واکنش‌های گسترده به رد صلاحیت آیت‌الله هاشمی
روزنامه هفت صبح، کمال‌بردبار |همه گیج شده‌اند.گرمای انتخابات و هیاهوی مورد لزوم را نه ردصلاحیت‌ها به وجود آورد و نه مناظرات و نه رجزخوانی‌های فضای مجازی.در یک انتخابات یکنواخت و آرام به ناگه وزیر اطلاعات دوره احمدی‌نژاد که قرار است در میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان شرکت کند با بر زبان راندن جنجالی‌ترین اظهارات ممکن همه جناح‌های سیاسی را میخکوب خود کرده است.آن هم در فاصله چهار روز تا شروع انتخابات. حرف‌هایی آنقدر شگفت‌انگیز آن هم برای وزیر سابق اطلاعات که واکنش‌های گسترده‌ای را در تمام جناح‌ها و اردوگاه‌ها به وجود آورده و به شکلی غافلگیرکننده مهم‌ترین اتفاق در اتمسفر انتخاباتی این روزها شده است.
اینکه چرا باید مصلحی این حرف‌ها را در فاصله‌ای اینچنین نزدیک تا انتخابات بر زبان بیاورد مورد ابهام گروه‌های مختلف سیاسی است. تا آنجا که فعالان اصولگرا بی‌دریغ به او تاخته‌اند و اتهاماتی به او زده‌اند.از این سو اصلاح‌طلبان هم حرف‌های مصلحی را شاهدی بر تایید ادعای خود مبنی بر شیوه عمل نه چندان منصفانه شورای نگهبان دانسته‌اند.در واقع پس از ماجرای عدم احراز صلاحیت علی لاریجانی که همیشه از نیروهای معتمد حاکمیت بوده و از قرار برمبنای یک گزارش نه چندان موثق موفق به احراز صلاحیت نشده است حالا مصلحی حرف‌هایی را در مورد ردصلاحیت جنجالی هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۹۲ بر زبان رانده که به شکلی ناگهانی پیکان انتقادات را به سمت شورای نگهبان هدایت کرده است.
آنچنان که دوباره عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان مجبور شده است به واکنش سریع بپردازد تا موج این انتقادات را کنترل کند.عجیب آنکه بازتاب این حرف‌های مصلحی که تاکیدی بر نقش ویژه‌اش در رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی در انتخابات ۱۳۹۲ بوده،موجب تحرک ناگهانی فضای سیاسی در میان اصلاح‌طلبان شده است تا آنجا که سران این جبهه به افزایش مشارکت و بالا رفتن شانس همتی کمی امیدوار شده‌اند. یک نکته:آیا تلاش حجت الاسلام مصلحی در مهندسی کردن نگاه ناظر بر انتخابات در سال ۹۲ ،نتیجه مناسبی داده است؟آیا این حجم پیش‌بینی امور آن هم در حوزه علوم سیاسی و جامعه با هزاران و هزاران فاکتور غیرقابل پیش‌بینی سودمند بوده است؟ آیا این نگاه به جامعه و این تمایل به مهندسی کردن هرچیزی،کمی بیش از حد ماتریالیستی نیست؟ بگذریم.داستان را بخوانید.
حیدر مصلحی وزیر پیشین اطلاعات طی این چند روز با اظهارات متفاوتش همه را غافلگیر کرده. او بلافاصله بعد از منازعه پرحاشیه‌اش با احمدی‌نژاد، یک مصاحبه تصویری جدید انجام داده و روایتی از ماجرای رد صلاحیت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در سال ۹۲ ارائه کرده که بازتاب وسیعی در فضای سیاسی کشور داشته. مصلحی در این مصاحبه توضیح می‌دهد که آن زمان در کسوت وزیر اطلاعات به شورای نگهبان رفته و با بیان اینکه آیت‌الله هاشمی رای دارد و پیروز انتخابات است، پیشنهاد داده رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام را رد صلاحیت کنند که شورای نگهبان هم قبول کرده.
