محمدعلی فردین؛ از کشتی تا بازیگری و خانه‌نشینی
روزنامه هفت صبح، آرش خوشخو | محمدعلی فردین از مهم‌ترین چهره‌های فرهنگ عامه ایران در دهه۴۰ است. کشتی‌گیر خوش‌چهره وزن ششم که یک نقره جهانی از مسابقات ۱۹۵۴ در کارنامه خود داشت و چند مقام کشوری. بچه محله خیابان ری و شهباز. در ۱۹سالگی با دختری ۱۸ساله(مهری خمارلو) ازدواج کرده بود؛ازدواجی که ۵۰سال به طول انجامید اما فرازونشیب‌های خاص خود را داشت.
فردین ورزشکاری حرفه‌ای و باهوش بود که دستی هم در خطاطی داشت.بین سال‌های ۱۳۳۳ تا ۱۳۳۷ عضو تیم ملی بود و چهره و قدو قامتش در کنار غلامرضا تختی که او هم بچه ناف تهران بود شکل و شمایلی مردانه و زیبا به تیم ملی کشتی بخشیده بود.روایت است که او در ملاقات تیم ملی کشتی با محمدرضا پهلوی صراحتا از مشکلات مالی کشتی‌گیرها می‌گوید و موجب می‌شود بخشی از اراضی نارمک به قهرمانان کشتی تخصیص داده شود.
او در سال ۱۳۳۷ از کشتی خداحافظی کرد. در حالی که تنها ۲۸سال داشت.روایت است وقتی می‌خواست همراه با همسر و فرزندش وارد سینما شود تا یک فیلم وسترن ببیند منصور کوشان کارگردان و تهیه‌کننده قدیمی او را می‌بیند و به او پیشنهاد بازی در سینما را می‌دهد.در سال ۱۳۳۸٫ فردین قبول می‌کند و قرارومدارها از همان ابتدا گذاشته می‌شود. چنگیز جلیلوند صدایش را دوبله می‌کند و ایرج روی چهره‌اش آواز می‌خواند.
ایرن بازیگر زن مقابل فردین در اولین فیلم او یعنی فیلم چشمه آب حیات می‌گوید: «یک پلان را بارها و بارها تکرار کردم، چون فردین به دلیل کم‌رویی و خجالت نمی‌توانست آن را بازی کند.»با فریاد نیمه شب و آقای قرن بیستم فردین در سینمای بدون ستاره یا حداقل کم ستاره آن سال‌ها به چهره‌ای محبوب بدل می‌شود.با گنج قارون در سال ۱۳۴۴ فردین محبوب‌ترین مرد حوزه ورزش و سینما شد.
فیلمی که در ایران آن دوران سه میلیون تماشاگر را به سینماها کشاند و آن هم اکثرا از اهالی جنوب شهر. سینمای نیمه جان ایران با موفقیت گنج قارون جانی دوباره می‌گیرد و فردین به شمایل رویایی مردانه بدل می‌شود. یک بازیگر کاملا متوسط اما با لبخندی شفاف و سخاوتمندانه و اصول اخلاقی ساده و قدرت بدنی بالا و با ترکیب معرفت و لوطی‌گری و عشق‌ورزی و بی‌توجه به مال و منال دنیا و خب در دنیای واقعی پول و ثروت به سوی فردین سرازیر می‌شود.
در آن سال‌ها تنها رقیب او به لحاظ شهرت و محبوبیت تختی بود که خب افتخارات بسیار بیشتری در کشتی به دست آورده بود و به لحاظ رفتار و اخلاق ، تهرانی‌ها دیوانه‌وار او را می‌پرستیدند. رابطه این دو نفر بسیار خوب بود. تختی در دهه۴۰ اغلب تنها به خانه مجلل فردین سر می‌زد و با او دردل می‌کرد. او مشکلات زندگی مشترکش را با فردین و همسرش در میان می‌گذاشت و حتی قصدش برای خودکشی را و فردین هم همیشه از همجواری تختی با سیاسیون شکایت داشت.تختی از طریق فردین با ناصر ملک‌مطیعی هم‌رفیق شد اما هیچوقت وارد عرصه بازیگری نشد.
شهرت فردین با سلطان قلب‌ها تشدید هم شد و ترانه مشهوری که انوشیروان روحانی برای این فیلم ساخت آن را به یکی از موفق‌ترین آثار سینمای دهه۴۰ در عرصه جذب تماشاگر بدل ساخت. او در دهه ۴۰ تا اوایل دهه۵۰ به طور متوسط سالی پنج فیلم بازی می‌کند. در این سال‌ها دیگر عارف روی چهره او آواز می‌خواند و با فروزان و ایرن و پوری بنایی و مرجان و آذر شیوا و لیلی و هاله و دلارام و خیل ستارگان عموما بی‌پروای زن در آن سال‌ها همبازی می‌شود.
در سن۳۰ تا ۴۰سالگی و در اوج درخشش مردانه‌اش و خب هرطور شده زندگی خانوادگی‌اش را از گزند حال‌وهوای سینما دورنگه می‌دارد اما شایعات بی‌پایان بودند.پسر فردین در گفت‌وگویی از ناملایمات خانوادگی در خانه فردین خبر داده و رنجی که همسر فردین از شایعات مختلف در مجلات و روزنامه‌ها تحمل می‌کرده.
فردین در دهه۵۰ تحت‌الشعاع شهرت و محبوبیت بهروز وثوقی قرار می‌گیرد (که بازیگر بسیار بهتری بود) و چهره‌های تازه نفسی مثل ایرج قادری در سینمای اصل فیلمفارسی. او در این دهه تا سال ۵۳ بسیار پرکار است اما کم‌کم فیلم‌هایش و استقبال مردم کم می‌شوند.بابا شمل را با حاتمی کار می‌کند و غزل را با کیمیایی. او که در سال ۵۷ برای دیدار با پسرش به آمریکا رفته بود، یک ماه پس از پیروزی انقلاب به ایران باز می‌گردد.
او مالک سه سینما بود و یک مغازه فرش فروشی هم در میدان ونک داشت. سال ۶۱ با فیلم برزخی‌ها به عرصه سینما باز می‌گردد اما محسن مخملباف بلوایی به پا می‌کند تا از حضور فردین و ملک مطیعی در سینمای پس از انقلاب جلوگیری کند. سید‌محمد بهشتی همه کاره سینمای ایران در آن سال‌ها به خواسته مخملباف تن می‌دهد.
این در حالی است که فردین خود می‌گوید روزی در پمپ بنزین ولنجک به شکل اتفاقی با اتومبیل حامل سید احمد خمینی مواجه می‌شود و سید احمد خمینی صراحتا به فردین می‌گوید که در بیت امام مخالفتی با حضور او در سینما وجود ندارد. هرچه هست فردین تلخ و سرخورده خانه‌نشین می‌شود.کسی به جز دوستان نزدیکش خبری از او ندارند. در سال ۱۳۷۷ طالقانی رئیس فدراسیون کشتی او را با اصرار به مسابقات جهانی که در تهران برگزار می‌شده می‌برد.
اعلام حضور او در ورزشگاه ولوله‌ای ایجاد می‌کند. مردم برای دیدن ستاره قدیمی خود هجوم می‌آورند و در نهایت محافظین حجت‌الاسلام ناطق نوری که همزمان در سالن بوده فردین را به بیرون از ورزشگاه هدایت می‌کنند. فردین در سال ۱۳۷۸ و در سن ۶۹سالگی براثر سکته قلبی فوت می‌کند.بیش از ۳۰هزار نفر در تشییع جنازه او شرکت می‌کنند.
