کرونایی‌ها نگران نباشید؛ تا شش ماه در امانید!
روزنامه هفت صبح | تیمی از محققان ژاپنی اعلام کردند که ۹۸درصد از افرادی که ویروس کرونا را گرفته بودند به اندازه کافی در بدنشان پادتن تولید شده است که حتی تا شش ماه دوباره مبتلا به این ویروس نشوند. در کمتر از یک‌سال گذشته که این ویروس در دنیا منتشر شده تا امروز محققان هنوز به یک نتیجه واحد نرسیده‌اند که بالاخره بعد از گرفتن کرونا تا چندوقت نسبت به آن ایمن می‌مانیم؟
تا چندوقت دوباره کرونا نخواهیم گرفت؟ یا به زبان علمی، پادتن‌هایی که کرونا در بدن ما می‌سازد، تا چندوقت در بدن ما می‌مانند؟ اما در طول این چند ماه، تحقیق‌های جدید کم‌کم ما را امیدوارتر از قبل کرده است. مثل همین تحقیق ژاپنی که حالا به این نتیجه رسیده که اکثر افرادی که کرونا می‌گیرند، تا شش ماه بعد دوباره مبتلا به این بیماری نمی‌شوند.
*** پادتن چیست؟
اصلا باید اول ببینیم پادتن چیست و چرا ما دنبال آن می‌گردیم؟ پادتن‌ها یک نوع پروتئین هستند. وقتی که ما با یک ویروس یا باکتری بیمار می‌شویم، پادتن‌های آن بیماری در خون باقی می‌مانند تا اگر ویروس دوباره برگشت، وارد عمل شده و این‌دفعه سریع‌تر دست‌به‌کار شوند و جلوی آنها بایستند. از ابتدای گسترش این بیماری محققان نتایج متفاوتی درباره ماندگاری پادتن این ویروس در بدن منتشر کردند.
اوایل بهار هنوز شفاف نبود که تا چه اندازه می‌توان به این پادتن‌ها امید بست و چقدر می‌توان نسبت به این بیماری مصون ماند؟ ولی اگر بفهمیم که بعد از ابتلا به کرونا چقدر احتمال دارد که دوباره به آن مبتلا شویم همه‌چیز عوض خواهد شد.این گزارش آخر هم مربوط به روز پنجشنبه گذشته است که در ژاپن‌تایمز منتشر شده.
محققان دانشگاه یوکوهاما شش ماه بعد از ابتلای ۳۷۶ فرد به کرونا، روی خونشان مطالعه کرده‌اند. محقق اصلی این تیم در کنفرانس خبری اعلام کرد که ایمنی‌ای که از طریق ابتلا به کرونا به دست آمده، می‌تواند تا شش ماه ادامه داشته باشد. البته که او هشدار داد این مصونیت به‌دست‌آمده از طریق ابتلا به کرونا، لزوما همان ایمنی حاصل از واکسن نیست.
در ادامه این کنفرانس خبری که چهارشنبه هفته گذشته برگزار شد، اطلاعات بیشتری هم درباره نمونه آماری، جمعیت نمونه و نسبت جنسیتی افراد داده شده که با تعداد برابر شامل مردان و زنان میانگین ۴۹ساله شده است. ۷۱درصد از شرکت‌کننده‌ها علائم خفیف، ۱۹ درصد علائم متوسط و ۶ درصد علائم شدید این بیماری را داشتند و ۴ درصد هم شامل افرادی می‌شدند که مبتلا به کرونا بودند، اما علائمی نداشتند.
*** پادتن‌ها قابل اعتمادند؟
از اول که این بیماری گسترش پیدا کرد، تحقیق‌های زیادی درباره پادتن‌های کرونا انجام شده است. اردیبهشت‌ماه یک مطالعه روی بیماران بهبودیافته در چین آب پاکی را روی دستمان ریخت و به‌کل ناامیدمان کرد، چراکه بر اساس نتایج آن میزان پادتن موجود در پلاسمای خون ۳۰درصد از این افراد بسیار کم یا صفر بوده است.
بااین‌حال انگار اینطور به نظر می‌رسد که با گذشت زمان و دادن مهلت بیشتر به پژوهشگران امیدواری آنها هم به پادتن‌ها و سلول‌های محافظت و ایمنی در بدن بیشتر شده است.چند ماه بعد از آن پژوهش دیگری که نتایج آن در سی.ان.ان چاپ شد نشان داد آنتی‌بادی تولیدشده در بدن بیماران کرونایی تا ۲۰،۳۰ روز وجود دارد، اما پس از آن کم‌کم شروع به کاهش می‌کند.
