پاییز کرونایی سینما با فیلم‌هایی برای فصل جوایز
روزنامه هفت صبح، صوفیا نصرالهی | درست مثل تابستان امسال فصل سینمایی پائیز هم با تغییراتی نسبت به سال گذشته همراه است. خیلی از فیلم‌ها از اکرانشان عقب کشیده‌اند یا می‌خواهند شیوه‌های دیگر نمایش را امتحان کنند مثل حضور در نتفلیکس و دیزنی‌پلاس و … . خیلی از فستیوال‌هایی که خانه اصلی فیلم‌های مهم برای نمایش اولیه‌شان بودند امسال یا برگزار نشدند یا قرار است مجازی برگزار شوند.
با وجود همه اینها در ماه‌های پائیز فیلم‌های مهمی اکران می‌شوند (اکران بعضی از آنها از همین الان شروع شده) از کارگردان‌هایی که همیشه می‌شود کارهایشان را پیشنهاد داد؛ کسانی مانند کریستوفر نولان، کلوئه ژائو، میراندا جولای و خیلی‌های دیگر. در شرایطی که عرضه بلاک‌باسترها با رکود مواجه شده است اتفاقا فیلم‌های محبوب فستیوال‌ها امیدوارند که بتوانند وارد جریان اصلی گیشه شوند و حقشان را که در این مدت فیلم‌های ابرقهرمانی خورده بودند بگیرند.
این فهرست فقط شامل فیلم‌هایی است که تاریخ اکرانشان در پائیز قطعی شده است. از جمله چند فیلم مهم نتفلیکس مثل «منک» فینچر یا «ترانه غمگین آدم جنگلی» ران هاوارد یا فیلمی مثل «آمونیت» (صدف) فرانسیس لی که در جشنواره‌ها قرار است به نمایش دربیایند یا فیلمی مثل «زولا» که اکران شده و تحسین‌هایی را هم دریافت کرده است. فیلم‌هایی مثل «شوالیه سبز» هم در صف اکران هستند که هنوز از میزان موفقیت آنها بی‌خبریم.
البته ممکن است تغییراتی هم پیش بیاید. ممکن است به این فهرست فیلم‌های مهم دیگری اضافه شوند یا فیلم‌هایی کم شوند، چون در روزگار کرونا هیچ چیزی به صورت صددرصد قابل پیش‌بینی نیست. اما درحال‌حاضر اینها کنجکاوی‌برانگیزترین فیلم‌هایی هستند که پاییز امسال اکران می‌شوند و اگر اسکار به‌موقع و اسفندماه برگزار می‌شد ممکن بود شاهد حضور آنها در رقابت‌های فصل جوایز هم باشیم.
*** باور/ Tenet / کارگردان: کریستوفر نولان / بازیگران: رابرت پتینسون، جان دیوید واشنگتن
اکشن علمی- تخیلی کریستوفر نولان مهم‌ترین فیلمی است که بعد از بازگشایی سینماها اکران شد و هنوز هم پرفروش‌ترین فیلم باکس‌آفیس است. یک فیلم جاسوسی که طبق معمول بقیه فیلم‌های نولان با مفهوم زمان بازی کرده است. فیلم اکثرا نقدهای مثبتی دریافت کرده که به‌خصوص بازی‌ها و سکانس‌های اکشن فیلم را ستایش کرده‌اند. البته بعضی‌ها به طرح داستانی سردرگم‌کننده آن و لحن تأثیرگذارش و شیوه میکس صدای فیلم اعتراض کرده‌اند.
فیلم داستان یک مامور بی‌نام سیا را روایت می‌کند که در کی‌اف با لباس مبدل مشغول انجام عملیاتی است و توسط نیروهای روس دزدیده و شکنجه می‌شود. ویکتور که رئیس اوست بعدتر توضیح می‌دهد که هدف اصلی این عملیات برای یک ساختار مخفی به نام «باور» است. درواقع دو جاسوس بین‌المللی برای جلوگیری از جنگ جهانی سوم درگیر توطئه‌هایی می‌شوند. یکی از فناوری‌هایی که با آن برخورد می‌کنند امکان وارونگی زمان را به بشر می‌دهد.فیلم نولان قطعا یکی از فیلم‌های مهم امسال خواهد بود؛ فیلمی که می‌گویند لذت‌بخش و سرگرم‌کننده از کار درآمده است و بیشتر از همه فیلم‌های نولان به «اینسپشن» شباهت دارد.