یعنی او دقیقا همان روایتی را تایید می‌کند که سال ۱۳۹۵ خود آیت‌الله هاشمی دو ماه پیش از فوتش در دیدار با استادان و دانشجویان تاریخ مطرح کرده بود. یک‌سال قبل‌تر از آن هم البته این مسئله در جای دیگری به همین شکل مطرح شده بود.حالا این اظهارات حیدر مصلحی چون همزمان شده با حواشی و تصمیمات اخیر شورای نگهبان در مورد انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ بیشتر هم حساسیت برانگیز شده. جالب اینکه پریروز او در نشست خبری‌ای که به عنوان کاندیدای میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان برگزار کرد، همین اظهارات را به شکل سربسته و بدون اینکه اسمی از آیت‌الله هاشمی ببرد هم بیان کرده بود که خیلی مورد توجه قرار نگرفت.
این بار اما توضیحات مفصل و شفاف‌تر او در مصاحبه تصویری در محافل سیاسی کشور زلزله به پا کرده. اگرچه عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در مورد اظهارات مصلحی توئیت کرده که اعضای شورای نگهبان در آن جلسه به وزیر اطلاعات وقت اعتراض کردند. کدخدایی در سال ۹۷ هم در مصاحبه‌ای گفته بود که مصلحی در آن جلسه بحث‌های کلی مطرح کرده و در مورد شخص مرحوم هاشمی صحبتی نکرده. در ادامه حالا بعضی واکنش‌ها به این اظهارات را بررسی می‌کنیم. ماجرای پیچیده و عجیبی است و بعید نیست روی سرنوشت انتخابات جمعه این هفته هم اثر بگذارد.
*** مصلحی چه گفت؟
حیدر مصلحی متولد ۱۳۳۶ و دارای مدرک کارشناسی ارشد الهیات و معارف اسلامی از موسسه آموزشی امام خمینی قم (وابسته به مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی) است. او در دوره‌ای نماینده ولی فقیه و سرپرست سازمان اوقاف بود و از سال ۱۳۸۸ هم به عنوان وزیر اطلاعات دولت دوم محمود احمدی‌نژاد انتخاب شد. در فروردین ماه ۹۰ او بعد از اختلافات دامنه‌دار با احمدی‌نژاد استعفا داد که رئیس‌جمهور موافقت کرد اما با مخالفت رهبری او ابقا شد و در نتیجه ماجرای خانه‌نشینی ۱۱ روزه احمدی‌نژاد رقم خورد. در ادامه بخش‌هایی از اظهارات حاشیه‌ساز او را در این مصاحبه اخیر می‌خوانید:
در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ ما جلساتی داشتیم که بحث می‌شد وضعیت کف خیابان چیست؟ در یک جلسه‌ای توسط خود من گزارشی داده شد که بر اساس گزارش‌هایی که ما داریم در این انتخابات آقای هاشمی رای می‌آورد. عزیزی در آن جلسه گفت مگر بچه حزب‌اللهی‌ها می‌‌گذارند چنین اتفاقی بیفتد؟ گفتم من بچه حزب‌اللهی‌ها را نمی‌گویم و بر اساس کف خیابان می‌گویم. چون من تا الان هرجا بودم بر اساس کف خیابان حرف می‌زنم. یعنی باید اطلاعات ما اینجوری باشد.
اقدام من این بود که هزینه و فایده تایید یا رد صلاحیت ایشان را در دو صفحه نوشتم. من بر اساس حفظ نظام این کار را کردم. ایشان اگر رد صلاحیت شود برای نظام این هزینه‌ها را دارد و این فواید را. یا اگر تایید صلاحیت شود برای نظام این هزینه‌ها را دارد و این فواید. بعد هم جمع‌بندی کردم با توجه به موقعیتی که نظام دارد به مصلحت است که ایشان رد صلاحیت شود. دلایل رد صلاحیت را هم آوردم.
در جلسه شورای نگهبان دقیقا آنچه را به جمع‌بندی رسیده بودم برایشان خواندم. فقها و حقوقدانان شورای نگهبان هرچه در ذهنشان گشتند که بگویند این جای کار من ایراد دارد نتوانستند. خدا رحمت کند بعضی از آن آیات مومن، هاشمی شاهرودی و یزدی فقهای شورای نگهبان بودند گفتند این موضوع جای «ان‌قُلت» برای ما نگذاشت. فقط یکی از حقوقدانان شورای نگهبان سوالی را مطرح کرد که ایشان مثلا چی…؟ گفتم من [مصلحت] نظام را می‌گویم و شخص را کاری ندارم. این نظام خیلی گنده گنده‌ها فدایش شدند. من می‌گویم حفظ نظام این هزینه و این فایده را دارد و بعد هم آقایان تصمیم گرفتند.