این چه معنی‌ای می‌دهد؟ یعنی هرچه این آنتی‌بادی کمتر شود، افرادی که ویروس را یک‌بار گرفته‌اند لزوما از ابتلای دوباره به آن مصون نیستند. همزمان سازمان جهانی بهداشت هم تاکید می‌کرد که نسبت به تاثیرگذاری آزمایش‌های پادتن شک داشته باشیم، اما کم‌کم تحقیق‌ها جدی‌تر و جامعه آماری بیشتر شد.
*** چشم‌به‌راه همبستگی ایمنی
اواسط تابستان گروه محققان آمریکایی به نتیجه دیگری رسیدند. آنها معتقد بودند که ما نباید فقط به پادتن‌ها امید داشته باشیم، بلکه باید جواب سوالمان را در مفهومی به نام همبستگی ایمنی در بدن پیدا کنیم. حالا این همبستگی ایمنی چیست؟ فرد مبتلا به کرونا، علاوه‌بر پادتن، سلول‌های دیگری هم دارد که به او در مبارزه با این بیماری کمک می‌کنند.
یکی از این سلول‌ها، سلولT است که به پادتن‌ها کمک می‌کند تا ویروس‌ها شناسایی و نابود شوند. علاوه‌برآن سلول‌هایB هم به سلول‌های حافظه تبدیل می‌شوند. این سلول‌ها دستورالعمل‌های تولید پادتن را ذخیره می‌کنند و مخفی می‌شوند تا در صورت لزوم، آنتی‌بادی ضدویروس را دوباره تولید کنند. اصلا به‌خاطر همین سلول‌هاست که بدن یادش می‌ماند تا دفعه بعد مقابل ویروس مبارزه کند.
وقتی ویروس جدیدی به بدن حمله می‌کند، معمولا دو هفته طول می‌کشد تا سیستم ایمنی، پادتن مناسب را برای نابودی ویروس‌ها تولید کند. با وجود سلول‌های حافظه B این زمان به چند روز کاهش می‌یابد. از اینجا به بعد دیگر ایمنی فقط شامل آن نوع مصونیتی که پادتن‌ها تولید می‌کنند، نمی‌شود، بلکه یک همبستگی ایمنی بین آن سلول‌ها و پادتن کرونا شکل می‌گیرد که ما را به زندگی بعد از کرونا امیدوار می‌کند.
موقع انتشار این تحقیق پژوهشگران آمریکایی جوابی برای این سوال که سلول B وT چقدر دوام می‌آورند نداشتند، ولی مثلا بررسی کردند که سلول‌های B در بدن بازماندگان اپیدمی آنفلوآنزای سال ۱۹۱۸ تا ۸۰ سال بعد هم باقی مانده بودند. یا مثلا افرادی بودند که بدنشان اصلا پادتن تولید نمی‌کرد (مثل بیماران ذات‌الریه) و به واسطه سلول‌های T توانسته بودند در مقابل کرونا بهبود پیدا کنند.
به‌خاطر همین هم پژوهشگرهای آمریکایی کم‌کم این نوید را دادند که می‌توانیم بعد از ابتلا به کرونا، حتی ابتلای خفیف آن به ایمنی بدن امیدوار باشیم.حالا با این نتیجه‌های جدید محققان باید کلاهمان را در هوا بیندازیم، چراکه اینطور حتی ایمنی گله‌ای هم که نسبت به آن تردیدهای زیادی وجود داشت، می‌تواند تاثیر بسیار مهمی بر قطع کردن زنجیره کرونا داشته باشد.
اگر پادتن‌ها مدت‌زمان زیادی در بدن انسان نمی‌ماندند و افراد در مدت کوتاه دوباره، سه‌باره یا بیشتر به کرونا مبتلا می‌شدند، رسیدن به مصونیت گله‌ای نقطه دور از دسترسی برای همه بود.فقط می‌ماند نمونه هایی در ایران که ادعا شده برای بار دوم یا سوم کرونا گرفته اند. آن طور که محققین می گویند چنین فرایندی بعید است و احتمال دارد یکی از این‌بازگشت ها مثلا آنفلوآنزا باشد و یا بیماری قبلی هنوز به شکل کامل از بدن خارج نشده باشد.
حالا نگرانی اصلی چیست؟ اینکه عمده واکسن‌ها درواقع با ویروس ضعیف‌شده این بیماری درست می‌شوند. یعنی برای ساخت واکسن از همین پادتن‌ها کمک گرفته می‌شود. نتایج تحقیق ژاپنی‌ها که هفته پیش منتشر شد، فقط درباره آنتی‌بادی‌های طبیعی که بر اثر بیماری در بدن ساخته می‌شد این ادعا را می‌کرد. اما آیا واکسن‌ها هم می‌توانند ما را به طور طولانی‌مدت در برابر کرونا بیمه کنند؟ این سوالی است که باید برای رسیدن به جوابش منتظر جواب تحقیق‌های بیشتری از سوی محققان باشیم.
