قبل و بعد از واکسن چه کنیم؟
این روزها وقتی ۶۵ ساله‌ها و سنین بالاتر آستین‌هایشان را برای واکسن بالا می‌زنند از همدیگر یک سوال دارند: «بعد از واکسن چه بخورم؟» حتی قبل از رفتن به محل واکسیناسیون هم نگرانی‌هایی دارند که مبادا این داروی تهاجمی جدید که وارد بدنشان می‌شود، تداخلی با داروهای قبلی ایجاد کند؟ پزشکان جواب مشخصی ندارند. برخی از آنها که سخت‌گیرتر هستند، می‌گویند بعد و قبل از واکسن چیزی نخورید؛ البته نه به‌خاطر اینکه از عوارض داروهایی که بعد از واکسن مصرف می‌کنید مطمئن باشند، بلکه می‌گویند چون هنوز تحقیقات در مراحل اولیه است، فرض را بر تداخل داشتن همه چیز و همه کار بگذارید. از آن طرف پزشک‌هایی هم هستند که ماجرا را آسان‌تر می‌گیرند. این گروه می‌گویند که بعد و قبل از واکسن نیاز به خوردن یا نخوردن هیچ دارویی نیست. هر کاری خواستید بکنید، هر چیزی خواستید بخورید، هر دارویی خواستید تزریق کنید؛ در هر صورت واکسن روی آن تاثیری نخواهد گذاشت. حالا بیایید این بحث را یک‌بار برای همیشه تمام و استدلال‌های دو گروه را دنبال کنیم.
قبل از واکسن هیچ چیزی نخورید
ایرج خسرونیا، پزشک متخصص داخلی از آن گروه پزشکانی است که در این‌باره سختگیری بیشتری دارد. او می‌گوید قبل و بعد از واکسن هیچ کار خاصی نکنید و داروی خاصی نخورید. استدلالش چیست؟ خسرونیا به هفت‌صبح اینطور توضیح می‌دهد:«هنوز هیچ توضیح علمی‌ای نیامده و واکنش‌های دارویی به واکسن مشخص نشده. اگرچه افرادی بوده‌اند که با خوردن مسکن یا تزریق نوروبیون بعد از واکسن فوت کردند یا از خود عارضه نشان داده‌اند ولی آیا این به واکسن مربوط بوده؟ ما نمی‌دانیم. به خاطر همین اصل را بر این بگذارید که قبل و بعد از واکسن هیچ دارویی مصرف نکنید.» توصیه او برای وقتی که با درد عضلانی روبه‌رو شدیم، چیست؟ «اگر بعد از واکسن کرونا، درد داشتید، یک پیروکسیکام یا استامینوفن استفاده کنید.» اگر آمپول دگزا زده بودیم واکسن بزنیم؟ او اینطور توضیح می‌دهد: «اصلا چرا باید کورتون زده باشید؟ کورتون دارویی نیست که همه از آن استفاده کنند. اگر کسی کرونا داشته باشد، ممکن است به او دگزا بزنند. در این صورت هم دیگر نباید واکسن کرونا بزند.»
به‌طور واضح خسرونیا این داروهای قبل و بعد از واکسن را به خاطر ناشناخته بودن منابع علمی رد می‌کند. اما در کنار او پزشکان دیگری هم هستند که می‌گویند خوردن ویتامین‌ها، مسکن‌ها یا داروهای دیگر بعد و قبل از واکسن موردی ندارد. برای مثال، دکتر حمیدرضا قادری، متخصص عفونی توضیحات مفصلی در این‌باره دارد. او طبقه‌بندی کاملی از بایدها و نبایدهای واکسنی ارائه می‌کند.
چه احتیاط‌های واکسنی باید بکنیم؟
پاسخ: واکسن احتیاط خاصی ندارد. فقط بهتر است بعد از آن با دستی که به آن دارو تزریق شده، کارهای سنگین نکنید.
بعد از واکسن دوش بگیریم؟
پاسخ: شایع شده که تا دو روز بعد از واکسن نباید دوش گرفت اما این ادعا هیچ استناد علمی ندارد. ما حتی به کسی که سزارین کرده هم می‌گوییم ۲۴ ساعت بعد دوش بگیرد.
قبل از واکسن مسکن بخوریم؟
پاسخ: نیازی به این کار هم نیست. اگر از درد احتمالی می‌ترسید، یک استامینوفن ۵۰۰ بخورید ولی ضروری نیست یا اگر خوردید، نباید نگران باشید.
قبل و بعد از آن آسپرین بخوریم؟
پاسخ: نه. نیازی نیست.
بعد از آن نوروبیون تزریق کنیم؟
پاسخ: نه. نیازی نیست. نوروبیون شامل گروهی از ویتامین‌های گروه بی است و زدن یا نزدن آن تاثیر خاصی در بدن شما ندارد. مگر اینکه فرد در حال درمان بیماری دیگری باشد که باید مرتب نوروبیون بزند که تزریق آن قبل از واکسن مشکلی برای او ایجاد نخواهد کرد.
قبل از واکسن دگزا بزنیم؟
پاسخ: برای کسی که قبل از واکسیناسیون دگزا زده مشکلی پیش نمی‌آید اما اصولا آدم سالم نیازی به دگزا ندارد.اگر به‌خاطر سرماخوردگی یا کرونا دگزا زدید که اصلا نباید واکسن بزنید. آنهایی هم که مثلا ورزشکار هستند و به‌خاطر حجم گرفتن دگزا می‌زنند، با مشکلی حین واکسن روبه‌رو نمی‌شوند.
برای اینکه بعد از واکسن خون‌مان لخته نشود، باید آب و میوه زیاد بخوریم؟
پاسخ: آب و میوه زیاد بخورید اما نه به خاطر اینکه از لخته شدن خون جلوگیری کنید. فرآیند لخته شدن اصولا به این چیزها ارتباطی ندارد.
به کدام دست‌مان واکسن بزنیم؟
پاسخ: بهتر است به دستی واکسن بزنید که دست غالب‌تان نباشد و با آن موسیقی نمی‌زنید، کار یدی نمی‌کنید یا نمی‌نویسید. به خاطر اینکه اگر محل تزریق واکنش نشان داد یا لخته شد، روند زندگی‌تان مختل نشود.
با درد موضعی واکسن چه کنیم؟
پاسخ: یک کیسه آب سرد روی محل درد بگذارید.
با عوارض واکسن مثل بدن درد، دردهای شبیه آنفلوآنزا یا سرماخوردگی و تب چه کنیم؟
پاسخ: از داروهای سرماخوردگی برای آن استفاده کنید.
اگر دردمان بیشتر از ۷۲ ساعت طول کشید چه کنیم؟
پاسخ: در دو صورت به پزشک مراجعه کنید: اگر بلافاصله بعد از واکسن کهیر زدید یا واکنش‌های آلرژیک داشتید و یا اینکه از زمان تزریق ۷۲ ساعت گذشت ولی همچنان بدن درد یا دیگر عوارض در بدن‌تان باقی مانده بود.
با تزریق واکسن، کرونا وارد بدن‌مان می‌شود؟ یعنی مستعد انتقال آن به دیگران هستیم و باید رعایت کنیم؟
پاسخ: نه. با تزریق کرونا وارد بدن‌تان نمی‌شود ولی همچنان باید ماسک بزنید.
اگر واکسن بزنیم دیگر کرونا نمی‌گیریم؟
پاسخ: ممکن است کرونا بگیرید اما احتمال مرگ و میر تا ۹۷درصد به خاطر کرونا کاهش می‌یابد.