*** پاسخ سخنگوی شورای نگهبان
در فاصله کوتاهی بعد از انتشار این مصاحبه از حیدر مصلحی، عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان این توئیت را منتشر کرد: «آقای مصلحی هرگز چنین مطلبی را در جلسه شورا بیان نکرد و نسبت به دیگر مطالب کلی ایشان نیز به شدت اعتراض شد و اعضا آن‌را قبول نداشتند. نمی‌خواهم برخورد آقایان را در جلسه با ایشان بگویم. شورا گزارش نهادهای قانونی را بررسی می‌کند و نهایتا بر اساس تشخیص و رای اعضا نتیجه اعلام می‌گردد.» این اظهارات کدخدایی با اعتراض بعضی کاربران از طیف‌های مختلف و حتی حزب‌اللهی مواجه شد که بالاخره یک نفر بین این دو نفر اظهاراتش دقیق و درست نیست و اگر آن شخص مصلحی باشد چطور برای انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان از سوی همین شورای نگهبان تایید صلاحیت شده است؟ حتی خیلی از کاربران طیف عدالتخواهان و احمدی‌نژادی‌ها که منتقد مرحوم هاشمی هستند هم نسبت به این ماجرا ابراز شگفتی و اعتراض کردند.
*** تظلم‌خواهی محسن هاشمی
محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران که در این دوره برای ریاست‌جمهوری رد صلاحیت هم شده بعد از اظهارات مصلحی در نامه‌ای خطاب به رهبر انقلاب نوشت: «این روزها در جریان عدم احراز صلاحیت برخی از کاندیداهای این دوره ریاست جمهوری نیز که حضرتعالی فرمودید ظلم و جفا شده و خواستار جبران توسط دستگاه‌های مسئول شدید، متاسفانه هیچ اقدامی صورت نگرفت. من نیز مانند تعدادی از بزرگواران برای آنکه در فضای انتخابات تاثیر منفی نگذارم، سکوت کردم؛ اما اکنون که این مسائل صراحتا درباره آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مطرح گردیده، از جنابعالی درخواست تظلم خواهی دارم.
شما بارها فرموده‌اید «انقلاب را بدون مردم بی‌معنا می‌دانید»، اما به نظر اراده‌ای که در کشور در حال تقویت نیز هست، نظر مردم را تزئینی فرض کرده و از هر وسیله‌ای برای تحقق اهداف خود بهره می‌برند و به جای احراز صلاحیت، رای تمایل به نامزدها می‌دهند و این رای، جایگزین رای مردم در تشخیص مصلحت و نامزد اصلح شده است و امروز که در سایه اقتدار جنابعالی، توصیه و مطالبه بحق شما در مورد جبران، از سوی دستگاه‌های مسئول شنیده نمی‌شود، فردا چه بر سر مردمسالاری دینی خواهد آمد. لذا در کنار بسیاری از دلسوزان، به عنوان فرزندی کوچک از پدر بزرگوارم می‌خواهم همچون گذشته اجازه تغییر مسیر جمهوری اسلامی به حکومت به اصطلاح اسلامی را نداده و ایران را از پیچ خطرناک نجات دهید.»
*** پرخاش دو نماینده اصولگرا به مصلحی
دو نماینده اصولگرای مجلس در توئیت‌هایی واکنش‌های به مراتب تندتری از بقیه داشتند و از زاویه دیگری به ماجرا پرداختند. مجتبی توانگر نماینده تهران توئیت کرده: «رفتارانتخاباتی آقای مصلحی طوری است که انگار عزم کرده با حرف‌های شاذ، فردی از جنس تَکرار را رئیس‌جمهوری کند. متاسفانه سال ۹۰ و ۹۲ هم با رفتارها و اختلاف‌سازی‌های غلط، زمین انتخابات را ازمعیشت مردم به سیاست‌خارجی تبدیل کرد. به کسی که دربزنگاه‌ها رفتارش به نفع رقیب است نباید مشکوک باشیم؟»
در عین حال ابراهیم رضایی نماینده و عضو کمیسیون امنیت ملی هم توئیت زده:«مدت‌هاست که دارم به مسئله نفوذ در جریان انقلابی فکر می‌کنم. یک نمونه‌اش اظهارات شاذ درباره رخدادهای ۹۲ آن هم در این روزهای سرنوشت‌ساز است.مدل‌های مشابهی را نیز پیش‌تر در مجلس دیده بودم که با تذکر بزرگان مواجه شد.در آینده ماهیت این جریان مشکوک روشن‌تر خواهد شد.»