*** کاجیلیونر/ Kajillionaire / کارگردان: میراندا جولای / بازیگران: ایوان ریچل وود، جینا رودریگز، دبرا وینگر
این درام جنایی توانسته امتیاز خوبی از منتقدان بگیرد. امتیاز فیلم در سایت متاکریتیک ۷۸ از ۱۰۰ است. فیلم داستان زندگی زنی به نام دولیو دین است که با والدینش که در کار جعل و سرقت هستند همکاری می‌کند. پدر و مادرش بیشتر او را به شکل شریک جرمشان می‌بینند تا دخترشان. در حین یک عملیات مجرمانه والدینش با زن جوان جذابی ملاقات می‌کنند که متوجه می‌شوند پتانسیل همکاری با آنها را دارد. آنها زن را ترغیب می‌کنند که به کلاهبرداری‌هایشان بپیوندد. این زن برای دولیو مادری می‌کند و رابطه خوبی میانشان برقرار می‌شود.
منتقدان می‌گویند جولای موفق شده که به کاراکترهای ناامید و عجیب‌وغریبش پیچش‌هایی ببخشد که هم نگاهش را روشن کند و هم جهانش را توسعه دهد. این بهترین فیلم جولای تا امروز است. اما همزمان همه‌چیز به نگاه شما به سینما بستگی دارد. می‌توانید آن را به چشم یک فیلم عجیب‌وغریب ببینید یا فیلمی که به شکل منحصربه‌فردی ایده تازه‌ای دارد.
*** گلوریاها/ The Glorias / کارگردان: جولی تیمور / بازیگران: جولین مور، آلیشیا ویکاندر
این فیلم بیوگرافیک داستان زندگی گلوریا استینم، یکی از مهم‌ترین شمایل جنبش فمینیسم است. گلوریا روزنامه‌نگار، فمینیست و فعال سیاسی اجتماعی آمریکایی است که عموما او را به عنوان پیشگام جنبش فمینیستی آمریکا می‌شناسند.
این فیلم تصویرهای مختلفی از گلوریا در سنین مختلف ارائه می‌دهد. جولین مور نقش اصلی را دارد که گلوریای پخته را به تصویر می‌کشد. آلیشیا ویکاندر نقش گلوریا را در ۲۰ تا ۴۰ سالگی بازی می‌کند. دو بازیگر نه‌چندان مشهور دیگر هم گلوریا را در نوجوانی به تصویر می‌کشند.
جولی تیمور، کارگردان آمریکایی، در ساخت فیلم‌های پرتره، به‌خصوص درباره زنان تبحر زیادی دارد. سال ۲۰۰۲ فیلم «فریدا» ساخته او درباره فریدا کالوی نقاش با بازی سلما هایک با استقبال خوب منتقدان و مردم روبه‌رو شد.
منتقدان می‌گویند فیلم «گلوریاها» اگرچه کمی دست‌انداز دارد، اما اثر درگیرکننده‌ای از کار درآمده است. درست جایی که فکر می‌کنید فیلم به سمت کلیشه‌های معمول این‌طور آثار می‌رود، جولی تیمور همه‌چیز را با هم ترکیب می‌کند و جوری با ساختار بازی می‌کند که فیلمش منحصربه‌فرد می‌شود.
*** مارتین ایدن/ Martin Eden / کارگردان: پیترو مارچلو / بازیگران: لوکا مارینلی، جسیکا کرسی
«مارتین ایدن» یکی از کتاب‌های عالی جک لندن است که پیترو مارچلو تصمیم گرفته اقتباسی سینمایی از آن بسازد. البته اوایل قرن بیست‌ویکم هم از کتاب لندن اقتباس سینمایی دیگری جلوی دوربین رفته است. این فیلم که محصول مشترک ایتالیا و فرانسه است در جشنواره ونیز در بخش مسابقه حضور داشت. فیلم داستان مردی به نام مارتین ایدن است که اوایل قرن بیستم در اوکلند زندگی می‌کند.
