تصمیم عجیب جلیل سامان درباره فصل دوم زیرخاکی
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون | جلیل سامان بعد از ساخت دو سریال موفق «ارمغان تاریکی» و «پروانه» بارها مورد تمجید مدیران تلویزیون قرار گرفت، اما بعد از ساخت سریال «نفس»، رویه‌اش را تغییر داد. او بعد از نیمه‌کاره رها کردن سریال «نفس»، «زیرخاکی» را ساخت.
«زیرخاکی» هم نیمه‌کاره ماند و قرار شد فصل دومش را به زودی کلید بزند. حالا مجددا اعلام کرده که نمی‌خواهد فصل دوم «زیرخاکی» را هم بسازد. حالا سوال اینجاست که چرا بعضی کارگردان‌ها گمان می‌کنند طلبکار هستند و هروقت دلشان بخواهد می‌توانند پروژه‌ای را پیش ببرند و هروقت نخواهند از آن انصراف دهند؟
*** ماجرا چه بود؟
هفته پیش اعلام شد فصل دوم «زیرخاکی» به زودی کلید می‌خورد، اما هنوز چند روز نگذشته، جلیل سامان در صفحه اینستاگرامش نوشت به‌خاطر سانسورهایی که در بازپخش «زیرخاکی» روی آن اعمال شده، از ساخت فصل دوم آن انصراف می‌دهد. دیروز رضا نصیری‌نیا، تهیه‌کننده این سریال، یادداشتی منتشر کرده و در آن توضیح داده که سانسور این سریال در بازپخش باعث رنجش خاطر سامان شده
و واکنش روز گذشته این کارگردان هم نشان‌دهنده دلسردی او نسبت به ادامه مسیر و ساخت فصل دوم سریال است. بعد هم گفته این حذفیات مورد تایید مدیر شبکه یک نبوده و بر اساس اعمال سلیقه یکی از همکاران شبکه انجام شده است. نصیری‌نیا گفته فعلا در حال مذاکره با جلیل سامان هستم تا در تصمیم خود تجدیدنظر کرده و با جدیت همیشگی به کار خود ادامه دهد.
*** دلیل دوفصلی شدن نفس
جلیل سامان برای «ارمغان تاریکی» و «پروانه» بارها مورد تمجید مدیران تلویزیون قرار گرفت. سریال «نفس» با بهترین برآورد ساخته شد و در بهترین زمان (باکس بعد از افطار) روی آنتن رفت. درحالی‌که مخاطبان منتظر غافلگیری قسمت پایانی بودند، این سریال بدون اینکه به نتیجه‌ای برسد به پایان رسید و اعلام شد که باید منتظر فصل بعدی باشند؛ فصلی که دیگر هیچ‌وقت تولید نشد و هیچ‌کس هم دلیلش را نپرسید.
شاید تصمیم سامان برای ساخت فصل دوم سریال «نفس»، یک‌جورهایی مقاومت در برابر مدیران سیما بوده است. آنطور که شنیده می‌شود، مدیران مصر بوده‌اند که روزبه، شخصیت منافق داستان باید در پایان سریال بمیرد. سامان هم در ادامه این اصرارها پیشنهاد داده است که روزبه نمیرد تا در فصل بعدی سرنوشتش مشخص شود. درواقع مدیران تلویزیون در این زمینه هم با او همراهی کردند، اما نهایتا هیچ‌وقت خبری از فصل دوم نشد.
*** چرا زیرخاکی را ساختی؟
واقعا برای سریال‌سازی در تلویزیون هیچ قانون و تعهدی وجود ندارد که یک کارگردان بتواند سریالش را نیمه‌کاره تمام کند و سراغ ساخت سریال دیگری برود و سریال دومش را هم نصفه‌‌ونیمه بگذارد؟ درست است که شاید به‌خاطر مشکلات کرونا امکان ساخت ادامه «زیرخاکی» وجود نداشت، اما به‌هرحال متعهد بود سریال را به پایان برساند.
اصلا قانون و تعهد به کنار، سامان اگر با تلویزیون مشکل دارد، چرا مدام با این رسانه کار می‌کند؟ سامان بعد از نفس، ظاهرا به‌خاطر عدم پرداخت دستمزدهای فصل اول از تلویزیون شکایت داشت و یکی از دلایلش برای نساختن ادامه سریال هم همین بود. اما بااین‌حال مجددا با تلویزیون همکاری کرد و «زیرخاکی» را ساخت.
اگر مشکلش را با تلویزیون برطرف کرده بود می‌توانست «نفس» را به سرانجام برساند، اما چنین کاری را انجام نداد؟ او «زیرخاکی» را بدون حساسیت‌های همیشگی کارگردانی کرد. کارگردانی که در آثار قبلی‌اش خبری از سوتی و شلختگی و سرهم‌بندی نبود، در «زیرخاکی» اشتباه‌های عجیبی داشت و کاملا مشخص بود برای ساخت آن به اندازه سایرین انرژی نگذاشته است.
*** انصراف از چمران
جلیل سامان سال ۱۳۹۳ هم به دلیل اختلاف با تهیه‌کننده از پروژه «چمران» انصراف داد. ماحصل دو سال تحقیق و پژوهش به هیچ جایی نرسید و هیچ‌وقت تکلیف این پروژه فاخر مشخص نشد. او صرفا اعلام کرد: «متأسفانه آقای ردایی به تعهداتی که داشتند تاکنون چندان عمل نکرده‌اند و من طی روزهای آتی خلاصه داستان این سریال را تحویل صداوسیما می‌دهم تا سازمان ضمن برآوردهای مالی نسبت به معرفی تهیه‌کننده جدید یا هر تصمیم دیگری اقدام کند.»
*** خداحافظی یا پروژه جدید؟
جلیل سامان کارگردان پرکاری نیست. تا به حال چهار سریال برای تلویزیون ساخته که دوتا از آنها را هم نیمه‌کاره رها کرده است. حالا بعد از انصراف از ساخت فصل دوم «زیرخاکی» به دلیل سانسور، برای همیشه قید تلویزیون را می‌زند؟ او که بعد از نفس از تلویزیون دلگیر بود، چرا همان‌موقع با این رسانه خداحافظی نکرد و سراغ ساخت فیلم سینمایی یا شبکه نمایش خانگی نرفت؟ البته این احتمال هم وجود دارد که به زودی شاهد کلید خوردن سریال جدیدی از او باشیم.