*** اصلاح طلبان چه می‌گویند؟
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور و یکی از کاندیداهای رد صلاحیت‌شده این دوره خواستار این شده که فیلم و صوت کامل جلسه مورد بحث از سوی شورای نگهبان منتشر شود و توئیت زده:«به عنوان رئیس ستاد مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری ٩٢، از شورای محترم نگهبان می‌خواهم که برای جبران حقوق پایمال شده و احترام به افکار عمومی به جای هرگونه پاسخگویی غیر موثر، اقدام به انتشار فیلم و صوت کامل آن جلسه مهم نماید.»
علی شکوری‌راد دبیرکل حزب اتحاد ملت در نامه‌ای به رهبری درخواست راه چاره کرده و نوشته: «بدون تردید ردصلاحیت‌های اخیر در انتخابات ریاست جمهوری جاری نیز بر همین رویه بوده و مبنای قانونی نداشته و موجب شده است اکثریت مردم در عمل نامزد مطلوب خود را در بین افراد مورد تایید شورای نگهبان نبینند.» علی مطهری توئیت زده: «معمای رد صلاحیت شخصیت‌های محبوب در این دوره نیز حل شد:چون رأی داشتند، برای حفظ نظام رد شدند!» محمود صادقی نماینده سابق مجلس و مهدی نصیری سردبیر پیشین روزنامه کیهان هم توئیت‌های به مراتب تند دیگری داشتند.
*** واکنش عضو سابق شورای نگهبان
یکی از افرادی که به ماجرای ادعاهای مصلحی واکنش نشان داد نجات‌الله ابراهیمیان سخنگوی سابق شورای نگهبان است که البته در زمان ماجرای رد صلاحیت آیت‌الله هاشمی عضو شورا نبوده اما توضیح داده: «در زمان ما در جلسات رسمی شورای نگهبان چنین مواردی نبود و برخی از همکاران ما مثل آقای اسماعیلی و بنده قطعا راضی به چنین مصلحت سنجی‌هایی نبودیم و دوره ما حداقل در جلسات رسمی اطلاعی نداریم که چنین چیزی رخ داده باشد.» او در پاسخ به این سوال که اگر چنین چیزی واقعیت داشته باشد باید به کدام نهاد شکایت کرد گفته: «من دعای فرج می‌خوانم بقیه افراد را نمی‌دانم.»
*** نکته
* حیدر مصلحی: در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ ما جلساتی داشتیم که بحث می‌شد وضعیت کف خیابان چیست؟ در یک جلسه‌ای توسط خود من گزارشی داده شد که بر اساس گزارش‌هایی که ما داریم در این انتخابات آقای هاشمی رای می‌آورد. عزیزی در آن جلسه گفت مگر بچه حزب‌اللهی‌ها می‌‌گذارند چنین اتفاقی بیفتد؟ گفتم من بچه حزب‌اللهی‌ها را نمی‌گویم و بر اساس کف خیابان می‌گویم. چون من تا الان هرجا بودم بر اساس کف خیابان حرف می‌زنم. یعنی باید اطلاعات ما اینجوری باشد
* حیدر مصلحی: اقدام من این بود که هزینه و فایده تایید یا رد صلاحیت ایشان را در دو صفحه نوشتم. من بر اساس حفظ نظام این کار را کردم. ایشان اگر رد صلاحیت شود برای نظام این هزینه‌ها را دارد و این فواید را. یا اگر تایید صلاحیت شود برای نظام این هزینه‌ها را دارد و این فواید. بعد هم جمع‌بندی کردم با توجه به موقعیتی که نظام دارد به مصلحت است که ایشان رد صلاحیت شود. دلایل رد صلاحیت را هم آوردم