او کارگری فقیر است که می‌خواهد رشد کند و خودش را از این شرایط خارج کند. با خودآموزی سعی می‌کند خواندن و نوشتن و ادبیات و تاریخ و جغرافیا یاد بگیرد تا جایی میان جامعه روشنفکر ادبی برای خودش دست‌وپا کند. او البته یک انگیزه بزرگ هم دارد: عشقش به دختری به نام روث که خانواده‌ای اصیل دارد. با توجه به اینکه منبع اقتباس فیلم بسیار جذاب و پرکشش است می‌توان انتظار داشت که فیلم مارچلو هم دیدنی از کار درآمده باشد. هرچند منتقدان نظرات متفاوتی درباره فیلم دارند.
*** محاکمه شیکاگو ۷/ The Trial of the Chicago 7 / کارگردان: آرون سورکین / بازیگران: ادی ردمین، ساشا بارون کوهن، الکس شارپ
فیلم برمبنای یکی از مهم‌ترین محاکمه‌های تاریخ آمریکاست و قطعا سورکین با سابقه‌ای که از او در نوشتن فیلمنامه‌های تندوتیز و هوشمندانه سراغ داریم توانسته یک اثر سینمایی مهم سیاسی بسازد. ابی، جری، دیوید، تام، رنی، جان و لی هفت نفری بودند که در اواخر دهه ۶۰ توسط دولت آمریکا متهم به توطئه و دست داشتن در شورش‌هایی ضد جنگ ویتنام شدند.
آنها در دهه ۶۰ یک‌سری تظاهرات پادفرهنگی (اصطلاحی برای جنبش‌های آزادیخواهانه و حقوق‌بشری در دهه ۶۰ در غرب) در شیکاگو ترتیب داده بودند. یکی از مهم‌ترین فیلم‌هایی که بر اساس این ماجرا ساخته شد مستند «شیکاگو ۱۰» ساخته برت مورگن بود که یک‌سری تصاویر آرشیوی را با سکانس‌های انیمیشن در هم آمیخته بود؛ مستندی که در جشنواره سینماحقیقت خودمان هم به نمایش درآمد.
درام تاریخی هیجان‌انگیز سورکین هم این قصه را به تصویر کشیده است.
استیون اسپیلبرگ جزو تهیه‌کنندگان فیلم است. این فیلم قرار بود خیلی سال پیش ساخته شود و با هیث لجر فقید برای بازی در نقش تام یکی از آن هفت نفر صحبت شده بود. قرار بود فیلم را اسپیلبرگ یا پل گرین‌گرس یا بن استیلر بسازند، اما در نهایت خود سورکین پشت دوربین رفت و با توجه به بودجه کمی که داشت از بازیگران ناشناخته‌تر برای ایفای نقش هفت نفر قهرمانش استفاده کرد.
*** آنهایی که آرزوی مرگ مرا داشتند/ Those Who Wish Me Dead / کارگردان: تیلور شرایدن
بازیگران: آنجلینا جولی، نیکلاس هولت، جان برنتال
تیلور شرایدن با ساختن فیلم «حتی اگر از آسمان سنگ ببارد» که مایه‌های وسترنی مدرن در خودش داشت برای خودش اسم‌ورسمی به‌پا کرد و حتی نامزد جایزه اسکار هم شد. فیلم جدیدش یک تریلر و یک نئو وسترن است که قهرمانش هم زن است. داستان مربوط به شاهد یک قتل است که متوجه می‌شود دو آدمکش در تعقیب او هستند. یک متخصص هم برای محافظت از او همه‌جا دنبالش است. اما آتش‌سوزی جنگل اتفاقی است که هیچ‌کدام پیش‌بینی‌اش نمی‌کردند و ممکن است همه‌شان را در خود فرو ببرد.
