هفت باور اشتباه درباره کرونا و شیوه انتقال بیماری
در یک سال گذشته حداقل هفت باور اشتباه درباره کرونا به اثبات رسیده است:
*** یک: ماسک
در اوایل شروع پاندمی گفته می‌شد که استفاده از ماسک تاثیر چندانی در جلوگیری از انتقال ویروس ندارد؛ ادعایی که زمان زیادی طول نکشید تا خلاف آن ثابت شود. هرچند که در همین مدتی هم که گفته می‌شد ماسک فایده چندانی ندارد، مردم وحشت‌زده شروع به خرید ماسک کردند و در اوایل شیوع بیماری ماسک نایاب شده بود یا با قیمت‌های بسیار هنگفتی به فروش می‌رفت. در همان اوایل بود که مقاله‌ای که ادعا می‌کرد ماسک‌ها جلوی قطرات تنفسی آغشته به ویروس را نمی‌گیرند، با آمار واقعی رد شد و مقالات جدید اثبات کردند که از آنجایی که قطرات ویروسی بزرگتر از منافذ ماسک هستند، حتی یک ماسک خانگی هم می‌تواند کارساز باشد.
*** دو: این بیماری فقط علائم تنفسی ندارد
در اوایل شیوع کرونا این تصور وجود داشت که ریه‌ها هدف اصلی این ویروس اند چرا که مبتلایان به این ویروس سرفه و نفس تنگی داشتند. اما حالا می‌دانیم که این ویروس به سایر اندام‌ها هم حمله می‌کند؛ در ماه آوریل، CDC علائم جدیدی مانند گلو درد، درد عضلانی و تب را به علائم این بیماری اضافه کرد. مشکلات دستگاه گوارش مانند اسهال و حالت تهوع، از دست رفتن بویایی و چشایی و سرگیجه هم از دیگر علائمی بودند که کمی بعدتر اضافه شدند. حتی بعدتر گفته شد که این عفونت می‌تواند باعث ضایعات مرموز و دردناک انگشتان پا شود.
*** سه: کودکان ایمنی کامل دارند
در اوایل پاندمی تصور غالب متخصصان این بود که کودکان نسبت به کرونا ایمنی بهتری دارند و احتمال خیلی کمی دارد که در اثر این ویروس جان خود را از دست بدهند اما ظهور یک عارضه نادر نشان داد که آنها به طور کامل در امان نیستند؛ CDC گزارش داد که یک واکنش التهابی جدی به نام سندرم التهابی چند سیستم در کودکان (MIS-C) باعث بثورات پوستی، تب مداوم درد شکم و اسهال می‌شود. حتی مواردی از نارسایی قلبی نیز وجود داشته است. از طرفی دیگر گفته می‌شد که کودکان بیشتر ناقل بیماری هستند همین باعث شد که در برخی کشورها ورود کودکان به سوپرمارکت‌ها ممنوع شود یا دستورالعمل‌ها خاص برای آنها وضع شود. خلاصه ای از شواهد مربوط به ۱۸ مطالعه منتشر شده توسط HIQA در ماه مه و بروزرسانی در آگوست سال ۲۰۲۰ نشان داد که موارد گزارش شده کووید۱۹ در کودکان درصد کمی از موارد تشخیص داده شده را نشان داده است و براساس شواهد با اطمینان کم، انتقال بیماری از کودک به بزرگسالان یا کودک به کودک در خانه و محیط‌های آموزشی رخ میدهد، اما میزان انتقال گزارش شده برای کودکان پایین است.
*** چهار: فقط گروه‌های پرخطر آسیب پذیر هستند
در ابتدای پاندمی بارها این جمله غیراخلاقی را از رسانه‌ها شنیدیم که تنها افراد مسنی که بیماری زمینه‌ای دارند در خطر اند و با ایجاد احساس امنیت کاذب تلاش کردیم از خطر بیماری فاصله بگیریم، کمی بعدتر هم که خطر بیماری جوانان را متوجه خود کرد، برخی گفتند که این به دلیل معاشرت‌های بیشتر این گروه و رفتارهای پرخطرشان بوده است. چیزی که حالا بعد از یک سال می‌دانیم این است که درست است که خطر کوید۱۹ افراد مسن و بیماران را بیشتر تهدید می‌کند اما این اصلا به این معنا نیست که سن و نه سبک زندگی قرار است برای افراد مصونیتی ایجاد کند. بسیاری از کسانی که جان خود را در اثر ابتلا به کرونا از دست داده اند جوانانی هستند که هیچ بیماری زمینه ای نداشتند.
*** پنج: دماسنج‌ها می‌توانند کرونا را نشان دهند
دماسنج‌ها در روزهای ابتدایی کرونا به سرعت در همه جا ظاهر شدند. در ورودی اغلب فضاها عمومی، فرودگاه‌ها، فروشگاه‌ها و … می‌شد افرادی را دید که دمای بدن کسانی که قصد ورود به آن محل را داشتند، چک می‌کردند. اما مروری بر شواهد در ماه سپتامبر توسط ECRI نشان داد که غربالگری دمای مادون قرمز "ناکارآمد" بوده و در بهترین حالت فقط در نیمی از موارد عفونت را تشخیص میدهد. غربالگری حرارتی با هزینه زیاد انجام می‌شود و میزان تشخیص آن کم است.
*** شش: دستگیره‌ها خطرناک اند
در اوایل ماه فوریه، WHO هشدار داد که ویروس می‌تواند از طریق سطوح آلوده منتقل شود و کمی بعد مطالعه‌ای نشان داد که SARS-CoV-۲ می‌تواند برای روزها بر روی فولاد ضد زنگ و پلاستیک باقی بماند. با این حال شواهد جدید حاکی از آن است که گرچه ویروس در سطوح زنده مانده است اما انتقال از طریق آنها احتمال کمی دارد. طبق مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (CDC) اعلام کرد که به نظر نمی‌رسد که سطوح آلوده راهی معمول برای انتشار Covid-۱۹ باشد. پس چرا ما هنوز همه چیز را الکل بزنیم؟ چون در این باره هنوز اطلاعات کافی نداریم.
*** هفت: واکسن ویروس را ریشه کن خواهد کرد
تعدادی از کارشناسان اکنون بر این باورند که ویروس ممکن است هرگز ریشه کن نشود اما با واکسیناسیون روش‌هایی ایمن برای همزیستی با آن خواهیم یافت؛ درست مانند بیماری انفلوآنزا. متخصصان معتقدند به احتمال زیاد ویروس‌هایی که واکسن برای آنها موثر نیست، پیدا خواهند شد و احتمالا این ویروس ریشه کن نخواهد شد اما یاد خواهیم گرفت مثل تمام ویروس‌هایی که در حال حاضر با دریافت واکسن از ابتلا به آنها مصون هستیم با کرونا زندگی کنیم.
