کاربر گرامی

برای استفاده از محتوای اختصاصی و ویدئو ها باید در وب سایت هفت صبح ثبت نام نمایید

با ثبت نام و خرید اشتراک به نسخه PDF روزنامه، مطالب و ویدئو‌های اختصاصی و تمامی امکانات دسترسی خواهید داشت.

کدخبر: ۴۶۸۸۹۷
تاریخ خبر:

مشهورترین تله‌های اطلاعاتی جهان؛ از «پوپ» تا «زم»

دستگیری روح‌الله زم و عبدالمالک ریگی را به‌عنوان مهمترین عملیات‌های اطلاعاتی ایران به‌شمار می‌آورند. در دنیا هم چند مورد دیگر وجود دارد که در این گزارش به بررسی آنها می‌پردازیم.

میت، آفریقا و مهره‌ای به نام اوجالان

درگیری ترکیه با کردها در داخل این کشور و عراق یک ماجرای قدیمی است که البته در سالهای اخیر به داخل خاک سوریه نیز کشیده شده است. کشور ترکیه گروه کردی PKK را یک گروه تروریستی می داند و در سالهای اخیر هزینه های سنگین مادی و انسانی را برای مبارزه با آن متحمل شده است. به همین خاطر عبدالله اوجالان رهبر سازمان مورد نظر از جمله مهم ترین افرادی بود که سالهای طولانی را برای مبارزه با دولت آنکارا صرف کرده اما در سال ۱۹۹۹ میلادی فشارها به اوجالان و کشورهای میزبانش شدت گرفته و او مدام در حال تغییر مکان بود. وی مدتی در روسیه، ایتالیا و یونان به سر برد و در نهایت نیز سر از قاره آفریقا و کشور کنیا در آورد. در تمام این مدت البته سازمان اطلاعات ترکیه ملقب به میت و اداره اطلاعات ارتش این کشور در تعقیبش بودند.

اوجالان در جریان حضور در این کشور آفریقایی در سفارت یونان حاضر بود چرا که این کشور مدتهای طولانی است با ترکیه در ماجرای جزیره قبرس اختلافات بسیار شدیدی دارد. در روز ۱۵ فوریه سال ۱۹۹۹ میلادی وی با ماشین سفارت یونان و چند مقام کنیایی در حال عزیمت به فرودگاه بود تا به کشور آفریقایی دیگر برود که در میانه راه توسط عوامل ترکیه ربوده شده و به این کشور منتقل شد . در آن زمان جار و جنجال های فراوانی درباره دستگیری و البته عوامل کمک کننده به ترکیه در این عملیات ایجاد شد. بسیاری، سازمان سیا آمریکا و موساد اسراییل را به عنوان همکاران ترکیه در این تله آفریقایی اعلام کردند. هر چه بود، این تله اطلاعاتی، مدتها در دنیا مشهور بود. اوجالان در ترکیه محاکمه و به جرم های مختلف از جمله جنگ مسلحانه و کشتار به اعدام محکوم شد اما این حکم در اثر فشارهای بین المللی به حبس ابد تقلیل پیدا کرد

موساد در تعقیب مردی که اسرار هویدا کرد

برنامه اتمی رژیم صهیونیستی را شاید بتوان یکی از حساس ترین و مرموزترین پروژه ها در تاریخ اسراییل قلمداد کرد. سالهای سال در بین سرویس های امنیتی جهان و دولت های آنها این حرف مطرح بود که این رژیم، مسلح به تسلیحات هسته ای است ولی حداقل برای عام مردم دنیا این برنامه در تاریکی بود. اما در ۵ اکتبر ۱۹۸۳ میلادی همه چیز عوض شد. نشریه انگلیسی ساندی تایمز تصاویری از داخل تاسیسات دیمونا منتشر کرد و به جهان گفت که اسراییل به سلاح اتمی مجهز است. این مسئله طوفانی از انتقادات و واکنش ها را بر سر اسراییلی‌ها آوار کرد و سرویس اطلاعاتی صهیونیست‌ها یعنی موساد به دنبال عامل این نشت اطلاعات رفت. بعد از مدتی جستجو مشخص شد که عامل نشت اطلاعات به این نشریه انگلیسی مردی به نام مردخای وانونو بود.

مردخای وانونو یک یهودی مراکشی‌ تبار بود که در سال ۱۹۵۴ در مراکش متولد شد و در سال ۱۹۶۳ همراه با خانواده خود به فلسطین اشغالی مهاجرت کرد. در سال ۱۹۷۱ به ارتش اسرائیل پیوست، از دانشگاه بن گوریون فارغ ‌التحصیل شد و سپس به استخدام در نیروگاه دیمونا درآمد. وی پس از خروج از اسرائیل، در سال ۱۹۸۵ به یک گروه مسیحی مخالف جنگ ‌افزارهای هسته ای در استرالیا پیوست و هم ‌زمان تغییر دین داد و به مسیحیت گروید. وی در سالهای کار در مرکز دیمونا با استفاده از دسترسی های خود تصاویری را از درون این مرکز تهیه کرده و در نهایت در اختیار نشریه انگلیسی قرار داد.

موساد در تعقیب و به دام انداختن وی از روشی قدیمی بهره برده و یک مامور زن به نام عملیاتی سیندی را در مسیر وی قرار داد. مردخای در جریان سفری به ایتالیا با سیندی رو به رو شد. وی به دلیل تنهایی و ظاهرا به دلیل برخی مشکلات عاطفی به سرعت جذب این زن که خود را یک توریست آمریکایی جا زده بود شد. این زن وی را در زمانی مناسب بیهوش کرده و نیروهای موساد ترتیب انتقال وی به اسراییل را دادند. وی در دادگاهی به جرم افشای اسناد هسته ای به ۱۸ سال زندان محکوم شد.