فیلم اقتباسی از کتابی به همین نام است. آخرین فیلمی که از تیلور شرایدن دیده بودیم «رودخانه‌ی باد» محصول ۲۰۱۷ با بازی جرمی رنر بود. فیلم جدید او یک وسترن تعلیق‌برانگیز است که در آمریکایی افسرده اتفاق می‌افتد. درضمن شرایدن فیلمنامه‌نویس فیلم تحسین‌شده «سیکاریو» ساخته دنی ویلنوو هم بوده و همه اینها به‌اضافه گروه بازیگران باعث می‌شود فیلمش را در فهرست جذاب‌های پاییز و فیلم‌های فصل جوایز قرار بدهیم.
*** سرزمین آواره‌ها/ Nomadland / کارگردان: کلوئه ژائو / بازیگران: فرانسیس مک‌دورمند، دیوید استراترن
زنی شصت‌وخرده‌ای‌ساله همه‌چیزش را از دست می‌دهد و سوار بر ون‌اش، گشت‌وگذاری در غرب ترتیب می‌دهد و مثل یک کولی مدرن زندگی می‌کند.بعد از فیلم «سوارکار» و اقبالی که از سوی منتقدان به آن شد، خودبه‌خود هر فیلمی که کلوئی ژائو بسازد برای ما کنجکاوی‌برانگیز است. ژائو قبل از اینکه کارگردانی بلاک‌باستر «ابدی‌ها» را برای مارول شروع کند، «سرزمین آواره‌ها» را ساخت، با حضور بازیگر برنده دو جایزه اسکار.
یعنی فرانسیس مک‌دورمند که در سال‌های اخیر با فیلم «سه بیلبورد خارج از ابینگ میزوری» دوباره در مرکز توجه‌ها قرار گرفته است. طبعا برای دیدن بازی مک‌دورمند هم هیجان‌زده‌ایم. فیلم‌هایی که محوریت آنها با شخصیتی است که تنها زندگی‌اش را می‌گذراند، برای نمایش توانایی بازیگرها فرصت خیلی خوبی فراهم می‌کنند.فیلم تا حالا در جشنواره تورنتو به نمایش درآمده و جزو فیلم‌های برگزیده منتقدان بود. آنها فیلمنامه ظریف و ماهرانه ژائو را تحسین کردند.
*** مرگ روی نیل/ Death on the Nile / کارگردان: کنت برانا / بازیگران: کنت برانا، گل گدو
باز هم کنت برانا سراغ یکی دیگر از داستان‌های آگاتا کریستی با حضور هرکول پوآرو رفته تا بعد از «قتل در قطار سریع‌السیر شرق» برای دومین‌بار خودش در نقش این کارآگاه بلژیکی جلوی دوربین برود. داستان فیلم با حضور دختری ثروتمند و همسرش روی کشتی تفریحی روی رود نیل شروع می‌شود؛ کشتی‌ای که اتفاقا هرکول پوآرو هم در آن است. دختر به قتل می‌رسد و هرکول پوآروی مشهور می‌خواهد ببیند قاتل چه کسی است.
فیلم قبلی کنت برانا چندان هم به مذاق دوستداران کتاب‌های آگاتا کریستی خوش نیامد، به‌خصوص که نسخه کلاسیکی که از روی آن ساخته شده بود آن‌قدر جذاب بود که فیلم برانا به پای آن نمی‌رسید. اما یکی از کسانی که علاقمند بود برانا دوباره سراغ کتاب‌های آگاتا کریستی برود نتیجه او و وارث و مسئول کمپانی کریستی است. به‌هرحال حتی اگر این‌بار هم پوآروی برانا چندان منطبق با پوآروی ذهنی ما نباشد، داستان باعث می‌شود شاهد فیلم سرگرم‌کننده‌ای باشیم.
*** روح/ soul / کارگردان: پیت داکتر / صداپیشگان: جیمی فاکس، تینا فی
این جدیدترین محصول پیکسار/دیزنی است و اگر به عکس آن توجه کنید، شما را یاد انیمیشن «درون بیرون» می‌اندازد. «روح» اولین انیمیشن پیکسار است که قهرمانش سیاهپوست است. «روح» داستان موزیسینی است که همه شور و اشتیاقش را برای موسیقی که از بدنش بیرون می‌آید از دست داده. روح یک کودک در مسیر یاد گرفتن چیزهایی درباره خودش به کمک موزیسین می‌آید تا دوباره به موسیقی‌اش برگردد.
