طعنه‌های دیرهنگام هفت کاندیدا در مناظره آخر
روزنامه هفت صبح | شنبه ساعت پنج عصر سومین و آخرین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شد. مناظره‌ای که سبک و سیاق آن با توجه به اعتراض نامزدها در جلسه قبل تغییر کرده بود. یعنی در نیمه اول مناظره به‌جای اینکه در هر نوبت مجری با انجام قرعه‌کشی سوالاتی را از نامزدها بپرسد، قرار شد در نوبت اول هر کاندیدا هفت دقیقه در مورد برنامه‌هایش توضیح بدهد و در دور بعد مابقی نامزدها ظرف مدت چهار دقیقه اظهارات یکدیگر را نقد کنند. بهرغم تحول در شیوه برگزاری مناظره اما استراتژی نامزدها خیلی دستخوش تغییر نشده بود.
کاندیداها تقریبا با همان دست فرمان قبلی وارد استودیوی صداوسیما شدند و همان دعوا و مرافعه لحظه‌ای و مجادله‌های تند چند مرتبه شکل گرفت اما در نهایت با قطعیت نمی‌توانیم بگوییم که کدام کاندیدا بین بقیه دست بالا را داشت. این نکته را هم باید در مقدمه بگوییم که عبدالناصر همتی از زمان شش دقیقه‌ای که کمیته نظارت بر تبلیغات کاندیداها برای دفاع در اختیار او گذاشته بود، استفاده نکرد. در نیمه دوم مناظره هم سناریو برگشت به همان روال قبل و مجری سوالاتی را طبق قرعه از نامزدها مطرح کرد تا پاسخ بدهند.
*** امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی
امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی در جلسه سوم در مقایسه با قبل با توپ پر وارد جلسه شده بود. او در جلسات قبل در مقایسه با بقیه رفتار محافظه‌کارانه‌تری داشت اما این بار از همان ابتدا به تندی از روحانی بابت انتقادات اخیرش از مناظره‌ها گلایه کرد و اشاره‌ای هم به ماجراهای گرانی بنزین داشت. همچنان البته او از نظر لحن و بیان برای ایجاد حس سمپاتی در مخاطبانش خیلی موفق نبود و حتی هنگام نمایش نمودارها و کاغذهایی که همراه خود آورده بود، بارها دستش با میکروفن برخورد کرد که خیلی خوشایند نبود.او در نوبت دوم که فرصت نقد سایر کاندیداها را داشت هم به همتی طعنه زد که قبلا همین اظهارات را بعضی با لسان قوی‌تر بیان کردند و دیگر کارکردی ندارد. یک نکته جدید در عملکرد قاضی‌زاده‌هاشمی در این مناظره اصرار او از استفاده واژگان مربوط به علم پزشکی بود تا شاید با این شیوه از مزیت پزشک بودن خود استفاده کند.
*** محسن رضایی
محسن رضایی در مناظره سوم سعی کرد استراتژی قبلی خود در ارائه یک چهره فراجناحی را کامل‌تر دنبال کند. او در عین حال تاکید داشت که با توجه به ارتباطاتی که حاکمیت دارد می‌تواند حرکت اصلاح از درون را آغاز کند. رضایی باز هم تاکید کرد مشکلی در تامین منابع پرداخت یارانه ۴۵۰ هزار تومان و حقوق زنان خانه‌دار وجود ندارد و با طعنه به کسانی که از او می‌پرسند منابع این طرح کجاست؟ گفت شما اگر دزدی نکرده‌اید نگران نباشید! رضایی در این جلسه هم آگاهانه سعی کرد خیلی خود را درگیر مجادله با سایر کاندیداها نکند. او البته جمله‌ای از عزت‌الله ضرغامی را نقل کرد که باید الان زیر میز زد و گفت جای او اینجا خالی است. این اقدام رضایی می‌تواند با این هدف جذب آرای بالقوه ضرغامی (کاندیدای رد صلاحیت شده) صورت گرفته باشد یا صرفا پیامی در مورد استفاده از ضرغامی در کابینه دولت احتمالی‌اش باشد.
*** سیدابراهیم رئیسی
رئیسی در زمان هفت دقیقه‌ای خود روی موضوعاتی مثل مبارزه با فساد و ایجاد شفافیت مانور داد. اصلاح نظام بانکی و نظام مالیاتی هم دیگر موضوعاتی بود که رئیسی به آن اشاره کرد. در واقع این نامزد انتخاباتی در فرصت اولیه خود مطلقا کاری به حواشی سیاسی اخیر نداشت و صرفا به بیان رئوس کلی برنامه‌های اقتصادی دولت خود پرداخت. در نوبت بعد اما با انتقاداتی که همتی از او مطرح کرد کل زمان خود را صرف پاسخ دادن به همتی و مهرعلیزاده کرد. او در مورد برگزاری همایش انتخاباتی در اهواز هم توضیح داد که برای برگزاری این مراسم از ستاد مقابله با کرونا مجوز گرفته است. حالا باید دید پاسخ ستاد مقابله کرونا به این ادعا چیست چون به‌زعم بعضی ناظران سیاسی این یک گاف از سوی ستاد انتخاباتی رئیسی بوده. رئیسی اسامی ۱۱نفر بدهکار بانکی که همتی به او ارائه داد را اعلام نکرد و پرسید اگر این لیست را لازم بود بدهید چرا قبلا ندادید.