سیا و اف بی آی در تعقیب خائن بزرگ

در دهه ۱۹۸۰ میلادی سازمان سیا با یک مشکل بزرگ رو به رو شد. جاسوسان این سازمان در داخل شوروی سابق یکی بعد از دیگری در رده های بسیار بالا دستگیر و اکثرا اعدام می شدند. سازمان سیا متوجه شد که یک خائن در سطوح بالا وجود دارد و در این مسیر از کمک اف بی آی نیز بهره گرفت. تلاش ها برای یافتن نفوذی در سیا بی نتیجه ادامه داشت تا زمانی که شوروی از هم فروپاشید ولی همچنان هویت خائن بزرگ مشخص نشد. الدریخ آمس مردی بود که ضد اطلاعات سیا به دنبال او می گشت. اما این مرد که بود و چطور به دام کا گ ب افتاد؟ وی یکی از مامورین سیا بود که در دهه ۱۹۸۰ میلادی مامور شده بود تا ماموران اطلاعاتی شوروی در اروپا را شناسایی کند. وی مدتی را ترکیه و دفاتر اروپایی سیا گذراند اما به دلیل مشکلات مالی به دام متقابل سرویس اطلاعاتی شوروی افتاد. در سالهای دهه ۱۹۸۰ و مدتی در دهه ۱۹۹۰ میلادی برای شوروی و فدراسیون روسیه به جاسوسی مشغول بوده و اطلاعات مربوط به جاسوس های سیا در داخل این کشور را لو داده بود. چند تن از جاسوسان بسیار بلند پایه آمریکا در شوروی مثل ژنرال دیمیتری پولیاکوف به عنوان بلند پایه ترین عضو سازمان اطلاعات شوروی GRU که به استخدام آمریکایی ها درآمده بود از جمله افرادی بودند که توسط آمس لو رفتند.

اما لو رفتن وی نیز به نوعی به مسائل مالی مرتبط است. درآمد سالانه وی به عنوان یک عضو سیا حدود ۶۰ هزار دلار بود و با این حال همکاران او مشاهده کردند که وی اتومبیل گران قیمت از مدل جگوار، لباس های شیک و خانه ای بزرگ را خریداری کرده که هیچ کدام از نیروهای هم رده او توان تهیه آن ها را ندارند. همین مسئله واحد ضد جاسوسی سیا را به وی مشکوک کرد و تعقیب و مراقبت آمس آغاز شد.

تیم های مشترک اف بی آی و سیا وی را تحت نظارت قرار داد و وقتی در اوایل سال ۱۹۹۴ وی به همراه همسرش می خواستند برای شرکت در اجلاسی به مسکو سفر کنند، اف بی آی آنها را در یک تله پیش بینی شده بازداشت کرد. وی در جریان بازجویی ها به کار برای شوروی سابق و روسیه اعتراف کرد. ده ها و بلکه صد ها مامور اطلاعاتی غربی بر اساس اطلاعات او لو رفتند و البته روش های جاری سیا برای کسب خبر نیز توسط او به اطلاع روس‌ها رسید که آنها از این طریق اطلاعات غلط را در اختیار آمریکایی ها قرار دادند و در نهایت این اطلاعات حتی به دست روسای جمهور وقت آمریکا نیز رسیده بود. این جاسوس به حبس ابد بدون مرخصی و تخفیف محکوم شده و الان نیز در حال گذران دوران محکومیت خود است.

روسها در تعقیب جاسوس اژدری

یکی از سلاح های خاص شوروی سابق و روسیه، اژدر VA-111 یا اشکوال است که با استفاده از تولید اکسیژن از سر خود فضایی از هوا را به دور اژدر ایجاد کرده و این امکان را به آن می دهد که بتواند به سرعت های بالایی در زیر آب برسد. این اژدر و اطلاعات مربوط به آن تا چند سال مایه نگرانی و سوال برای بخش های اطلاعات نظامی در آمریکا بود.

ادمونت پوپ افسر سابق اطلاعاتی آمریکا بود که بعد از بازنشسته شدن در قالب یک تاجر به روسیه سفر کرده و آن طور که روسها مدعی شدند به دنبال رسیدن به اسرار اژدر VA-111 بود. پس از مدتها بررسی سرویس های اطلاعاتی روس، مدارک برای بازداشت رسمی وی آماده و این افسر اطلاعاتی برجسته آمریکا به همراه مدارکی مهم، در سال ۲۰۰۰ میلادی در روسیه بازداشت شده و دادگاه های این کشور وی را به جرم تلاش برای خارج کردن اسناد محرمانه نظامی از روسیه به ۲۰ سال زندان محکوم کردند.

وی ۲۵۳ روز بعد از بازداشت توسط ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه بخشیده شد. در آن زمان اعلام شد که پوپ به نوعی سرطان استخوان نادر دچار شده و این بخشش به دلایل انسان دوستانه از طرف پوتین صورت گرفته است اما بعدا مشخص شد عمق حرکت اطلاعاتی و تله طراحی شده برای وی به گونه ای بود که آمریکا مجبور به دادن باج فراوان به مسکو برای رهایی اش شد.

کدخبر: ۴۶۸۸۹۷
تاریخ خبر:
ارسال نظر