رابرت و اینگرید و بقیه شعبده‌بازها

روزنامه هفت صبح، آرش خوشخو | عکس خبری جزو تقدیس شده‌ترین لوازم فرهنگی معاصر است و عکاسان جزو پیشقراولان افکار عمومی در هر حادثه‌ای محسوب می‌شوند. اعتبار عکاسان در افشای واقعیات و پنهان‌کاری‌ها از روزنامه‌نگارها هم فراتر رفته است. خب ما همه مدیون آنها هستیم.

تاریخ قرن بیستم با عکس‌های بزرگی همراه شده است عکس‌هایی که همچون آلبوم از جلوی چشمان ما می‌گذرند و وقایع عموما تلخ قرن بیستم و قرن جاری را به یادمان می‌آورند. این عکس ‌را رابرت کاپا گرفته است. به احتمال زیاد مشهور‌ترین عکاس خبری تاریخ. مرد مجاری تبار که در نبردها و اتفاقات بزرگ دهه ۳۰ و ۴۰ در تمام صحنه‌ها حاضر بود و آن‌قدر مشهور شد که به دوست صمیمی ارنست همینگوی بدل شد و داستان مبارزات بوکس این دو نفر یا چاقو پرت کردنشان به سمت یکدیگر خودش از ماجراهای شیرین آن‌سال‌هاست.

کاپا در سال ۱۹۴۵ و بعد از پایان جنگ دلباخته اینگرید برگمن شد. برگمن آن دوران هنوز از همسر اولش جدا نشده بود و هنوز ماجرایش با روسلینی شروع نشده بود. این دو نفر در تصمیمی غریب به یک سفر دور اروپا می‌روند. اروپای جنگ‌زده‌. فرانسه‌،‌ ایتالیا و آلمان. سفری که چندین ماه به طول می‌انجامد‌. در بازگشت از اروپا همسر برگمن پروسه طلاق از او را کلید می‌زند. رابطه عاشقانه برگمن و کاپا همین جا ختم می‌شود.

این عکس مشهور کاپا از جنگ داخلی اسپانیاست. سربازجمهوری‌خواه که با گلوله ارتش فالانژ فرانکو کشته می‌شود. اما حالا اسنادی منتشر شده که این عکس ساختگی بوده و کاپا از سرباز خواسته که چندبار نقش کشته شدن را دربیاورد تا او بتواند عکس بگیرد! نمی‌دانم این آگاهی چقدر از وزن عکس کم می‌کند.

به هرحال درآن جنگ بسیاری از سربازان همین گونه کشته شدند بی‌آنکه لحظه مرگشان ثبت شود. اما در مورد عکاسی خبری حالا تردید‌های بزرگ‌تری پیش آمده است. فرض کنید شما در استکهلم از سرکشی یک مرد معتاد به درون سطل زباله عکسی بگیرید و این عکس سندی شود در مورد وضعیت فلاکت بار مردم سوئد‌!

چند سال قبل عکسی منتشر شد که در یک مراسم حواس باراک اوباما به شکل ناجوری به سمت کیم کارداشیان جلب شده است. نشانه‌ای از بوالهوسی اوباما. اما بعد در عکس‌های دیگر مراسم مشخص شد که نگاه اوباما در واقع به نقطه‌ای در دور دست سالن است و اصلا جهت نگاهش روی سرکار خانم کارداشیان نیست.در مورد عکس خبری باید خیلی محتاط بود. نوعی اطمینان کورکورانه به عکس خبری وجود دارد که می‌تواند به راحتی مورد سوءاستفاده قرار گیرد.