*** علیرضا زاکانی
علیرضا زاکانی هم با همان فرمول قبلی وارد مناظره سوم شد و اظهاراتش را با انتقاد از دولت و متلک انداختن به همتی شروع کرد. او اشاره‌ای گذرا به موضوعات اقتصادی داشت و مبارزه با فساد را برنامه اصلی دولت خود عنوان کرد. او هم البته این بار از رقبا در ارائه وعده‌های اقتصادی جا نماند و اعلام کرد ۵٫۷ میلیون شغل درست می‌کند و سالانه ۱٫۳ میلیون مسکن و افزایش یارانه و … در نوبت بعد اما زاکانی به‌مراتب تندتر از قبل هم صحبت کرد. او مدعی شد که همتی بهرغم اینکه گفته بود با گرانی بنزین مخالف بوده نامه‌ای به رئیس‌جمهور نوشته و پیشنهاد داده برای جبران کسری بودجه دولت بنزین به ۵ هزار تومان افزایش پیدا کند. او از الفاظی در مناظره استفاده کرد که تا الان سابقه نداشت؛ مثل «دروغگو» و «شامورتی بازی» و برای لحظاتی جو استودیوی مناظره تنش‌آلود شد.
*** سعید جلیلی
سعید جلیلی در نوبت اول در کمال شگفتی یک فرصت‌سوزی بزرگ داشت. او تقریبا تمام هفت دقیقه ابتدایی خود را صرف این کرد که بگوید دغدغه واقعی مردم واقعا به درستی همان چیزی است که مجری صداوسیما فهرست کرده بود. بنابراین او به هیچ‌عنوان در تمام این بازه زمانی هیچ ایده یا طرح و برنامه‌ای را اعلام نکرد. در نوبت دوم اما به‌طور مستقیم بابت اظهاراتش خیلی شفاف و تند از برجام انتقاد کرد. این موضع او حتی با آنچه رئیسی هم نسبت به برجام اعلام کرد تا حدودی متفاوت بود.
*** عبدالناصر همتی
عبدالناصر همتی در دقایق ابتدایی نشان داد قصد دارد از دید تخصصی و از زاویه یک اقتصاددان به بیان نظرات خود بپردازد. به همین دلیل هم در واکنش به وعده سایر کاندیداها در یک جمله گفت تا زمانی که رشد اقتصادی ۵ درصد به بالا نداشته باشیم، امکان تحقق هیچ‌کدام از این وعده‌ها وجود ندارد. در ادامه اما او به همان سبک مالوف خود برگشت و از مواضع جلیلی و رئیسی در مورد سیاست خارجی و اف‌ای‌تی‌اف انتقاد کرد.
او این‌بار برای جذب رای جوانان فوتبالی از استقلال و پرسپولیس هم اسم برد که نمی‌توانند به علت عدم تصویب اف‌ای‌تی‌اف پول خود را از ای‌اف‌سی بگیرند. همتی خودروسازان را مورد عتاب قرار داد که چرا پراید را به قیمت فورد آمریکایی می‌فروشند و رئیسی را هم سرگروه پنج نفر از رقبایش لقب داد. در دور بعدی همتی اقدام متفاوتی انجام داد و از صندلی خود بلند شد و لیست ۱۱ نفره بدهکاران بانکی را همان‌جا در استودیو به رئیسی داد و از او خواست اگر صلاح می‌داند همین‌جا اعلام کند. به این ترتیب او در مورد شفافیت توپ را به زمین رقیب انداخت.
*** محسن مهرعلیزاده
راهبرد محسن مهرعلیزاده در این مناظره هم ادامه همان روال جلسات قبل بود. او انتقادات خود را از صداوسیما شروع کرد و بعد طعنه‌ای به عبارات «اشکنه خوردن» و «لنگ پوشیدن» زد. این جملات را قبلا آیت‌الله علم‌الهدی و علی‌اکبر ولایتی گفته بودند که البته ماجرا اینطور بود؛ در سال ۹۱ امام جمعه مشهد می‌گفت مردم برای مقابله با گرانی به‌جای مرغ اشکنه و پیاز داغ بخورند و ولایتی هم در سال ۹۷ گفته بود باید از مردم یمن یاد بگیریم که به جای لباس، لنگ می‌پوشند و مقاومت می‌کنند.
او اشاره مستقیمی به پرونده عیسی شریفی قائم‌مقام شهردار پیشین تهران داشت و از بابک زنجانی و اکبر طبری هم اسم برد. مهرعلیزاده از همایش انتخاباتی رئیسی در اهواز هم انتقاد کرد و لیستی را مقابل دوربین گرفت که مدعی شد اسامی عده‌ای از مدیران قضایی است که در استان فارس بدون نوبت واکسن زدند. مهرعلیزاده در نوبت دوم خود پاسخ انتقاد زاکانی درباره قرارداد کرسنت را هم داد.
