تکلیفمان با ویروس مرموز چیست؟
روزنامه هفت صبح | «کرونا خیلی ویروس ناشناخته و مرموزی است»؛ این جملهای است که بارها از زبان متخصصان و مسئولان مختلف شنیدهایم، شاید به همین دلیل هم هر روز اطلاعات و خبرهای متناقضی در مورد باید و نبایدهای مقابله و برخورد با آن میشنویم. چند مورد معروف این تناقضها را مرور میکنیم.
*** در اهمیت یا بیفایدگی ماسک
اوایل شیوع ویروس کرونا اعلام میشد که زدن یا نزدن ماسک چندان فایدهای ندارد. عدهای دلیل بیفایده بودن استفاده از ماسک را اندازه ویروس کرونا اعلام میکردند و میگفتند جناب ویروس چنان ریز است که از ماسکهای معمولی رد میشود و اگر نمیتوانید از ماسکهای خیلی پیشرفته استفاده کنید دیگر خیلی به خودتان زحمت ندهید. کمی بعد اعلام شد که زدن ماسک برای افراد مبتلا ضروری است و تا اندازهای محدوده انتقال را کوچک میکند اما کسانی که علامتی ندارند مهم نیست که ماسک بزنند یا نه.
تمام این حرفها هم از سوی سازمان بهداشت جهانی اعلام میشد اما همین سازمان مدتی پیش اعلام کرد که اگر همه ماسک بزنند سرعت و شانس ابتلا تا ۸۰درصد کاهش پیدا میکند. همین سازمان نزدیک به دو ماه پیش اعلام کرد که اگر ماسک پزشکی و مخصوص ندارید حتی از ماسکهای پارچهای دستدوز و شال استفاده کنید بهتر از این است که هیچ پوششی روی دهان و بینیتان نداشته باشید.
*** اختلاف بر سر خوراکیها و حیوانات
یکی دیگر از حرفهای متناقضی که مردم در سراسر جهان بارها شنیدهاند احتمال انتقال ویروس با خوراکیها و حیوانات خانگی است. اوایل اعلام میشد که در مصرف خوراکیها مخصوصا خوراکیهای سرد نهایت دقت به عمل بیاید اما کمی بعد اعلام شد که ابتلا به کرونا از طریق ورود ویروس به سیستم تنفسی است و با خوردن خوراکیها اتفاقی نمیافتد اما ممکن است ما با دست زدن به خوراکیهایی با سطح آلوده ویروس را وارد دستگاه تنفسیمان کنیم.
هنوز تکلیف مردم با این مورد مشخص نیست و به نظر میرسد باید همان سیاست احتیاط را در پیش گرفت. این موضوع در مورد حیوانات خانگی هم صدق میکند، احتمالا بیلبوردهایی را که در ابتلای شیوع کرونا در ایران نصب شدند خاطرتان هست که در آنها مردم را از تماس با حیوانات برحذر میداشتند اما کمی بعد اعلام شد که موردی از ابتلای حیوانات شهری و روستایی به این ویروس گزارش نشده است. دوباره مدتی است که گفته میشود چون ویروس مدتی در سطح زمین و خاک باقی میماند و ممکن است از طریق حیواناتی که از خانه خارج میشوند به داخل خانه آورده شود باز هم باید احتیاط کرد.
*** هواپیما، امن یا پر خطر؟
وقتی پروازهای داخلی و بینالمللی از سر گرفته شدند، حرفهای متناقضی درباره میزان خطرناک بودن محیط هواپیما زده شد مثلا عدهای در اعتراض به رعایت نشدن فاصلهگذاری اجتماعی در هواپیما گفتند که چون سیستم تهویه هواپیما هوا را داخل آن کاملا به جریان میاندازد دیگر چندان فرقی نمیکند که چقدر با هم فاصله داشته باشید، به هر حال احتمال ابتلا زیاد است، حداقل ماسک بزنید.
اما همین چند روز پیش انجمن جهانی حمل و نقل هوایی (IATA) اعلام کرد که تحقیقات مفصلی در زمینه حمل و نقل هوایی و بیماریهای واگیردار انجام داده و به این نتیجه رسیده که احتمال ابتلای مسافران هواپیما بیش از افراد حاضر در سایر فضاهای بسته نیست. این انجمن گفت که «صافیهای قدرتمند ذرات هوا، بیش از ۹۹.۹ درصد از میکروبهای هوا را تصفیه میکنند و در هواپیماهای جدید، نیمی از هوایی که سامانه تهویه هوا به درون کابین میدمد هوای تصفیهشده درون کابین و نیم دیگر آن هوای تازه است.»
*** کورتن بزنیم یا نه؟
در مورد استفاده از کورتن مخصوصا انواع تزریقی آن شاید بیشتر از اینکه حرفهای متناقضی زده شود، اطلاعات ناقص به مردم و حتی پزشکان عادی داده شد. وقتی اعلام شد که واکنشهای خود ایمنی در بدتر شدن حال مبتلاها تاثیر دارد و میتوان با تجویز کورتن مانع از رفتار شورشی دستگاه ایمنی علیه خود بدن شد، خیلی از مردم فکر کردند که حالا چه ایرادی دارد بروند یک عدد آمپول دگزامتازون که بعضا بدون نسخه هم داده میشود، بزنند در حالی که بعدتر شفاف سازی شد که این تجویز صرفا برای مراحل حاد بیماری است، جایی که سیستم ایمنی به ریهها حمله میکند و اتفاقا با تضعیف سیستم ایمنی در بدن افرادی که هنوز مبتلا نشدهاند میتواند ریسک ابتلای آنها را افزایش دهد یا بیماری را برایشان سختتر کند.
*** آبریزش بینی، مثبت یا منفی؟
تا همین اواخر اردیبهشت ماه گفته میشد که آبریزش بینی جزو علائم کرونا نیست و حتی امتیاز منفی دارد یعنی اگر بیماریتان همراه با آبریزش بینی است احتمال اینکه کرونا داشته باشید خیلی کم است و حتما سرما خوردهاید اما حالا سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که در مواردی آبریزش بینی هم میتواند از علائم ابتلا به کرونا باشد. کم کم حتی پای نشانههای گوارشی مانند تهوع، اسهال و بیاشتهایی هم به ماجرا باز شده است.