وقتی یمنی‌ها علیه انگلیسی‌ها شوریدند
روزنامه هفت صبح، آرش خوشخو | تا آخر‌پاییز، تصاویری از تاریخ معاصر همراه با پند‌و‌اندرز و حکمت! یک: سال ۱۳۹۰ یک آشنای کانادایی به ایران آمد و به ابتکار دوست سینماگرمان سفر هیجان انگیزی به کویرهای مرکزی ایران داشتیم. انارک و گرمه و مصر و بیاض. از جهانگرد کانادایی پرسیدم بهترین تجربه سفرت به خاورمیانه کجا بوده. احتمالا بعد از چنین سفر جذابی انتظار داشتم بگوید ایران.
اما او بدون لحظه‌ای تردید گفت یمن. سرزمین شگفتی‌ها. او از سفرش به صنعا و عدن یاد می‌کرد و مردم و آیین‌ها و جاذبه‌های طبیعی و معماری‌اش. بعد از توصیفات پرهیجان دوست کانادایی‌مان، همیشه به خودم وعده دیدار از یمن و عمان راداده بودم که با شرایطی که در یمن رخ داده فعلا در حد آرزو باقی مانده است.
دو: زمانی که نفت درخاورمیانه کشف نشده بود مهم‌ترین تنگه دنیا باب‌المندب بود و استراتژیک‌ترین شهر دنیا نیز عدن شهری که فاصله‌اش باتنگه حدود ۱۷۰ کیلومتر است. تنگه‌ای که تجارت اروپا و خاورمیانه را ممکن می‌سازد. چه تجارت نفت و چه بقیه بیزینس‌ها. تنگه‌ای که از یک سو به اقیانوس هند و تنگه هرمز می‌رسد و از سوی دیگر به کانال سوئز و دریای مدیترانه.
کما این‌که حتی بعد از کشف نفت هم از اهمیت این تنگه و این شهر کاسته نشد. بی‌جهت نیست که مهم‌ترین استعمارگر دنیا یعنی انگلیسی‌ها بلافاصله در نیمه اول قرن نوزدهم بر این بندر چنگ انداختند و آن را در دست گرفتند. و تا سال ۱۹۶۷ در این بندر پایگاه داشتند. انگلیسی‌ها کلا به تنگه‌ها و کانال‌ها علاقه ویژه‌ای دارند کما این که هنوز هم دست از سر تنگه جبل الطارق نکشیده‌اند. در نهایت در سال ۱۹۶۷ مجبور شدند پایگاه خود در عدن را تخلیه کنند.
یکی از آخرین متصرفات امپراطوری انگلیس که بالاخره رها شد و نظامی‌های انگلیسی رفتند. آن هم بعد از شورش‌های خیابانی و اعتراضات گسترده مردم یمن. تصویر سربازهای انگلیسی و مردم یمن را می‌بینید. آخرین تلاش‌های انگلیسی‌ها برای ادامه تسلط بر این بندر زیبا و مشرف بر تنگه‌ای حساس که خب ناکام ماند.
