کرد که او و دولتش فشارهای دیپلماتیک واقعی را برای آوردن طالبان افغان به میز مذاکره انجام دادهاند.
وی همچنین از دولت غنی خواست تا انعطاف پذیری بیشتری در مذاکرات نشان دهد.منتقدان استدلال میکنند که این مذاکرات به عنوان مانعی برای پیشرفت مداوم طالبان در افغانستان عمل میکرد و این جناح فوق محافظه کار هرگز علاقهای به حفظ جمهوری مشروطهای که ایالات متحده در کابل به دنبال تحکیم آن بود، نداشت. این امر پیامدهایی برای پاکستان نیز دارد.
حمید میر، روزنامه نگار پاکستانی در روزنامه واشنگتن پست نوشت: سلطه نظامیان طالبان بر کابل نقض توافقنامه صلحی است که طالبان افغانستان و ایالات متحده در دوحه سال گذشته امضا کردند؛ بنابراین این توافق اساساً مرده است. وی افزود: اکنون ما با بلاتکلیفی در منطقه روبهرو هستیم، وضعیتی که شاید بیشتر از هر قدرت منطقهای بر پاکستان تأثیر بگذارد.